Жаңа сабаққа дайындық Шеңбер деген не?
Дөңгелек деген не?
Элементтері ?
Сфера деген не?
Шар деген не?
Өмірде қолданысы?
Шеңбердің ұзындығы мен дөңгелектің ауданын анықтағанда π –саны маңызды және өте қажет. Бұл санды ежелгі грек математигі Пифагор ашқан болатын. Ол шеңбердің ұзындығын оның диаметрінен қанша есе үлкен екендігін көрсетеді:
Жаңа сабақ
Сфера мен шар қасиеттеріне түсінік
Шар мен сфераның жазықтықпен қимасы
Жарты дөңгелек өзінің деаметрінен айналғанда шығатын дене –«шар»
Жарты шеңбер өзінің диаметрінен айналдырғанда шығатын дене «сфера» Сфераның(шардың) кез келген екі нүктесін қосатын кесіндіні хорда, ал центрі арқылы өтетін хорданы диаметрі деп атайды.
Жер шар тәріздес. Жердің ең үлкен қимасының шеңбері экватор, ал қалған кіші шеңберлер параллельдер деп аталады. Жарты шеңберлер меридиандар деп аталады.
Шарды(сфераны) жазықтықпен қиғанда пайда болатын кез келген қима дөңгелек(шеңбер) болады. Бұл дөңгелектің(шеңбердің) центрі шардың(сфераның) центрінен қиюшы жазықтыққа түсірілген перпендикулярдың табаны болып табылады.Сфера ауданының формуласын беру
Оқулықпен жұмыс №16,17,18 Есептің шартын түсіндіру
Шар центрінен 12 см қашықтықта қима жүргізілген. Қима дөңгелегінің радиусы 5 см. Пайда болған шар бөлігінің ауданын табыңдар.
V. Сабақты бекіту. №2, 3есеп ,қосымша
теорема11 Теорема 12
Сфераның бетінің ауданы 324 м2 Сфераның радиусының ұзындығын табыңыз.
Ж: 9м
Жеке оқушымен жұмыс
1. Шардың радиусі 8 см - ге, ал қиманың радиусі см - ге тең. Шардың центрінен қима жазықтығына дейінгі қашықтықты табыңыз.
R=OB=8 см
AB= см
AO -?
Шешуі: AO2=OB2 - AB2 AO2=64 - 15=49; AO=7см
Жауабы: 7 см
|