Реферат Тақырыбы: Созылмалы кетоз ауруының патоморфологиясы Орындаған: о рынтай А. Вм-408
жүктеу/скачать 0,55 Mb.
|
пат анатомия реферат
- Бұл бет үшін навигация:
- Тақырыбы: Созылмалы кетоз ауруының патоморфологиясы Орындаған: О рынтай А. Вм-408 Тексерген: Мыржиева А. Алматы. 2020 ж
- Кетоз ауруының этиологиясы мен патогенезі.
|
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ Қазақ Ұлттық Аграрлық Зерттеу Университеті Биологиялық қауіпсіздік кафедрасы РефератТақырыбы: Созылмалы кетоз ауруының патоморфологиясы Орындаған: О рынтай А. Вм-408 Тексерген: Мыржиева А. Алматы. 2020 ж Жоспары
Кіріспе Негізгі бөлім 2.1. Кетоз ауруының этиологиясы мен патогенезі. 2.2. Кетоз ауруларының клиникалық белгілері. 2.3. Патологиялық өзгерістер. 2.4. Кетоз ауруын балау. 2.5. Кетоз ауруының емі. 2.6. Аурудың алдын алу шаралары Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер тізімі Кіріспе
Мал кетозы ауруы - көмірсулар, ақуыздар мен майлардың метаболикалық бұзылулары. Кетоз белгілері олар: глюкоза деңгейін төмендеуі қан плазмасында, сонымен қатар бауырдағы гликоген, және жоғарылаған кетонның түзілуі және бөлінуі арқылы ауру өзін-өзі көрсетеді. Оның белгілері жиі аз симптомдармен көрінеді (субклиникалық форма). Кетоз туралы алғашқы хабарламалар 19 ғасырдың ортасынан басталады. Кетон жануарлардың зәріндегі денелерді алғаш рет 1911 жылы Ионком ашқан. Кейінірек осы аурудың негізгі ерекшеліктері зерттелді. Кетоз ауруы үлкен экономикалық шығын туғызады. Бұл дамыған елдердің барлығында мал шаруашылығында дерлік кездеседі. Кейбір елдерде сиырдың жалпы санының 5-тен 10% дейін төлдегеннен кейін, кетозбен ауырады. Жеке отарда, ауру саны сиырдағы кетоз 20-80% құрайды. Бұл аурудың зияны өнімдердегі алынбаған сүттен тұрады (30-70%), жануарларды емдеуге кететін шығындар, сондай-ақ шығын жануарларды жоюға кетеді. Ауырып, қалпына келген сиырларда сүті азаяды, лактация ұзақтығы оларда ауыртпалыққа қарағанда қысқа. Кетоздан сауыққан сиырлар арасында байланыс орнатылды бұл аурудың олардың ұрпақтарында жиілігі. Кетоздың бірнеше себептері бар. Мал ауруы кетоз цикатриальды ас қорыту бұзылыстарынан туындайды, төмен плазмадағы глюкоза және көмірсулардың қарқындылығының төмендеуі жүреді. Айқын глюкогендік әсері бар ұшпа май қышқылдарынан пропион қышқылына ие. Сірке қышқылы олай емес глюкогенді және оны ішекке енгізу глюкозаның ұлғаюына әкелмейді қан. Бутин қышқылының айқын кетогендік қасиеті бар. Пропион қышқылын жеткіліксіз қабылдау кезінде және бутир және сірке қышқылдарының шамадан тыс түсуі жағдай жасайды кетон денелерінің түзілуін арттырылады.. Кетоздың басталуында лактация кезеңінде энергияның жетіспеушілігі маңызды рөл атқарады,жоғары концентрацияланған азықтандыру, бір жақты сүрлем-концентрат тамақтану, физикалық әрекетсіздік, инсоляция мен аэрацияның болмауы. Негізгі бөлім 2.1. Кетоз ауруының этиологиясы мен патогенезі. Кетоз (Ketosis) - организмде кетон денешіктерінің жиналуымен, гипофизорлы - бүйрек үсті безі жүйелері, қалқанша бездердің, бауырдың, жүректің, бүйректердің және басқада ағзалардың зақымдануымен сипатталатын ауру. Кетоз сауын сиырларда, көп төл беретін саулықтарда және басқада күйіс малдарында кездеседі. Кетоздар (ketosis, ацетонемия) – ұлпаларда глюкоза мен глюкопластикалық аминқышқылдарының тапшылығымен және кетопластикалық қосылыстардың шамадан тыс мол болуымен сипатталатын зат алмасуының бұзылуы. Кетоздар біріншілік және екіншілік болып бөлінеді. Біріншілік кетоздар – дербес аурулар, көбінесе күйіс қайыратын жануарларда әсіресе сүтті сиырларда, өсімтал қойларда, сирегірек шошқада, құста және терісі бағалы аңда кездеседі. Екіншілік кетоздар – ас қорытудың бұзылуымен көрінетін аурулар негізінде туындайды. Кетоз дегеніміз не? Ғылыми тұрғыдан алғанда, кетоз - бұл ас қорыту мен метаболикалық жеткіліксіздіктен туындаған патологиядан басқа ештеңе емес. Ол бірқатар жағымсыз құбылыстармен бірге жүреді, мысалы: гиперкетонемия; бауырдағы деструктивті өзгерістер; бүйрек үсті бездерінің дисфункциясы; гипогликемия. Кетоз дұрыс тамақтанбаудан және одан кейінгі метаболикалық бұзылулардан туындайды. Әрине, фермерге бірден көп айтатын ең шешендік белгі - сиырдан шыққан ацетонның иісі. Пайда болу себептері Статистикаға сүйенсек, көбінесе сиырлар зардап шегеді, олардың сүті шамамен 4 мың килограммды құрайды. Рум ішіндегі процестердің өзгеруі кетон денелерінің жиналуына әкеледі, ал олар өз кезегінде бауырға, жүрек-қантамыр жүйесі мүшелеріне және ішкі секреция бездеріне, содан кейін дененің басқа бөліктеріне әсер етеді. Бұл құбылыстың басты себебі - сапалы мал азығының, шөптің және тамырлы дақылдардың жетіспеушілігі, оны кейбір фермерлер ақуыз және май қышқылы бар сүрлем мен тамақ концентраттарымен алмастырады. Олар энергия көзі ретінде, сонымен қатар кетон денелерінің рөлін атқарады.Лактация кезеңінде денеге сүттің түзілуі үшін глюкоза мен табиғи энергия ерекше қажет. Сондықтан ауру, әдетте, ұрғашыларда төлдегеннен кейінгі алғашқы екі-үш ай ішінде дамиды. Кетоз көбінесе босанғаннан кейін бірнеше айдан кейін сиырларға әсер етеді Кетоздың түрлері Кетоздың екі түрі бар: Метаболикалық (біріншілік) - зат алмасудың бұзылуы себеп болады; Олар бұрыннан бар аурулардың салдары ретінде әрекет етеді, мысалы, травматикалық ретикулит немесе провентрикуланың дистониясы, сондай-ақ босану парезі. Кетоз созылмалы аурулардың жалғасы бола алады. Біріншілік кетоздардың себебі алуан түрлі. Негізінде рационда қант – протеин арақатынасының бұзылуы, көмірсудан ашығу, глюкопластикалық азықтың тапшылығы, кетопластикалық аминқышқылдарының, микроэлементтердің, холиннің және В12 дәруменінің шамадан тыс мол болуы. Шектен тыс көп сауу, шектелген мацион, бағып ұстаудағы кемшіліктер себепші факторларға жатады. Кетоздар патогенезінің негізіне заттар алмасуының ауытқуы жатады, бауырдағы глюкогенез жұмсалатын глюкозаның орнын толтыра алмайды. Бұл тапшылықты жабуда кетопастикалық қосылыстардың, соның ішінде май қорындағы май қышқылдарының ролі артады. Oсының нәтижесінде олардың қанындағы мөлшері артып, паренхималық мүшелерде, әсіресе бауырда майлану игфильтрациясы дамиды. Көмірсудың тапшылығынан майлар толығымен тұтанбайды, осы себепті көп мөлшерде шала тоттыққан өнімдер, әсіресе кетондық денелер пайда болады. Соңғылары глюкозаның түзілуін тежейді. Кетон денешіктері шектен тыс түзілгенде гликолиз процесі пирожүзім, сүт және т.б органикалық қышқылдардың жинақталуымен жүзеге асады. Oсы себепті аденозинүшфосфорлы қышқыл аз мөлшерде түзілді де, ацидоз күшейеді, тотығу орын толтыру процестері бәсеңдейді, кешенді құрылымдар ыдырайды, ал осының негізінде ферментопатия, тіршілікке маңызды мүшелердің дистрофиясы, гормоналды және жүйке жүйелері қызметінің бұзылуы туындайды. Жүрек пен тыныс алу мүшелерінің қызметі күрт нашарлауымен мал өледі. Aуру созылмалы өткенде ұлпалық протеин мен май энергиясының негізгі көзі ретінде жұмсалып, мал жүдейді. жүктеу/скачать 0,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|