«Қаралды» «Келісілді» «Бекітілді»
Әдістемелік бірлестік Директордың оқу – тәрбие ісі №27 И.Тайманов атындағы
жетекшісі: жөніндегі орынбасары: мектеп директоры:
_______ Ереманова Г.Ж. _______ Имангалиева М.А. ______ Косымбаева А.С.
«____» ______ 2019 ж «____» ______ 2019 ж «____» _______ 2019 ж
№27 И.Тайманов атындағы орта мектептің
6 сыныптар бойынша жаратылыстану пәнінен
«Жаратылыстану қызықтары» атты жеке және топтық жұмыстардың
ұзақ мерзімді жоспары
(аптасына 1 рет, барлығы 34 сағат)
Пән мұғалімі: Мұхамбет Әсемгүл Мақсотқалиқызы
2019 – 2020 оқу жылы
Түсінік хат
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының басты мақсаты - зияткерлік, дене бітімі жəне рухани дамыған азаматын қалыптастыру, тез өзгеретін əлемде оның табысты болуын қамтамасыз ететін білім алудағы қажеттілігін қанағаттандыру болып табылады.
«Жаратылыстану қызықтары» үйірмесінің негізгі мақсаты - өсімдіктер дүниесі, олардың зерттелуін, өсімдіктер дүниесінің жүйеленуін үйрену; өсімдіктердің тіршілік ерекшеліктері, олардың тұрмыстық және техникалық маңызы туралы терең, жан-жақты білім беру; биология ғылымы пәндерін одан әрі меңгеруге мүмкіндік беретін білім, білік, дағдыларын жетілдіру және күнделікті өмірде, зертханалық жұмыстарды орындау мен табиғатқа саяхат кезінде қауіпсіздік ережелерді сақтауға дағдыландыру, танымдық қызығушылығын, интеллектуалдық және шығармашылық қабілеттерін дамыту, қоршаған ортаны сақтау мен қорғауға тәрбиелеу;
Үйірменің мазмұнында өсімдіктер дүниесінің зерттелу тарихы, өсімдік жасушасының құрылысы, химиялық құрамы, өсімдіктердің техникалық, космостық ролі, өсімдіктер тіршілігіндегі қозғалыс, оның түрлері, өсімдіктерді вегетативті жолмен көбейту түрлері, өсімдіктердің жеке дамуы туралы тереңірек қарастырылған.
«Жаратылыстану қызықтары» курсының бағдарламасы ҚР жалпы білім берудің мемлекеттік стандарты талаптарына сай жасалған. Курс аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағатқа есептелген.
Оқушылардың танымдық қызығушылығын қанағаттандыру үшін алған білімдерін қолдана білу, туған жердің табиғи байлықтары, өсімдіктер туралы қосымша ақпараттар іздестіре білу дағдыларын қалыптастыруға көп көңіл бөлінеді.
Мақсаты:
Өсімдіктер дүниесі, олардың зерттелуін, өсімдіктер дүниесінің жүйеленуін үйрену;
Өсімдіктердің тіршілік ерекшеліктері, олардың тұрмыстық және техникалық маңызы туралы терең, жан-жақты білім беру;
Міндеті:
Қоршаған орта табиғатының бір-бірімен тығыз байланыстағы нысандар жиыны екенін ұғындыру;
Табиғат аясында белгілі бір ережелерді басшылыққа алуды үйрету;
Топсеруен кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтауға баулу;
Жаңа деректер, ғылыми терминдер, анықтамалар негізінде кесте, сызба, суреттермен жұмыс жасау дағдыларын қалыптастыру;
Туған өлкенің табиғаты туралы білім бере отырып, экологиялық сауаттылық деңгейін көтеру;
Күтілетін нәтиже:
қоршаған орта заңдылығын, құбылысын, нысандарын меңгереді;
табиғаттағы тіршілік әрекетінің өзара байланысын түсінеді;
зертханалық жұмыстарды орындау мен табиғатқа саяхат кезінде қауіпсіздік ережелерді сақтауды үйренеді;
әр оқушының өз мүмкіндігі негізінде танымдық қызығушылығы артады;
туған өлкені, оның байлықтарын қорғай білуге тәрбиеленеді;
Мамандыққа бағдарлау: биолог, эколог, агроном
Пәнаралық байланыс: жаратылыстану, экология, зоология, тарих
Курсты ұйымдастыру формасы: дәріс-сабақ, сарамандық жұмыс, таным жорық, семинар, сайыс-сабақ.
Курсты қорытындылау формасы: реферат, шығармашылық жоба, танымжорық, сарамандық жұмыстар
Уақыт жиілігі, көлемі: аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат. 5 сарамандық жұмыс
Оқушылардың дайындығына қойылатын талаптар :
Өсімдіктердің тіршілігі жөніндегі ғылыми көпшілік кітаптардан мәліметтер, материалдар жинақтау;
Зертханалық жұмыстарды меңгеріп, нәтижесін талдап ала білу;
Өсімдіктердің жасушалық құрылысын зерттеумен айналысқан ғалымдардың еңбегімен танысу;
Ғылыми негізде жинақтаған материалдардан реферат жазып дағдылану, оқушы презентациясын жасау;
Өсімдіктердің тіршілік әрекеті, өсу заңдылықтары туралы ғаламтордан және газет, журналдардан оқып үйрену.
Бағдарламаның мазмұны:
(аптасына 1 рет, барлығы 34 сағат)
Кіріспе. 1 сағат.
Ботаника - өсімдіктер дүниесін зерттейтін ғылым. Өсімдіктер дүниесінің алғаш зерттелуі.
Тіршілік кілті – өсімдікте. 5 сағат
Өсімдіктердің тіршілік ерекшеліктері. Өсімдіктер мен жануарлар арасындағы ерекшеліктер. Өсімдіктердің табиғаттағы, адам өміріндегі маңызы. Өсімдіктердің техникалық және тұрмыстық мәні.
Өсімдік жасушасының құрылысы. 4 сағат.
Өсімдік жасушасының құрылыс ерекшелігі. Цитоплазма, протоплазма. Пластидтер, пластидтердің түрөзгерісі. Физиологиялық белсенді заттар.
Өсімдік мүшелері және тіршілік жағдайлары. 12 сағат.
Жапырақ. Фотосинтез процесі. Өсімдіктердің космостық ролі.Транспирация құбылысы.Тамыр. Өсімдік тіршілігіндегі элементтердің маңызы.
Тыңайтқыштар. Өсімдіктердің азотты сіңіруі. «Жыртқыш» өсімдіктер
Өсімдіктердің қозғалуы. Тропизм және таксис. Өсімдіктердің құрғақшылыққа төзімділігі. Өсімдіктердің суыққа төзімділігі.Өсімдіктердің тұзға төзімділігі
Практикалық жұмыс №1
«Өсімдіктердің өсуіне тыңайтқыш тардың әсері»
Өсімдіктердің жеке дамуы. 12 сағат.
Өсімдіктердің даму кезеңдері. Өсімдіктердің көбею жолдары. Вегетативті көбею. Бөлме өсімдіктері. Дәрілік өсімдіктер, оларды жинау ережелері. Жергілікті жердің дәрілік өсімдіктері. Жайылым өсімдіктері. Сәндік өсімдіктер. Кеппешөптер дайындау технологиясы.
Практикалық жұмыс №2
«Вегетативті көбею түрлері»
Практикалық жұмыс №3
«Мектеп гүлбақшасына сәндік өсімдіктер отырғызу»
Практикалық жұмыс №4
«Кеппешөптер дайындау және оны рәсімдеу»
Қорытынды сабақ. 1 сағат.
Күнтізбелік - тақырыптық жоспар:
№
|
Тақырыбы
|
Сағат саны
|
Түрі
|
Мерзімі
|
|
Кіріспе. 1 сағат
|
1
|
Өсімдіктер дүниесінің зерттелу тарихы
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 05.09.
6 «ә» - 03.09.
6 «б» - 02.09
6 «в» - 02.09
6 «г» - 04.09
6 «ғ» - 04.09
|
|
Тіршілік кілті – өсімдікте. 5 сағат
|
2
|
Өсімдіктердің тіршілік ерекшеліктері
|
1
|
пікірлесу
|
6 «а» - 12.09.
6 «ә» - 10.09.
6 «б» - 09.09
6 «в» - 09.09
6 «г» - 11.09
6 «ғ» - 11.09
|
3
|
Өсімдіктер мен жануарлар арасындағы ерекшеліктер
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 19.09.
6 «ә» - 17.09.
6 «б» - 16.09
6 «в» - 16.09
6 «г» - 18.09
6 «ғ» - 18.09
|
4
|
Өсімдіктердің табиғаттағы маңызы
|
1
|
семинар
|
6 «а» - 26.09.
6 «ә» - 24.09.
6 «б» - 23.09
6 «в» - 23.09
6 «г» - 25.09
6 «ғ» - 25.09
|
5
|
Өсімдіктердің адам өміріндегі маңызы
|
1
|
пікірлесу
|
6 «а» - 03.10.
6 «ә» - 01.10.
6 «б» - 30.09
6 «в» - 30.09
6 «г» - 02.10
6 «ғ» - 02.10
|
6
|
Өсімдіктердің техникалық және тұрмыстық мәні.
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 10.10.
6 «ә» - 08.10.
6 «б» - 07.10
6 «в» - 07.10
6 «г» - 09.10
6 «ғ» - 09.10
|
|
Өсімдік жасушасының құрылысы. 4 сағат
|
7
|
Өсімдік жасушасының құрылыс ерекшелігі
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 17.10.
6 «ә» - 15.10.
6 «б» - 14.10
6 «в» - 14.10
6 «г» - 16.10
6 «ғ» - 16.10
|
8
|
Цитоплазма, протоплазма
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 24.10.
6 «ә» - 22.10.
6 «б» - 21.10
6 «в» - 21.10
6 «г» - 23.10
6 «ғ» - 23.10
|
9
|
Пластидтер, пластидтердің түрөзгерісі
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 07.11
6 «ә» - 05.11
6 «б» - 04.11
6 «в» - 04.11
6 «г» - 06.11
6 «ғ» - 06.11
|
10
|
Физиологиялық белсенді заттар
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 14.11
6 «ә» - 12.11
6 «б» - 11.11
6 «в» - 11.11
6 «г» - 13.11
6 «ғ» - 13.11
|
|
Өсімдік мүшелері және тіршілік жағдайлары. 11 сағат
|
11
|
Жапырақ. Фотосинтез процесі. Өсімдіктердің космостық рөлі
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 21.11
6 «ә» - 19.11
6 «б» - 18.11
6 «в» - 18.11
6 «г» - 20.11
6 «ғ» - 20.11
|
12
|
Транспирация құбылысы
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 28.11
6 «ә» - 26.22
6 «б» - 25.11
6 «в» - 25.11
6 «г» - 27.11
6 «ғ» - 27.11
|
13
|
Тамыр. Өсімдік тіршілігіндегі элементтердің маңызы.
|
1
|
баяндау
|
6 «а» - 05.12
6 «ә» - 03.12
6 «б» - 02.12
6 «в» - 02.12
6 «г» - 04.12
6 «ғ» - 04.12
|
14
|
Тыңайтқыштар
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 12.12
6 «ә» - 10.12
6 «б» - 09.12
6 «в» - 09.12
6 «г» - 11.12
6 «ғ» - 11.12
|
15
|
Практикалық жұмыс №1
«Өсімдіктердің өсуіне тыңайтқыш тардың әсері»
|
1
|
Практикалық жұмыс
|
6 «а» - 19.12
6 «ә» - 17.12
6 «б» - 16.12
6 «в» - 16.12
6 «г» - 18.12
6 «ғ» - 18.12
|
16
|
Өсімдіктердің азотты сіңіруі
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 26.12
6 «ә» - 24.12
6 «б» - 23.12
6 «в» - 23.12
6 «г» - 25.12
6 «ғ» - 25.12
|
17
|
«Жыртқыш» өсімдіктер
|
1
|
баяндау
|
6 «а» - 09.01
6 «ә» - 07.01
6 «б» - 06.01
6 «в» - 06.01
6 «г» - 08.01
6 «ғ» - 08.01
|
18
|
Өсімдіктердің қозғалуы
|
1
|
аралас
|
6 «а» - 16.01
6 «ә» - 14.01
6 «б» - 13.01
6 «в» - 13.01
6 «г» - 15.01
6 «ғ» - 15.01
|
19
|
Тропизм және таксис
|
1
|
аралас
|
6 «а» - 23.01
6 «ә» - 21.01
6 «б» - 20.01
6 «в» - 20.01
6 «г» - 22.01
6 «ғ» - 22.01
|
20
|
Өсімдіктердің құрғақшылыққа төзімділігі
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 30.01
6 «ә» - 28.01
6 «б» - 27.01
6 «в» - 27.01
6 «г» - 29.01
6 «ғ» - 29.01
|
21
|
Өсімдіктердің суыққа төзімділігі
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 06.02
6 «ә» - 04.02
6 «б» - 03.02
6 «в» - 03.02
6 «г» - 05.02
6 «ғ» - 05.02
|
22
|
Өсімдіктердің тұзға төзімділігі
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 13.02
6 «ә» - 11.02
6 «б» - 10.02
6 «в» - 10.02
6 «г» - 12.02
6 «ғ» - 12.02
|
|
Өсімдіктердің жеке дамуы. 12 сағат.
|
22
|
Өсімдіктердің даму кезеңдері
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 20.02
6 «ә» - 18.02
6 «б» - 17.02
6 «в» - 17.02
6 «г» - 19.02
6 «ғ» - 19.02
|
23
|
Өсімдіктердің көбею жолдары
|
1
|
аралас
|
6 «а» - 27.02
6 «ә» - 25.02
6 «б» - 24.02
6 «в» - 24.02
6 «г» - 26.02
6 «ғ» - 26.02
|
24
|
Вегетативті көбею
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 05.03
6 «ә» - 03.03
6 «б» - 02.03
6 «в» - 02.03
6 «г» - 04.03
6 «ғ» - 04.03
|
25
|
Практикалық жұмыс №2
«Вегетативті көбею түрлері»
|
1
|
Практикалық жұмыс
|
6 «а» - 12.03
6 «ә» - 10.03
6 «б» - 09.03
6 «в» - 09.03
6 «г» - 11.03
6 «ғ» - 11.03
|
26
|
Бөлме өсімдіктері
|
1
|
семинар
|
6 «а» - 19.03
6 «ә» - 17.03
6 «б» - 16.03
6 «в» - 16.03
6 «г» - 18.03
6 «ғ» - 18.03
|
27
|
Дәрілік өсімдіктер, оларды жинау ережелері
|
1
|
баяндау
|
6 «а» - 09.04
6 «ә» - 07.04
6 «б» - 06.04
6 «в» - 06.04
6 «г» - 08.04
6 «ғ» - 08.04
|
28
|
Жергілікті жердің дәрілік өсімдіктері
|
1
|
Жорық сабақ
|
6 «а» - 16.04
6 «ә» - 14.04
6 «б» - 13.04
6 «в» - 13.04
6 «г» - 15.04
6 «ғ» - 15.04
|
29
|
Жайылым өсімдіктері
|
1
|
аралас
|
6 «а» - 23.04
6 «ә» - 21.04
6 «б» - 20.04
6 «в» - 20.04
6 «г» - 22.04
6 «ғ» - 22.04
|
30
|
Сәндік өсімдіктер
|
1
|
аралас
|
6 «а» - 30.04
6 «ә» - 28.04
6 «б» - 27.04
6 «в» - 27.04
6 «г» - 29.04
6 «ғ» - 29.04
|
31
|
Практикалық жұмыс №3
«Мектеп гүлбақшасына сәндік өсімдіктер отырғызу»
|
1
|
Практикалық жұмыс
|
6 «а» - 07.05
6 «ә» - 05.05
6 «б» - 04.05
6 «в» - 04.05
6 «г» - 06.05
6 «ғ» - 06.05
|
32
|
Кеппешөптер дайындау технологиясы
|
1
|
дәріс
|
6 «а» - 14.05
6 «ә» - 12.05
6 «б» - 11.05
6 «в» - 11.05
6 «г» - 13.05
6 «ғ» - 13.05
|
33
|
Практикалық жұмыс №4
«Кеппешөптер дайындау және оны рәсімдеу»
|
1
|
Практикалық жұмыс
|
6 «а» - 21.05
6 «ә» - 19.05
6 «б» - 18.05
6 «в» - 18.05
6 «г» - 20.05
6 «ғ» - 20.05
|
34
|
Қорытынды сабақ
|
1
|
Көрме, плакат, альбом, слаид
|
6 «б» - 25.05
|
Қолданылған әдебиеттер:
Т. Мұсақұлов «Ботаника»
Биология 6-сынып. Оқулық. Әлімқұлова Р, Әметов А, Қожантаева Ж
Л. В. Кудряшов, и др. «Ботаника с основами экологии»-М.,-Просвещение,-1979
С. Н. Коновалова. «Сборник развивающихся задач по ботанике: для 6-7 классов» - Кокшетау: «Келешек-2030», - 2008.
А. Ф. Мазурина «Наблюдения и труд детей в природе»М.-Просвещение,-1976
Н. А. Пугал, Д. И. Трайтак. «Кабинет биологии»-М., Владос, 2000
А. В. Яблоков. «Актуальные проблемы биологической науки»-М., Просвещение,- 1984
Г. Г. Захарченко. «Лабораторные работы по изучению полевых культур»- М., Владос, - 2003
Авторы-сост. А. А. Боднарук, Н. В. Ковылина. «Занимательные материалы и факты по общей биологии» - Волгоград, -Учитель, 2005.
http://www.zoodrug.ru/topic1917.html
http://www.biologes.ru/metodicheskaya-kopilka/
Достарыңызбен бөлісу: |