Дәріс – Педагогтың кәсіби сапасы. Мұғалімдер типологиясы

1. 
   Мұғалімдер типологиясы.
   

Педагогикалық әдебиеттерде мұғалімдер типологиясының түрлі классификациясы бар. Оның бірі белгілі педагог В. Н.Сороко - Росинскийдікі. Ол мұғалімдерді қатынас стилдеріне қарай бірнеше түрге бөледі. Олар:

Бұл аталған топтар таза күйінде кездеспейді.. В.Н.Сороко - Росинскийдің айтуы бойынша ешбір топқа да жатпайтын мұғалімдер кездеседі.

В.И.Андреев мұғалімнің шығармашылық тұлғасының жалпы типологиясын былайша көрсетеді:

1. 
   теоретик-логик (логикалық қорытындылауға қабілетті);
   
2. 
   теоретик-интитувист (үлкен өнертапқыштар, жаңа ғылыми теориялар жасаушы ғалымдар );
   
3. 
   экспериментатор (практик, жаңа гипотезаларды экспериментте тексеруші, практикалық іске қызығушылығы басым);
   
4. 
   ұйымдастырушы (жаңа идеяларды, ғылыми мектептерді ұйымдастыруға жоғары қабілетті);
   
5. 
   инициатор (шығармашылық мәселелерді шешуде инициатива білдіруші және оның орындалуына күш-жігерін жұмсаушы).
   

1. 
   Педагог-лидер – жаңа идеяны ұсынады;
   
2. 
   Педагог-генератор – жаңа педагогикалық идеяны тудырады;
   
3. 
   Педагог-энтузиаст – ізденушілігімен балаларды еліктіреді;
   
4. 
   Педагог-зерттеуші – озат тәжірибені бақылайды, жинайды, зерттейді, талдайды, өз моделін құрады.
   

• 
  интеллектуалдық
  
• 
  эмоционалдық
  
• 
  еріктік
  
• 
  ұйымдастырушылық.
  

• 
  Тәрбиеші -тиран (мейірімсіз билеуші)
  
• 
  Атаққұмар тәрбиеші;
  
• 
  Ақылды тәрбиеші
  

• 
  Ұйымдастырушы
  
• 
  Пән мұғалімі
  
• 
  Пән мұғалімі -ұйымдастырушы
  
• 
  Коммуникатор
  
• 
  Мұғалім- интеллегент (ағартушы)
  

Мұғалім – тәрбиелеу және оқыту саласында тәжірибелік жұмысты іске асырушы адам :мектеп мұғалімі , балалар үйінің, мектепке дейнгі мекемелердің тәрбиешілері, лицейде, колледжде, жоғарғы оқу орындарының оқытушысы.

1. 
   Педагогикалық сананың қалыптасуы
   

► Т-тұжырымдамасы (тәрбиеленуші тұжырымдамасы)

►Ә-тұжырымдамасы (әрекеттің тұжырымдамасы)

2. 
   Тәрбиелеу және оқыту технологияларын меңгеру
   
3. 
   Педагогикалық техниканы меңгеру
   
4. 
   Педагогикалық қабілеттерге ие болу
   

◙ прогностикалық

◙ дидактикалық

◙ ұйымдастырушылық

◙ перцептивтік

◙ конструктивтік

◙ гностикалық

◙ экспрессивтік

1. 
   «Маман моделі» ұғымына сипаттама беріңіз?
   
2. 
   Қазақстандық ғалымдардың жасаған маман моделдеріне шолу жасаңыз?
   
3. 
   Мұғалімдік профессиограмма дегенді қалай түсінесіз?
   
4. 
   Мұғалімдер типологиясына сипаттама беріңіз?
   

1. 
   профессиограмма
   
2. 
   бейімділік
   
3. 
   бағыт
   
4. 
   құрамы
   
5. 
   қабілеті
   

1. 
   Тұқым қуушылық факторы.
   
2. 
   Айнала орта факторы.
   
3. 
   Қарым-қатынас факторы.
   
4. 
   Тәрбие факторы.
   
5. 
   Іс-әрекет факторы.
   

1. 
   Жағдайлар.
   
2. 
   Факторлар.
   
3. 
   Оқу, білім алу.
   
4. 
   Оқыту, білім беру.
   
5. 
   Жаттығулар.
   

1. 
   эстетика
   

1. 
   этика
   
2. 
   педагогика
   
3. 
   философия
   
4. 
   психология
   

1. 
   ерік- жігерді қалыптастыру
   
2. 
   парасатталық пен ар – ұятты тәрбиелеу
   
3. 
   әдептілікке тәрбиелеу
   
4. 
   адамгершілік сезім, сана, мінез- құлық нормаларын қалыптастыру
   
5. 
   мәдениеттілікке, сыпайылыққа тәрбиелеу
   

1. 
   еңбекке деген жауапкершілік
   
2. 
   ұжымның климатына
   
3. 
   мектеп әкімшілігінің көзқарасына
   
4. 
   түрлі әдіс-тәсілдерді қолдана білуіне
   
5. 
   балаға деген сүйіспеншілікке
   

1. 
   5
   
2. 
   6
   
3. 
   7
   
4. 
   8
   
5. 
   9
   

1. 
   Педагог – реалист
   
2. 
   Педагог – теорик
   
3. 
   Педагог – утилитарист
   
4. 
   Педагог - әртіс
   
5. 
   Тәрбиеші -тиран
   

1. 
   Педагог – реалист
   
2. 
   Педагог – теорик
   
3. 
   Педагог – утилитарист
   
4. 
   Педагог - әртіс
   
5. 
   Тәрбиеші -тиран
   

1. 
   Педагог – реалист
   
2. 
   Педагог – теорик
   
3. 
   Педагог – утилитарист
   
4. 
   Педагог - әртіс
   
5. 
   Тәрбиеші -тиран
   

1. 
   Педагог – реалист
   
2. 
   Педагог – теорик
   
3. 
   Педагог – утилитарист
   
4. 
   Педагог - әртіс
   
5. 
   Тәрбиеші -тиран
   

1. 
   Құндылық бағыттар сиппаттарына қарай
   
2. 
   Интеллектуалдық жігерлік сферасына қарай
   
3. 
   Жеке тұлғалық ұстанымына қарай
   
4. 
   Жеке тұлғалық бағытына қарай
   
5. 
   Кәсіби қабілетіне қарай
   

1. 
   Құндылық бағыттар сиппаттарына қарай
   
2. 
   Интеллектуалдық жігерлік сферасына қарай
   
3. 
   Жеке тұлғалық ұстанымына қарай
   
4. 
   Жеке тұлғалық бағытына қарай
   
5. 
   Кәсіби қабілетіне қарай
   

1. 
   Құндылық бағыттар сиппаттарына қарай
   
2. 
   Интеллектуалдық жігерлік сферасына қарай
   
3. 
   Жеке тұлғалық ұстанымына қарай
   
4. 
   Жеке тұлғалық бағытына қарай
   
5. 
   Кәсіби қабілетіне қарай
   

1. 
   Маман
   
2. 
   Индивид
   
3. 
   Теоретик
   
4. 
   Ұйымдастырушы
   
5. 
   Тәрбиеші
   

Психологиялық-педагогикалық және арнайы (белгілі бір пән бойынша) білім мұғалімнің біліктілігі үшін маңызды, бірақ жеткіліксіз шарт, өйткені көптеген теориялық-практикалық және әдістемелік білім интеллектуалдық және практикалық білік пен дағдының тек алғы шартты ғана болады.

Кәсіби біліктіліктің құрылымы қабылданған педагогикалық білік арқылы түсіндіріледі, ал ол білік теориялық білімге негізделген және педагогикалық міндетті шешуге бағытталған бірнеше іс-қимыл жиынтығы арқылы ашылады.

Қазіргі заманғы білім беру жағдайында кәсіби біліктілік үш компоненттен тұрады.

1. 
   Тәжірибемен ұштастыру білігі, яғни өз іс-әрекетін әлемдік педагогиканың деңгейіне сәйкестендіру қабілеті, әріптестерінің тәжірибесімен алмассақ, инновациялық тәжірибемен алмасу, өзінің іс-тәжірибесімен қорытып, басқаға бере білу білігі.
   
2. 
   Оқыту мен тәрбиенің үнемі өзгеріп отыруы жағдайында педагогтың қажеті нормативтік сапасы ретінде оның кәсібіндегі тәсілі, әртүрлі білім процесі мен жүйелері мазмұны түрі, әдістері және педагогикалық шындықты туғызу білігі.
   
3. 
   Кәсіби білікті мұғалім рефлекцияға, яғни ойлаудың ерекше тәсіліне қабілетті.
   

В.А.Сластенин барлық педагогиалық білікті 4 топқа біріктіреді.

1. Обьективті педагогикалық шындықтың, тәрбиенің обьективті нақты педагогикалық мақсатқа көшуіру білігі, яғни жеке тұлға мен ұжымды олардың жаңа білімді меңгеруге дайындық деңгейін анықтау үшін зерттеу және соның негізінде олардың дамуын бейнелеу, алғашқы білімділік, тәрбиелік және дамытушылық мақсаттарды анықтау.

2. Логикалық тұрғыдан аяқталған педагогикалық жүйені жүзеге асыру білігі (білім, тәрбие жұмыстарын жоспарлаудан, білім беру үрдісінің мазмұнын таңдап алғаннан бастап оның ұйымдастыру түрлерін, әдістерін және құралдарын анықтағанға дейін).

3. Тәрбиенің әртүрлі компоненттері мен факторлардың арасында байланыс орнату, оларды іске қосу білігі, қажетті материалдық, педагогикалық ұйымдастырушылық, валеологиялық және басқа жағдайларды жасау білігі, мектепті ортамен байланыстыруды қамтамаасыз ету білігі, оқушы тұлғасын белсендіру білігі, оның іс-әрекетін тәрбиенің обьектісінен субьектісіне айналдыратындай етіп дамыту, бірлескен іс-әрекетті ұйымдастыру білігі.

4. Педагогикалық іс-әрекет нәтижелерін еспке алу және бағалау білігі, яғни оқу үрдісін және басқа мұғалімнің іс-әрекетін талдау өзін-өзі талдау жүзеге асыру білігі, сол сияқты педагогикалық мақсаттың алғашқы және келесі кешенің анықтау білігі талап етіледі. Сондықтан, мұғалімнің теориялық, практикалық даярлығының мазмұны төмендегідей болуы шарт.

• 
  Танымдық бiлiктiлiк, ең алдымен, жеке бастың интелектуалдық мүмкiндiгi, мамандық еңбегiнiң негiзi болып саналады. Танымдық бiлiктiлiктi қалыптастыру үшiн адамның қабылдау, зейiн, ойлау, елес, ес т.б. психикалық қасиеттерiнiң бiрлiкте дамуы қажет. Мысалы, адамның байқағыштығы, өзiн- өзi бақылауы, кездескен жағдайда дұрыс таба бiлуi, ойлау процесiнiң дамуы үшiн талдау жасау, салыстыру, сәйкестiгiнен ажырату, нақтылай бiлу, жинақтау, қорытынды жасау сияқты дағдылардың болуы қажет. Бұл қасиет өзiн- өзi тәрбиелеу, оқу, бiлiм алу, еңбек процесi барысында тұтас қалыптасатын iскерлiк.
  
• 
  Құра бiлу (конструктивтiк) бiлiктiлiгi – оқу- тәрбие жұмысын моделдеу, жоспарлау, композициялық материялдарды iрiктеп алумен сипатталады. Оқушылардың жас және дара ерекшелiктерiне сай, оқу- тәрбие процесiнiң материялдық базасына сәйкес жұмысты реттi ұйымдастыра бiлу, Бұл бiлiктiлiктi меңгеру үшiн интелектуалдық қасиет, қабiлет қажет. Алдағы жұмысты жоспарлау, жобалау, алдымен ойлау, салыстыру, болжам жасау, технологиялық логикалық ойлау қабiлеттерiмен тiкелей байланысты. Сондықтан құра бiлу бiлiктiлiгi танымдық бiлiктiлiгiмен ұштасып жататын қасиет.
  
• 
  Қарым- қатынас (комуникативтiк) бiлiктiлiгi-бұл мұғалiмнiң педагогикалық процестiң барысында адамдармен қарым- қатынас жасауға үйренуi. Қарым- қатынас тәсiлдерi ол алдымен, сөз сөйлеу техникасы, қимыл, бет құбылысын игере бiлуден басталады. Коммуникативтiк iскерлiктi тәрбиелеу үшiн, адам ең алдымен, басқа адамды түсiне бiлуi, тани бiлуi және өзiн де таныта, түсiндiре бiлуге үйренуi қажет. Екiншiден, өзiнiң ой-пiкiрiн, көңiл-күйiн, көзқарасын, мақсатын, сөйлескен, пiкiрлескен адамға, ұжымға түсiндiре бiлуге және оларды да түсiне бiлуге үйренуi қажет. Үшiншiден, адамдармен қарым- қатынас барысында қажет болқан жағдайда, бет- бұрыс жасау сияқты мүмкiндiктердi басқара бiлу, оң шешiм таба бiлу. Осылардың нәтижесiнде мұғалiмге қарым – қатынас бейiмдiлiгi және ептiлiгi бар адамдармен оңай тiл табыса алатын, тез араласа алатын жеке бастың қасиетi қалыптасады.
  
• 
  ұйымдастырушылық бiлiктiлiк- бұл мұғалiм еңбегiнiң бөлiнбейтiн үнемi жүрiп отыратын маңызды саласы. Педагогикалық процестi басқарудың негiзгi шарты. Бұл барлық педагогикалық бiлiктiлiктi бiр-бiрiмен байланыстырып басқаратын бiлiктiлiк болып табылады. ұйымдастырушылық бiлiктiлiктiң өзiндiк белгiлерi бар. Олар: жұмысты анықтау, мақсатын белгiлеу, жұмысты талап ету, тапсырма беру, тапсырылған жұмысты бақылау, орындалуын ұйымдастыру, орындалған жұмысты қорытындылау, бақалау, есеп беру, нақтылап объектiге зейiн қоя бiлу, кездесетiн кедергiнi тез арада болдырмауға психологиялық ахуал туғыза бiлу, iске қызығушылықпен кiрiсу, басқаларға ықпал жасау iс- әрекеттерiнен қүралады.
  
• 
  Хабарлау бiлiктiлiгi- жеке педагогикалық бiлiктiлiк болып саналады. Көбiне қатынас құралы ретiнде қарастырылады. Себебi қарым- қатынас хабарлама материялынсыз болуы мүмкiн емес. Информациялық бiлiктiлiк оқу- тәрбие процесiнiң оптималдылығын арттыруда шешушi орын алады. Оқу- бiлiм материалын терең, жан- жақты бiлу, оқу әдiстерiн меңгеру, барлық хабарлама құралдарын пайдалану дағдысының болуын талап етедi. Бұл бiлiктiлiк мұғалiммен дауысты үйлестiре бiлудi, көңiл- күй сезiмiмен сөйлеудi, сөздiң құдiреттi күшiн және дауыс үнiн, бет қимылды меңгере бiлудi талап етедi. Сөйлеу, әңгiмелесу, көрсете отырып түсiндiру, пiкiрлесу тыңдау, сұрақ- жауап айту тәсiлдерiн қолдану арқылы тыңдаушының зейiнiн аудару- мұғалiмнiң педагогикалық iс- әрекетiне қажет бiлiктiлiк.
  
• 
  Зерттеушiлiк бiлiктiлiк- әрбiр педагогикалық құбылысқа ғылыми тұрғыдан қарауды, ғылыми болжам жасауды, жобалау және эксперимент жүргiзудi жоспарлауды, сонымен қатар мұғалiм озат тәжiрибенi де өзiнiң тәжiрибесiне жинақтауды, оларға теориялық- практикалық негiзде талдау жасауды және мектеп өмiрiне ендiрудi қамтиды. Мұғалiмдiк мамандық- педагогтiк бiлiктiлiк, бiлiм шеңберi жинақталып, мұғалімнің жеке басының қасиет- сапаларын ашып беруге мүмкiндiк жасайды. Мұғалiмнiң жеке басын сипаттайтын қасиеттер: кәсiби бағыттылығы, ғылыми көзқарасы, идеялық сенiмi, белсен
  

• 
  Аналитикалық білік мынадай жеке бөліктерден тұрады:
  

• 
  педагогикалық құбылыстың әрбір элементінің басқа элементтермен байланысын түсіну.
  
• 
  Педагогикалық теориядағы қарастырылып отырған құбылысқа сәйкес келетін жағдайларды, қорытындыларды, заңдылықтарды табу.
  
• 
  педагогикалық құбылысқа дұрыс диагностика қою.
  
• 
  Педагогикалық мәселелерді шешудің ұғымды тәсілдерін табу.
  

Мұғалімнің перцептивті білігі қарым-қатынастың алғашқы кезеңінде көрінеді, басқа адамды (оқушыны, мұғалімді) түсіне білу білігі. Бұл білікті жүзеге асыру үшін басқа адамның талғамын, ынтасын, бейімін, өмірге көзқарасын түсіне білуі.

Сонымен мұғалімнің кәсіби білігі мен оның іс-әрекетінің тиімді болуының теориялық және жалпы әдіснамалық негізгі болып табылады.

Жоғарыда баяндалған білікті меңгеру мұғалімнің басты міндетінің бірі болып саналады.

Мұғалімнің кәсіби білігі оның практикалық, әдістемелік білігімен, дағдысымен тығыз байланыста болу керек.

Мұғалімнің кәсіби іс-әрекетінінң маңызды түрлерінің бірі оқытудың теориялық негіздерін біліп, мектепке әртүрлі тақырыптарды оқытқанда қолдана білу, ол үшін оның әдістемелік дайындығы болу қажет.

Құзырет – (лат. «сompeteo» – жетемін, сай келемін, жараймын) белгілі бір сала бойынша білім, білік, дағдылардың, тұлғалық сапалардың жиынтығы.

Құзырет – білімге, тәжірибеге, құндылыққа, бейімділікке негізделген оқу арқылы алған білім алушының жалпы қабілеті .

Құзыреттілік – қандай да бір салада өмірдегі немесе кәсіби міндеттерді шешуге қолданылатын жинақталған қабілеттілік.

Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігінің көрсеткіші – оның кәсіби шеберлігі мен өз кәсіби әрекетіне жауапкершілікпен оң қарауы. Ал, кәсіби шеберлік – кәсіби білім мен біліктің, оны практикада және оқытудың жаңа жағдайларында қолдана білудің жиынтығы.

“Бiлiктiлiк” пен “құзыреттiлiк” ұғымдарын салыстыра келiп, О.Б. Ховов екiншi терминнiң бiрiншi терминнен гөрi мағынасы кең екенiн көрсетедi. Өйткенi оған бiлiктiлiктi сипаттайтын таза кәсiби бiлiммен және iскерлiкпен қоса топта жұмыс iстеуге ынталылық, ынтымақтастық, қабiлеттiлiк, коммуникативтiк қабiлет, оқу, бағалау, логикалық ойлау, ақпаратты алу мен пайдалану т.б. iскерлiктер жатады. Бұл пiкiрден байқайтынымыз, автор “құзыреттiк” терминiн iс-әрекеттiлiк, және әлеуметтiк- коммуникативтiк өзектi белгiлердiң негiзiнде маманның жеке тұлғасына сүйене отырып, кәсiпке дайындау деңгейiнiң қосымша сипатын беру үшiн қолданады. Бұл қарастырып отырған ұғымның гуманизммен толығуына сай келедi, алайда оның белгiлерi жүйелеу мәселелерiн шеше алмайды.

Құзыреттiлiк, бiздiң ұғуымызда, жеке тұлғаның теориялық бiлiмi мен практикалық тәжiрибесiне сай белгiлi бiр мiндеттердi орындауға дайындығы және қабiлетi. Нақтылай айтып кеткен жөн, “дайындық” ұғымы ,,бәрi орындалған, бiр нәрсе үшiн бәрi дайын,, дейтiндей жағдай мағынасын анықтау мүмкiндiгiн бiлдiру үшiн қолданылады. Бұл мағыналар құзыреттiлiктiң мәнi мен мазмұнын жеткiзiп, ашып тұрады. Құзыреттiлiк теория мен практиканың бiрлiгi негiзiнде қалыптасады. Ол жансыз жаттанды бiлiм түрiнде емес, жеке тұлғаның танымға, ойлауға қатысын және әрекетке, белгiлi мәселелердi ұсынып, шешiм жасауға, оның барысымен нәтижелерiн талдауға, ұдайы түрде ұтымды түзетулер еңгiзiп отыруға деген iскерлiгiнiң белсендiлiгiнен көрiнедi.Мұғалімнің педагогикалық құзырлығы деп, педагогикалық қызметті жүзеге асырудағы теориялық және практикалық дайындықтың бірлігін айтады.

Қазақстан Республикасы 12 жылдық білім беру тұжырымдамасында педагог кадрлардың кәсіби тұлғалық құзыреттілігін қалыптастыру басты мақсат екендігін атай келе, 12 жылдық білім беру де педагог төмендегідей құзыреттіліктерді игеру міндетті деп көрсетті.

1. 
   Арнайы құзыреттілік - өзінің кәсіби дамуын жобалай білетін қабілет.
   
2. 
   Әлеуметтік құзыреттілік -кәсіптік қызметімен айналысу қабілеті.
   
3. 
   Білім беру құзыреттілік - педагогикалық және әлеуметтік психологияның негіздерін қолдана білу қабілеті.
   

• 
  Оқытатын пән саласындағы арнайы кәсіби құзыреттілік;
  
• 
  Оқушылардың білім, іскерлігін қалыптастыру тәсілдері саласындағы әдістемелік құзыреттілік;
  
• 
  Қарым- қатынас үрдісі саласындағы әлеуметтік - педагогикалық құзыреттілік;
  
• 
  Оқушыларға бағыт беруде қабілет, түрткі саласындағы дифференциалды- психологиялық құзыреттілік;
  
• 
  Тұлғаның және өзіндік іс әрекетіндегі жетістіктер мен кемшіліктер саласындағы аутопсихологиялық құзыреттілік.
  

• 
  Кәсіби психологиялық және педагогикалық білімі;
  

• 
  Кәсіби педагогикалық іскерлігі;
  
• 
  Мамандық талап ететіндей мұғалімнің нұсқауы, кәсіби психологиялық ұстанымы.
  
• 
  Мұғалімнің білімі мен іскерлігін меңгеруді қамтамасыз ететін тұлғалық ерекшеліктері.
  

Құзіреттілік бірінші орынға болашақ маманның ақпаратты сауаттылығын емес, оның мәселені дұрыс шеше білу қасиетін қояды. Егер болашақ педагогтың құзіреттілігінің қалыптасуын орта кәсіби білім беру жүйесінің аумағында қарастырсақ, онда білім, білік, дағды, мүмкіншілігі, яғни, бір сөзбен педагогикалық қызметке маманның қаншалықты дайын екендігі туралы айтуға болады. Біз кәсіби құзіреттілікті коммуникативтік, ақпараттық, регулятивтік және интеллектуалды-педагогикалық құзіреттілік ретінде қарастырамыз.

Белгілі ғалымдар С.Е.Шишов пен В.А. Кальнейдің өскелең ұрпақтың бойына білім мекемелері мынадай құзіреттілік қалыптастыруы тиіс деп есептейді:

1.Саяси және әлеуметтік құзіреттіліктер. Олар адамның өзіне жауапкершілік ала алуында.

2.Көп мәдениетті қоғамда өмір сүре алуға байланысты құзіреттіліктер. Ұлтаралық келісім, басқа мәдениет, дін өкілдерін құрметтеу.

3.Жазбаша және ауызша қарым – қатынас жасай алу құзыреттілігі. Бұл әрбір адам үшін аса маңызды мәселе, бұған сонымен қатар бірнеше тілді білу де жатқызылады

4.Ақпараттық қоғамда өмір сүре алуға байланысты құзіреттіліктер. Бұл жаңа технологияларды білу, ақпараттар ағынынан қажеттісін таба білу, оған сыни баға беру білу деген мағынаны береді.

5.Тұлғаның жеке және қоғамдық өмірінің негізі болып табылатын - өмір бойы білім алуға қабілеттілік.

Болашақ мұғалім:

• 
  ол өзінің пәнін біліп қана қоймай, сонымен қатар педагогикалық процестегі әр қатысушының орнын көре біліп, оқушылар іс-әрекетін ұйымдастырып, оның нәтежиелерін алдын ала байқап, мүмкін болатын жағдайда артта қалушылықты реттеу.
  
• 
  оқушылардың негізгі құзыреттілігін қалыптастыруға дайындығы: құндылық-бағдар, жалпы мәдениет,оқу-танымдық, ақпараттық, әлеуметтік-тұлғалық,.
  
• 
  білімге ерекше қажеттілігі бар балалармен жұмыс істеуді жүзеге асыру
  

1. 
   мұғалімнің кәсіби шеберлігі
   
2. 
   мұғалімнің білімділігі
   
3. 
   мұғалімнің тәжірбиесі
   
4. 
   мұғалімнің бәсекеге қабілеттілігі
   
5. 
   білім беру сапалылығы
   
6. 
   еңбектің тиімділігі
   
7. 
   әдістемелік жұмыстағы шеберлігі
   

Нарық жағдайындағы мұғалімдерге қойылатын талаптар:

• 
  мұғалімдердің бәсекеге қабілеттілігі
  
• 
  білім беру жүйесінің сапалылығы
  
• 
  мұғалімнің кәсіби шеберлігі
  

Оның құрамына:

- мұғалімнің мәдениет адамының өкілі ретіндегі жоғарғы жеке сапалары;

- кәсіби-педагогикалық құзырлылығы;

- педагогикалық ықпал етудің және қазіргі оқытудың технологияларын білуі;

- өзін-өзі шығармашылықпен дамыта, іске қоса алуы;

1. 
   Мұғалімнің кәсіби құзіреттілігі неден тұрады?
   
2. 
   Мұғалімнің кәсіби құзіреттілігі құрылымы мен түрлеріне сипаттама беріңіз?
   
3. 
   Мұғалімнің теориялық дайындығының мазмұнын қандай компоненттер құрайды?
   
4. 
   Мұғалімнің практикалық дайындығық мазмұнын құрайтын біліктіліктерді атаңыз?
   
5. 
   Кәсіби құзіреттілік пен педагогикалық шеберлік қандай өзара қатынаста?
   

1. 
   Құра бiлу (конструктивтiк) бiлiктiлiгi
   
2. 
   ұйымдастырушылық бiлiктiлiк
   
3. 
   Зерттеушiлiк бiлiктiлiк
   
4. 
   Қарым- қатынас (комуникативтiк) бiлiктiлiгi
   
5. 
   Танымдық бiлiктiлiк
   

1. 
   Құра бiлу (конструктивтiк) бiлiктiлiгi
   
2. 
   ұйымдастырушылық бiлiктiлiк
   
3. 
   Зерттеушiлiк бiлiктiлiк
   
4. 
   Қарым- қатынас (комуникативтiк) бiлiктiлiгi
   
5. 
   Танымдық бiлiктiлiк
   

1. 
   Құра бiлу (конструктивтiк) бiлiктiлiгi
   
2. 
   ұйымдастырушылық бiлiктiлiк
   
3. 
   Зерттеушiлiк бiлiктiлiк
   
4. 
   Қарым- қатынас (комуникативтiк) бiлiктiлiгi
   
5. 
   Танымдық бiлiктiлiк
   

1. 
   Педагогикалық біліктілік
   
2. 
   Педагогикалық құзіреттілік
   
3. 
   Педагогикалық шеберлік
   
4. 
   Педагогикалық шығармашылық
   
5. 
   Педагогикалық толеранттылық
   

1. 
   Арнайы құзыреттілік
   
2. 
   Әлеуметтік құзыреттілік
   
3. 
   Білім беру құзыреттілік
   
4. 
   Тұлғалық құзыреттілік
   
5. 
   Кәсіби құзыреттілік
   

1. 
   Арнайы құзыреттілік
   
2. 
   Әлеуметтік құзыреттілік
   
3. 
   Білім беру құзыреттілік
   
4. 
   Тұлғалық құзыреттілік
   
5. 
   Кәсіби құзыреттілік
   

1. 
   Арнайы құзыреттілік
   
2. 
   Әлеуметтік құзыреттілік
   
3. 
   Білім беру құзыреттілік
   
4. 
   Тұлғалық құзыреттілік
   
5. 
   Кәсіби құзыреттілік
   

1. 
   коммуникативтік құзіреттілік
   
2. 
   Ақпараттың құзіреттілік
   
3. 
   Регулятивтік /басқарушы/ құзіреттілік
   
4. 
   Операционалдық құзіреттілік
   
5. 
   педагогикалық құзіреттілік
   

1. 
   коммуникативтік құзіреттілік
   
2. 
   Ақпараттың құзіреттілік
   
3. 
   Регулятивтік /басқарушы/ құзіреттілік
   
4. 
   Операционалдық құзіреттілік
   
5. 
   педагогикалық құзіреттілік
   

1. 
   коммуникативтік құзіреттілік
   
2. 
   Ақпараттың құзіреттілік
   
3. 
   Регулятивтік /басқарушы/ құзіреттілік
   
4. 
   Операционалдық құзіреттілік
   
5. 
   педагогикалық құзіреттілік
   

1. 
   В.С. Сухомлинский
   
2. 
   А.С. Макаренко
   
3. 
   А.Дистервег
   
4. 
   К.Д. Ушинский
   
5. 
   А.К.Маркова
   

1. 
   Педагогикалық шығармалық
   
2. 
   Педагогикалық шеберлік
   
3. 
   Педагогикалық тәжірибе
   
4. 
   Педагогикалық толеранттылық
   
5. 
   Педагогикалық құзіреттілік
   

1. 
   мұғалімнің мәдениет адамының өкілі ретіндегі жоғарғы жеке сапалары;
   
2. 
   кәсіби-педагогикалық құзырлылығы;
   
3. 
   педагогикалық ықпал етудің және қазіргі оқытудың технологияларын білуі;
   
4. 
   өзін-өзі шығармашылықпен дамыта, іске қоса алуы;
   
5. 
   барлығын қосқанда
   

1. 
   2
   
2. 
   3
   
3. 
   4
   
4. 
   5
   
5. 
   6
   

1. 
   6
   
2. 
   5
   
3. 
   4
   
4. 
   3
   
5. 
   2