Әдістері: сурет бойынша әңгімелеу, өлеңдер оқу, ойын - тапсырмаларды топпен әңгімелеу, шығармашылық жұмыс, «тыныштық сәті». Көрнекі құралдар: жаңғақ тәрізді ашылатын үш қорапша, оқулық.
Сабақтың барысы: Шаттық шеңбері: қамқорлық туралы өлеңді қайталаймыз: Мейірімді жүрекпен Бөлісемін бақытты. Ақ ниетпен шын тілеп Ізгі істерді жақұтты! Әңгімелесу
Қамқорлық дегенді қалай түсінесіңдер?
Қамқорлық жасаған кездерің болды ма?
• Қазір біз табиғатқа қандай қамқорлық жасаймыз? • Жан - жануарларға жанашырлықпен қараймыз ба? • Үй жануарларына қандай қамқорлық жасаймыз? • Қарлығашқа қандай қамқорлық көрсетті? • Қарлығаш қандай қайырымдылық жасады?
Мәтінмен жұмыс:Әжей мен балалар
мәтінді оқып, түсіндіру;
балалар, сырқат әжейге қандай қайырымдылық жасады?
Иә,балалар, сырқат адамдарға, ешкімі жоқ қарт-қарияларға қамқор болып, қайырымдылық жасау – қайырымды адамның ғана қолынан келеді.
«Сиқырлы жаңғақтар» ойын жаттығуы оқушыларды ойнай отырып, ойлануға тақырыпты және тақырыпты түсіне білуге ықпал етеді.
Жұмбақ:
Сырты қатты,
Іші тәтті.(Жаңғақ)
Балалар, менің қолымда осындай үш жаңғақ тұр. Шынында да, осы жаңғақтардың сырты қатты болғанымен, іші сиқырлы. Егер біз осы сиқырдың сырын білгіміз келсе, онда жаңғақтың ішіндегі тапсырмаларды орындаймыз.
Жаңғақтың ішіндегі қағазға «Қайырымды іс» тақырыбында әңгімелеу деп жазылған.
Кімдерге және қандай жағдайда қайырымдылық жасадыңдар?
Сендерге кімдер және қандай жағдайда қайырымдылық көрсетті?
Қайырымды іс риясыз, ақ ниетпен, шын көңілден жасалады. Жасаған қайырымдылығын міндет етпейді.
2-жаңғақтың ішіндегі қағазға «Ойын. Бізде» деп жазылған. Балаларға айтылған сөйлемдер үлгісі:
Жолдан өте алмай тұрған қарияны сүйеп өткіздім.
Біз де.
Сырқат әжейге дәрі бердім.
Біз де.
Жылап тұрған баланы жұбатпадым.
?????
Қиналып тұрған жолаушының сөмкесін көтерістім.
Біз де.
Мен інімді ренжіттім.
?????
Көрші қарияға күнде дүкеннен азық – түлік әкеліп тұрамын.
Біз де.
Өзіммен – өзім
Балалар, тыныштық сақтап, үнсіз қолымызды жүрегімізге қойып, жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық, қамқорлық, аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме, сезген болсаңдар сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса, сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар.
Дәйексөз
Тақтаға назар аударайық. «Қайырымдылық – жылы жүректен» деген плакат ілінеді, осы халық даналығын бүгінгі сабақтың дәйексөзі ретінде түсіндірем.
«Қайырымдылық» дегеніміз адам бойындағы мейірім-шапағаттан тұратын ізгілік. Қиналған, сырқаттанған, науқас, қарт адамдарға аяушылықпен қарау, қол ұшын беру, жәрдем ету, жанашырлық көрсету, жылы жүректілікті білдіреді. Осындай жылы жүректен туған сол жақсылық қайырымдылық болып табылады. Сондықтан да халық «Қайырыдылық – жылы жүректен», деп тегін айтпаған.
Сергіту: «Қандай қасиет қажет?» ойынын ойнау. Адамдарға, жануарларға қамқорлық жасау үшін қандай қасиеттер (сезімдер) керек? Түрлі - түсті кеспе қағаздарға жазылған сөздерді көтеремін дұрыс болса оқушылар оң қолдарын көтереді, бұрыс болса сол қолдарын көтереді. Мысалы: батырлық, махаббат, адамгершілік, аяушылық, қуаныш, жауапкершілік, ұқыптылық, әдептілік, ұят, ар, ізет, еңбекқорлық, қайырымдылық... т. б Дәптермен жұмыс
Дәптерде берілген тапсырманы оқушылардың орындауына ұсыныс жасаймын.
Осындай жағдайда құмырсқа мен құстарға қандай қамқорлық көрсете алар едіңдер? Суретті бояңдар.
Қорытынды: Біз бүгінгі сабақта адамдардың адамға, жан - жануарларға, табиғатқа жақсылық жасауы туралы және қамқорлықты риясыз жасау керек екенін түсіндік.- деп ойлаймын.Оқушылар сабақтан алған әсерлерімен бөліседі. «Мен қамқорлықты қалай түсінемін?» деген сауалға жауап айтады.
Мен қамқорлықты ешкімді ренжітпеу деп түсінем.
Мен үшін қамқорлық – кішілерге көмектесу.
Құстарға жанашырлықпен қарау қамқорлық деп ойлаймын.
Мен үшін қамқорлық – табиғатты аялау. Балалар оң қолдарын жүрек тұсына қойып бәрі мына өлең жолдарын айтады.
Біз әдепті баламыз,
Тату – тәтті тұрамыз.
Жүректен – жүрекке: Балаларды шеңберге тұрғызып мына өлең жолдарын қайталаймыз — Күн нұрындай көңілім, Даламдай кең пейілім. Жүрегім толы мейірім, Бәріне ортақ шуағым, Қайырымды баламын.