Сабақтың тақырыбы: ХV- хvііі ғасырдағы қазақ хандығының қоғамдық құрылысы

ШҚО. Абай ауданы. Тоқтамыс ауылы

«Ж. Молдағалиев атындағы орта мектебі» КММ
Сабақтың тақырыбы: ХV- ХVІІІ ғасырдағы қазақ хандығының қоғамдық құрылысы.

Сабақтың мақсаты: ХV- ХVІІІ ғасырдағы қазақ хандығының қоғамдық құрылысын тереңдете түсіндіру.

Сабақтың міндеттері:

Білімділік: Оқушыларға қазақ хандығының басқару жүйесі, хан сайлау дәстүрі мен қазақ халқының әлеуметтік құрамы, «Жеті жарғы» заңы туралы меңгерту.

Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін, сөйлеу мәдениетін, теориялық білімді игеру және зерттеу қабілеттерін қалыптастыру.

Тәрбиелік: Туған халқына, Отанына, тарихи тұлғаларға, елінің тарихи даму кезеңіне құрмет етіп, саяси- тарихи көзқарасын қалыптастыру, патриоттық тәрбие беру.

Көрнекіліктер: Кесте, кластер, сызбалар т.б.

1. 
   Қазақ хандығының 1465-1466 жылдары құрылғандығы туралы орта ғасырлық қай тарихшы жазды?
   

Д) Қ. Жалайри Е) А.Йассауи

2. Әбілқайыр хан 1468 жылы қай жерге жорыққа аттанған жолда қайтыс болды?

А) Ойраттарға В) Мәуеренахрға С) Қазақ хандығына

Д) Моғолстанға Е) Ноғай ордасына

3. ХVғ. аяғында қазақ хандығының ұзаққа созылған күресі нәтижесінде, қандай қалалар хандықтың құрамына кірді?

А) Отырар, Йасы В) Үзгент, Аркөк С) Созақ, Сауран

Д) Ташкент, Сайрам Е) Тараз, Хорезм

4.Қасым хан Қ.Жалайридың дерегі бойынша қай жерде қайтыс болған?

А) Түркістанда В) Сығанақта С) Хорасанда

Д) Сауранда Е) Сарайшықта

5. Қазақ хандығын 1523-1532 ж.ж кім басқарды?

А) Бұрындық хан В) Қасым хан С) Мамаш хан

Д) Хақназар хан Е) Таһир хан

6. Тәуекел хан Мәскеуге Құл-Мұхамед бастаған елшілікті қашан жіберді?

А) 1594 В) 1586ж С) 1595ж

Д) 1577ж Е) 1543ж

7. «Мұсылман дініндегілердің ішіндегі ең көбі және күштісі қазақтар Ташкентке шабуыл жасаған. Оған баратын керуендердің еркін жүруіне кедергі жасаған.» -деп жазған кім?

А) В.Степанов В) А.Джениксон С) С) Х.Дулати

Д) Қ. Жалайри Е) А.Йассауи

8. Өзін ханмын деп жариялап, Ташкентті билеген ханды атаңыз:

А) Тәуке хан В) Имамкули хан С) Тұрсын хан

Д) Есім хан Е) Жәңгір хан

9. Орбұлақ шайқасы қай жылы болды?

А) 1643ж В) 1650ж С) 1645ж

Д) 1661ж Е) 1640ж

10. Тәуке ханның кезіндегі қазақ хандығының астанасы:

А) Мерке В) Түркістан С) Сығанақ

Д) Тараз Е) Ташкент

11. Тәуке ханның алдына қойған мақсаты:

А) Қазақ жерін кеңейту

В) Жоңғарлармен келісімге келу

С) Қытаймен одақ құру

Д) Хан билігін нығайту

Е) Бұқарамен қатынас орнату

12. Оңтүстік Қазақстандағы Ордабасы деген жерде қай жылы жиын болып, жоңғарларға қарсы соққы беру үшін әскер құрылды?

А) 1723ж В) 1732ж С) 1720ж

Д) 1726ж Е) 1724ж

13. 1643ж Орбұлақ шайқасында Жәңгір ханның қанша сарбазы болған?

А) 100 мың сарбаз В) 50 мың сарбаз С) 600 сарбаз

Д) 973 сарбаз Е) 1 мың сарбаз

14. Тәуке хан қай жылдары Сібірге бес рет елшілік жіберді?

А) 1686-1693ж.ж В) 1670-1697ж.ж С) 1680-1684ж.ж

Д) 1686-1690 ж.ж Е) 1644-1632ж.ж

15. Тәуекел хан Өзбек заны ІІ Абдаллахпен шартын бұзып, 1586 жылы қай қаланы басып алды?

А) Түркістанды В) Меркені С) Сарайшықты

Д) Сайрамды Е) Отырарды

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. 
   Хандық үкіметтің басқару жүйесі.
   
2. 
   Хан және хан сайлау.
   
3. 
   Ұлыстың құрамы, әлеуметтік құрам.
   
4. 
   «Жеті жарғы» және билер кеңесі, меншік мәселесі.
   
5. 
   Салықтар мен міндеткерліктер.
   
6. 
   Қорытындылау.
   

Оқушылардың сабаққа әзірлігі, өткізу барысымен таныстыру.

Оқушыларға жаңа тақырыпты таныстыру. Үйге берілген тапсырмалар бойынша оқушылардың түсіндіруі, мұғалімнің баяндауы. 1-сұрақ бойынша мұғалім баяндайды.

Қазақ хандығының басқару жүйесі 7 тармақтан тұрды.

Ауыл

Ата аймақ

Хандық

ХV- ХVІІІ ғасырдағы Қазақ хандығының басқару жүйесі