Зертханадағы қауіпсіздік ережелері
жүктеу/скачать 1,03 Mb.
|
Зертханалық жұмыс Биохимия
- Бұл бет үшін навигация:
- Зертханалық жұмыс №8 Көмірсулар. Моносахаридтерге сапалық реакциялар.
- Жұмысқа керекті құрал-жабдықтар мен реактивтер
- 1-тәжірибе: Троммер реакциясы.
- 2-тәжірибе: Феллинг реакциясы.
- 3-тәжірибе: Ниландер реакциясы.
- 4-тәжірибе: Барфеда реакциясы. Жұмыс барысы
- 5-тәжірибе: Күміс айна реакциясы.
- 6-тәжірибе: Анилин реакциясы. Жұмыс барысы
| Бақылау сұрақтары
Организмдегі витамин жетіспеушілік қалай аталады? Қандай витамин жетіспеген жағдайда Рахит ауруымен ауырады? Каротинге витаминдердің қай тобын жатқызуға болады? Қандай витамин сүйектегі кальций мен фосфор ауыстыруын реттейді? Зертханалық жұмыс №8 Көмірсулар. Моносахаридтерге сапалық реакциялар. Көмірсулар табиғатта өте көп таралған және адам өмірінде маңызы өте зор. Мысалы, крахмал адамдар мен жануарлардың ракционындағы негізгі қоректік зат. Оргаризмге керекті энергиянңы көбісі көмірсулар арқылы өтеді. Көмірсулар нуклеин қышқылдарының және кейбір белоктардың құрамында кездеседі. Мысалы, кентозаларға жататын рибоза және дезоксирибоза нуклеин қышқылдарының негізгі құрамы болып есептелінеді. Көмірсулар көптеген антибиотиктер құрамында болады (мысалы, стрептомицин, неомицин, менкомицин), сондай-ақ иммунитет түзілуде маңызды роль орындайды. Көптеген антителон түзілуіне себебші болған микроб, антигендер де көмірсуларға (полисахаридтер) жатады. Қанның құрамында гликопротеид және көмірсулардың қалдығы (олигосахаридтер) бар. Көмірсуларға сонымен қатар антикоагулянт болып есептелінетін гепарин, гиалурон қышқылдары жатады. Олар әр түрлі ауруларға шылдықтыратын микроорганизмдерді аэзаларға өткізбейді. Көптеген көмірсулар туындылары витаминдер түрінде пайдаланылады, мысалы, витамин С (аскорбин қышқылы), витамин В15 (пангомат қышқылы). Сахароза гидролизденетін, глюкоза мен фруктозаға ыдырайды: С12Н22О11 + Н2О → С6Н12О6 + С6Н12О6 глюкоза фруктоза Мальтоза ыдырағанда 2 молекула глюкоза түзіледі. С12Н22О11 → 2С6Н12О6. Моносахаридтер, сілтілік ортада ауыр металл гидроксидтерін, мысалы, мыс – (ІІ)-гидроксидін мыс (І) оксидіне, висмут оксидін металға, күміс гидроксидін еркін күміске дейін тотықсыздандырады. Бұл реакциялар моносахаридтерді сапалық және мөлшерлік анализ үшін қолданылады. Реакция моносахарид молекуласындағы карбонил тобының есебіне жүреді. Көптеген дисахаридтер (мальтоза, лактоаз, целлобиоза) молекуласы біреуден еркін карбонил тобымен байланысқаны үшін тотықсыздандырғыш болады. Жұмысқа керекті құрал-жабдықтар мен реактивтер: плитка, су моншасы, сүзгі қағаз, пробиркалар, спирт шамы, 1%-ті глюкоза, сахароза, арабиноза, мальтоза, лактоза ер-рі, 10%-ті NaOH, 1%-ті CuSO4, 1%-ті AgNO3, 10%-ті NH4O, 2%-ті CoSO4, Феллинг сұйықтығы, Ниландер реактиві, Барфеда реактиві, анилин, HCl конц. 1-тәжірибе: Троммер реакциясы. Глюкоза сілтілік ортада мыс оксидтерін тотықсыздандырып, өзі глюколь қышқылына дейін тотығады. Глюкозаны тотықтыру нәтижесінде қант қышқылы мен бірнеше қосылыстар түзіледі: Жұмыс барысы: 2-3 мл 1%-ті глюкоза ерітіндісіне 1-2 мл 10%-ті NaOH және тамшылатып 1%-ті СuSO4 салынады. Ерітінді көк түсті болады. Пробирканы төменгі жалында, қайнағанша қыздырады. Қоспа алдымен қызыл сары одан кейін қызғылт түске боялатынын байқаймыз. 2-тәжірибе: Феллинг реакциясы. Феллинг реакциясы Троммер реакциясының түр өзгерісі болып табылады және одан айырмашылығы глюкозаны тотықтыру үшін құрамына мыс сульфаты, сегнет тұзы және натрий гидроксиді кіретін Феллинг реактивін қолдануында. Бұл реактивте мыс сегнет тұзымен қосылыс түрінде болғандықтан, мыс оксидінің гидраты тұнбаға түседі. Жұмыс барысы: Пробиркаға 1-2 мл 1%-ті глюкоза ерітіндісіне 2-3 мл Феллинг сұйықтығын қосып, түсі қызыл-сары болғанша қыздырамыз. Троммер реакциясынан Феллинг реакциясының айырмашылығы сегнет тұзын қосуда. Оның себебі Сu(ОН)2 артық мөлшерін сегнет тұзын өзіне қосып алады. Ал, сегент тұзының қоспасы қара түсті мыс оксидін береді. 3-тәжірибе: Ниландер реакциясы. Глюкоза сілтілік ортада висмут гидроксидінің Ві металына немесе оның гидроксидіне дейін тотықсыздандырады. Bi(OH)2NO2 + NaOH → Bi(OH)3 + NaNO3 Жұмыс барысы: 2 мл 1%-ті глюкоза ерітіндісіне 1 мл Ниландер реактивін қосып 2-3 минут қыздырады. Сонда ерітіндінің түсі алғаш лимон түстес, сосын қара түске боялады. 4-тәжірибе: Барфеда реакциясы. Жұмыс барысы: 5 мл Барфеда реактивіне 1 мл 1%-ті сахароза ерітіндісін құямыз. Қоспаны су моншасында 10 минут қыздырамыз. Моносахаридтер реактивті мыс (І) оксидіне дейін тотықсыздандырады, ал дисахаридтермен реакция жүрмейді. Дисахаридтерді көбірек қыздыруға болмайды. Себебі дисахаридтер қышқылдық ортада моносахаридтерге айналады, нәтижесінде Брфеда реакциясы қалыпты болады. 5-тәжірибе: Күміс айна реакциясы. Моносахаридтердегі карбонил тобы күміс оксидінің аммиакты ерітіндісін күміс металына дейін тотықсыздандырады. 2AgNO3 + 2NH4OH → Ag2O + 2NH4NO3 + 2H2O Жұмыс барысы: Пробиркаға 0,5 мл 1%-ті AgNO3 ерітіндісіне 5-7 тамшы 10%-ті NH4OH ерітіндісін араластыра отырып, түзілген тұнба ерігенше қосады. Қоспаға бірдей мөлшерде 1%-ті глюкоза ерітіндісін қосып қыздырады, сонда пробирка қабырғасында жалтыраған айна пайда болады. 6-тәжірибе: Анилин реакциясы. Жұмыс барысы: 2-3 мл 1%-ті арабиноза ерітіндісіне сондай мөлшерде конценртрлі НСl қосып қыздырамыз. Қыздырудан бұрын фильтр қағазының кесінділерін анилин ерітіндісіне батырып алып, пробирканың қабырғасына қыстырып қоямыз. Сол кезде ол малина түске боялады. жүктеу/скачать 1,03 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|