Есберген Жандаулет Механика 8-3 Айнымалы ток
жүктеу/скачать 123,47 Kb.
|
эл.цеп
- Бұл бет үшін навигация:
- Кирхгофтың екінші заңы
- Есберген Жандаулет Механика18-3
|
Есберген Жандаулет Механика 18-3 1)Айнымалы ток, кең мағынасында — бағыты мен шамасы периодты түрде өзгеріп отыратын электр тогы. Ал техникада айнымалы ток деп ток күші мен кернеудің период ішіндегі орташа мәні нөлге тең болатын периодты ток түсініледі. Айнымалы ток байланыс құрылғыларында (радио, теледидар, телефон т.б.) кеңінен қолданылады. Айнымалы ток тербелісі Тұрақты ток – ток күшінің шамасы мен бағыты уақытқа байланысты өзгермейтін электр тогы. Тұрақты ток тұрақты кернеудің әсерімен тек тұйықталған тізбекте ғана пайда болады. Тармақталмаған тұйық тізбектің кез келген қимасында тұрақты ток күшінің мәні өзгермейді. Тұрақты токтың негізгі заңдарына ток күші мен кернеудің байланысын сипаттайтын Ом заңы, өткізгішпен ток жүрген кезде бөлініп шығатын жылуды анықтайтын Джоуль-Ленц заңы және тармақталған тізбек үшін жазылатын Киргхоф ережелері жатады. Тұрақты ток көздеріне электр машиналарының генераторы, гальвани элементтері, термоэлементтер, батареяларға топтастырылған фотоэлементтер, күн көзінің батареялары, алдын ала зарядталған аккумуляторлар және — пайдалы әсер коэффициенті жоғары магниттік гидродинамика генераторлары жатады. Тұрақты токты жартылай өткізгіштердің және басқа түзеткіштердің көмегімен, айнымалы токты түзету арқылы өндіруге болады. Айнымалы ток (тұрақты ток) және тұрақты ток (тұрақты ток) - бұл әлемнің түкпір-түкпірінде электр энергиясын жіберу үшін қолданылатын токтардың екі түрі. Екі токтың да өзіндік ерекшеліктері бар, олар әртүрлі құрылғыларда қолданылады. Тұрақты ток бір бағытта емес және тек бір бағытта қозғалады, айнымалы ток үнемі бағытын өзгерткен сайын көтеріліп, құлайды. Алайда, олар бір-біріне ұқсас, өйткені олардың екеуі де электрондардың ағынына қатысты. Бірақ олардың ұқсастығы мұнда аяқталады, өйткені олар түбегейлі ерекшеленеді және олардың айырмашылығы екеуінің пайда болуынан, сондай-ақ оларды беру мен қолданудан басталады. 2)Кирхгофтың екінші заңы Кирхгофтың кернеу заңы электрлік мәселелерді шешуде маңызды. Бұл эффектті ашқаны үшін Густав Кирхгоф есімді ғалымға еңбегі сіңген. Ол кез-келген тұйықталған контур айналасындағы кернеудің төмендеуінің қосындысы осы контурға қолданылатын кернеуге тең болуы керек деп тапты. Бұл заң кез-келген тізбекті тізбектің контурына сәйкес келеді. Кирхгофтың екінші заңы Кез келген электр тізбегінің тұйық контуріндегі ЭҚК алгебралық қосындысы барлық бөліктердегі кернеулердің алгебралық қосындысына тең мұндағы n – контурдағы ЭҚК көздерінің саны; m – контурдағы R к кедергісі бар элементтер саны; U к = R к I к – контурдың к-м элементіне түсетін кернеу. Егер электр тізбегіне кернеу көздері қосылған болса, онда Кирхгофтың екінші заңы мына күйде құрастырылады : ЭҚК көздері мен контур элементтеріндегі барлық кернеулердің қосындысы нөлге тең Кирхгофтың екінші заңы бойынша теңдік жазу барысында мыналар қажетті: • 1) ЭҚК, ток және кернеулердің шартты бағытын белгілеу; • 2) теңдік жазылатын контурда өту бағытын таңдау; • 3) Кирхгофтың екінші заңының бір құрылымына сүйене отырып, теңдік жазу. Кирхгофтың бірінші және екінші заңы (мысалдар) • а түйіні үшін Кирхгофтың бірінші заңы (1.2 суретте) I - I 1 - I 2 = 0. • (1.2 суреттегі) Сұлба үшін Кирхгофтың екінші заңына теңдік жазамыз: E = U R + U 1 . • (1.2 сурет) электрлік сұлбадағы контурға Кирхгофтың екінші заңын қолдана отырып, теңдік жазамыз: • контур I: E = RI + R 1 I 1 + r 0 I, • контур II: - R 1 I 1 + R 2 I 2 = 0, • контур III: E = RI + R 2 I 2 + r 0 I. 3)Ом заңы Ом заңы - барлық электр теорияларының ішіндегі ең негізгісі және ең көп қолданылатыны. Ом заңы кернеу (ток ағынын тудыратын күш), ток (электрондардың қозғалысы) және қарсылық (ток ағынына қарсы тұру) қатынасын түсіндіреді. Ом заңы келесі түрде баяндалады: Кернеудің жоғарылауы, егер қарсылық өзгеріссіз қалса, ток күші артады. Ом заңы басқа жолмен тұжырымдалған: егер кернеу өзгеріссіз болса, қарсылықтың жоғарылауы токтың азаюына әкеледі. Ом заңымен қолданылатын электр мәндері әдетте бас әріптермен ұсынылады. Кернеу (V) вольтпен өлшенеді. Ток күші (I) ампермен өлшенеді. Қарсылық (R) оммен өлшенеді. Ом заңы – электр тогының негізгі заңдарының бірі. Ом заңы – өткізгіштегі ток күшінің (I) осы өткізгіштің ұштары арасындағы кернеумен (Ұ) байланысын анықтайды: Ұ=р*І (1) мұндағы р өткізгіштің геометриялық өлшемдеріне, электрлік қасиеттеріне және температурасына байланысты болатын пропорционалдық коэффициенті р – омдық кедергі немесе өткізгіштің берілген бөлігінің кедергісі деп аталады. Ом заңын 1826 ж. неміс физигі Г. Ом (1787 – 1854) ашқан. Есберген Жандаулет Механика18-3 жүктеу/скачать 123,47 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|