неміс фил



Дата04.02.2024
өлшемі107,94 Kb.
#200034
Байланысты:
неміс фил
Басты бет Сабақ жоспары, 2СӨЖ ТОТ Нұрланұлы Ұ

Қазақ ұлттық қыздар педогогикалық университеті





Реферат
Тақырыбы: Неміс философиясы


Орындаған: Аманова Дилинур
Қабылдаған: Раисов Қазбек


Алматы-2023
Тақырыбы: Неміс философиясы


Жоспар:

  • Неміс философиясы

  • Классикалық неміс философиясы

  • Неміс классикалық философиясының әлеуметтік-мәдени алғы шарттары

  • Фридрих Уилһелм Ницше философиясы

  • Иммануил Кант философиясы

  • Георг Вильгельм Фридрих Гегель философиясы

  • Людвик Фейербах философиясы

  • Қорытынды

Неміс философиясы-XVIII ғасырдан бүгінгі күнге дейінгі кезеңді қамтитын Философия тарихындағы маңызды бағыт. Бұл кезең әлемдік масштабта философиялық ойға терең әсер еткен көрнекті ойшылдардың үлесімен сипатталады.Неміс философиясының маңызды өкілдерінің бірі-Иммануил Кант, оның философиясы "сыни философия" ұғымына негізделген және таным теориясы, этика және метафизика бойынша жұмыстарды қамтиды.


Тағы бір маңызды философ Георг Вильгельм Фридрих Гегель болды, оның философиясы диалектика мен абсолютті рух идеясына негізделген. Ол метафизика мен әлеуметтік философияның дамуына айтарлықтай үлес қосты.
Ғылыми социализмнің негізін қалаушы ретінде танымал Карл Маркс неміс ойшылы болды. Оның материализм және тарихи материализм туралы идеялары саяси және әлеуметтік философияға үлкен әсер етті.
Фридрих Ницшенің философиясы-дәстүрлі моральдық құндылықтар мен болмыстың мағынасыздығы туралы ұғымдарды сынаумен сипатталатын неміс философиясының тағы бір саласы.
Осы және басқа ойшылдар неміс философиясын философияның әртүрлі салаларына, соның ішінде гносеология, метафизика, Этика, саяси философия және тарих философиясына айтарлықтай үлес қосқан бай және алуан түрлі дәстүрге айналдырды.
Классикалық неміс философиясы жалпы алғанда – идеалистік философия және мұнда идеализмнің екі түрі де дамып жетілген. ( V бъективтік идеализм ретінде Кант пен Фихтенің, ал объективтік идеализм ретінде Шеллинг пен Гегель ілімдерін қарастыруға болады. Сонымен, классикалық неміс философиясы - классикалық идеалистік философия.
Классикалық неміс философиясының елеулі жетістігі диалектиканы теория, метод және философиялық көзқарас ретінде жан-жақты дамытқаны. Бұрын айтканымыздай, диалектикасыз философия шынайы, өткір, сыншыл, пәрменді ғылым бола алмайды. Немістер диалектаканы теориялық тұрғыда негіздеп қоймай, таным процесінде шебер қолдана білді, жүзеге асырды. Диалектиканы дамыта отырып, метафизикалық ойлау тәсілінін тайыздығын, сыңаржактылығын ашып, бұл көзкарасқа катты сокқы берді.
XVIII – ғасыр аяғымен XIX – ғасыр басында неміс топырағында да философия кеңінен дамыған ерекше кезең болды. Ол кезеңді Ф. Энгельс класикалық неміс философиясы деп атады. Германия Англия мен Францияға қарағанда мешеу ел болды. Осындай жағдайдағы Германияға француз буржуазиялық революциясы найзағайдың жалтындай әсер етті. Бірақ немістер Европаның басқа халықтарының іс – жүзінде жүзеге асырып жатқанын, тек ой жүзінде ғана іске асыруды армандады . Бұл дәуірдегі неміс философиясы осы тұрғыдан алғанда неміс тарихының ой жүзіндегі жалғасы болып есептелінеді. Сөйтіп, осы кезеңде өмір сүрген неміс халқының ұрпақтарының үлесіне тиген іс философиялық төңкерәс жасау еді. Сондықтанда ол кейін класикалық деген атқа ие болғанды.
Неміс классикалық философиясының әлеуметтік-мәдени алғы шарттары:
1) Германия үшін ХVІІІ-ғасыр — Агартушылық Дәуірі. Ағартушылар соқыр сенім-наным, фанатизмге, халықты алдауға бітіспес күрес жүргізді. Олар өздерін ақыл-ойдың миссионерлері ретінде қарастырды, халықтың көзін ашуға, оларға өмірге келгендегі мақсатын түсіндіруге міндеттіміз деп есептеді. Ренессанстық еркін тұлға идеалы жалпылық идеалымен то-лықтырылды: адам өзін ғана емес, басқаларды да ойлауы тиіс. Әлеуметтік идеясы, қоғамды ұйымдастыру мәселесі басты мәселеге айналды. Оған жету жолы — білім. Біліммен тым әуестену қаупі ХVІІІ-ғасырдағы Германияда әзірге жоқ, Ағартушылықтың алғашқы кезеңі рационалтді, ол парасатты ойлауға негізделген. Кейінірек ақыл-ойдан көңілі қайтқандар ендігі жолды сезімнен, интуиииядан, диалектикалық ақыл-ойдан іздеді, бірақ мұның бәрі соңынан болды, әзірге біліммен байланысты нәрсенің бәрі керемет болып көрінеді.
2) Ағартушылыққа тарихи оптимизм тән. Прогресс идеясы осы ке-зеңнің жетістігі. Ағартушылық алғаш рет озін Жаңа Дәуір ретінде сезіне бастады. Ол ұлттық бірлік үшін күресті, бір заңға бағынатын жалпыгер-мандық мемлекет құруды талап етті, князьдіктер мен қалалардың, монархтар мен дворяндардың ойына келгенін жасауын тоқтатуға тырысты.
3) Бұл ерекшелік Пруссия корөлдығының өз шекараларын қарудың күшімен кеңейтіп, күшті мемлекетке айналуға ұмтылуымен байланысты еді. Бірақ әскерінің саны жағынан Европада төртінші орын алған Пруссия казарма ғана емес, гылымдар академиясын дамытқан ел болды.

Осындай әлеуметтік-мәдени жағдайларда қалыптасқан неміс класси-калық философиясының ерекшеліктері:
I) философия көпшіліктік сипатқа ие. Лейбництің ілімін жалғастырушы Христиан Вольф бұл іске көп еңбек сіңірді. Лейбниц әлемді тұтас нәрсе, ондағы дін мен ғылымның арасында қарама-қайшылық жоқ деп қарастырса, Вольф пен оның шәкірттері қоғамның күрделі мәселелерін білімді көбірек тарату арқылы реттеуге болады деп сенді, христиандық сенімді рационализммен ұштастыруға ұмтылды.
2) пиетизм — лютерандық шіркеудің рухани тоқырауына қарсылық негізінде қалыптасқан қозғалыс. Пиетистер өзінің назарын дін сыртқы салт-дәстүрден ішкі сенімге, қасиетті дін кітабын меңгеруге және адам-гершіліктік мінез-құлыққа аудару керек деп ұйғарды. Ағартушылық өкілдерінің басым көпшілігі осы мектептен өтті. Мысалы, Кант авторитеттер деген жоқ, жаңа кезеңнің уақыты туды, қайшылықтарды көрсете отырып, біржақтылықтан арылу қажет, жаңа шешім беру, бірақ жинақталған тәжірибеге сүйене отырып, жеңу емес, бітімге келтіру керек деп жариялады.
3) Философияның басты объектісі — адам, оның ақыл-ойының мүмкіндіктері мен шекарасы.
Фридрих Уилһелм Ницше (1844- 1900 жыл) — ХІХ ғасырдағы әйгілі неміс философы және филологы, иррационалды волюнтаризмнің Артур Шопенгауэрден кейінгі бірегей өкілі.





Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет