Мұғалімнің аты-жөні:
|
Сабырова Айман Кенжегалиевна
|
Пән/Сынып:
|
10 сынып ҚГБ
|
Қай аптаның нешінші сабағы
|
7 - апта 13 - сабақ
|
Тарау немесе бөлім атауы:
|
10.3C Маңызды d-элементтер және олардың қосылыстары
|
Сабақтың тақырыбы:
|
d-элементтердің периодтық жүйедегі орны, атом құрылысының ерекшелігі. Қазақстандағы
мыс, мырыш, темір, хром және олардың қосылыстарының кен орындары
|
Оқу мақсаты:
|
10.2.1.24 атом құрылысы негізінде d-элементтердің периодтық жүйедегі орнын түсіндіру;
10.4.1.7 Қазақстандағы мыс, мырыш, темір, хром және олардың қосылыстарының кен орындары атау;
|
Бағалау критерийі:
|
- атом құрылысы негізінде d-элементтердің периодтық жүйедегі орнын түсінеді
- Қазақстандағы мыс, мырыш, темір, хром және олардың қосылыстарының кен орындары атайды
|
Саралап оқыту тапсырмалары
|
Жаңа тақырыптың түсіндірілуі
Сабақ мақсатымен бағалау критерийлерін таныстыру;
Бейнероликті қолдана отырып, бекіту тапсырмаларын орындату;
|
Бірлескен жұмыс (1,2 тапсырма)
Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету;
Бекітуге арналған тапсырмалар орындату; Тапсырмалардың жауаптарын жазу;
|
Жеке жұмыс
Оқу тапсырмасын ұсыну, оқушылар өз бетінше орындауы тиіс;
|
Уақыты
|
Кезеңдері
|
Тапсырма
|
Тапсырманың мақсаты
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
1 минут
|
Ұйымдастыру
|
Сәлеметсіз бе?
Химия сабағынан маңызды d-элементтер және олардың қосылыстары. Мыс, мырыш, хром.
Сабағымыздың тақырыбы:
d-элементтердің периодтық жүйедегі орны, атом құрылысының ерекшелігі. Мыс, мырыш, хром.
Бүгінгі сабақта:
d-элементтердің жалпы сипаттамасын қарастырамыз және олардың құрылысының ерекшелігін түсінеміз
Сенің білетінің:
атом құрылысы негізінде d-элементтердің периодтық жүйедегі орнын;
Сенің меңгеретінің:
атом құрылысы негізінде d-элементтердің периодтық жүйедегі орнын түсіну;
Мыс, мырыш, хром.
|
|
|
Презентация
1-2 слайд
|
7-8 минут
|
Жаңа сабақ
|
Жаңа сабақты цифрлық ресурстар арқылы түсіндіру
Мұғалімнің түсіндірмесі:
d-элементтер Д.И. Менделеев жасаған химиялық элементтердің периодтық жүйесінің қосымша топшасына орналасқан және олардың барлығы – металдар.
Үлкен (4-,5-,6-) периодтарда s- және р-элементтердің аралығына орналасқан d-элементтер ауыспалы элементтер деп те аталады. Тұрақты табиғи изотоптары бар осы 30 элементтен басқа 7-периодта синтезделіп алынған d-элементтер бар.
s-элементтердің айырмашалығы
|
d-элементтердің айырмашылығы
|
1.Олардың сыртқы электрон қабатында бір немесе екі s-электроннан бар.
|
1.олардың сыртқы электрон қабатында 2s электрон (кейде 1s электрон) болады.
|
2.Атомдардан электрондарды үзіп алу энергиясы (иондану энергиясы) сыртқы электрондардың саны артқанда өседі және атом радиусы артқанда кемиді.
|
2.Элементтер атомдарының сыртқы электрондары ядромен әлсіз байланысқан, оған иондану энергиясы шамасының төмен болады.
|
3.Электрондық қабаттарының саны және атомдарының радиустары да олардың атомдарының ядро заряды өскенде артады.
|
3.Кезекті электрондар сыртқы электрондық қабаттан санағанда ішкері екінші қабатқа түсіп , d-деңгейшені толтырады.Ауыспалы элементтердің периодтарында атомдық нөмңрң өскенде, сыртқы электрондық қабаттың құрылысы өзгермейді.
|
|
