Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ
Семинарлық (тәжірибелік) сабақтар
|
Тақырып 1. Әлеуметтанудың ғылым болып қалыптасуы және дамуы.
Әлеуметтанудың шығуына дейінгі әлеуметтік ой-пікірлердің қалыптасу кезеңдері. Әлеуметтанудың ғылым ретінде пайда болып, қалыптасу кезеңі. Әлеуметтану ғылымының Ресейдегі даму үрдісі. Әлеуметтік көзқарастардың қазақ ағартушылары мен зиялы қауым өкілдерінің еңбектерінде көрініс табуы. Қазіргі заманғы әлеуметтану теориялары.
|
1
|
Әбсаттаров Р., Дәкенов М. Әлеуметтану: Оқу құралы. – А., 2009. – 383 б.
|
Тақырып 2. Әлеуметтік зерттеу.
Әлеуметтік зерттеулердің кезеңдері және түрлері. Зерттеу бағдарламасы. Зертеулерді сұрыптау тәсілдері. Ақпарат жинау әдістері. Бақылау әдісі. Сынақ әдісі. Құжаттарды талдау әдісі және контент-анализ. Сауалнама (жазбаша жауап алу) және интервью (ауызша жауап алу). Таңдамалы зерттеу. Эксперимент. Фокус-группа. Зерттеу этикасы
|
1
|
Социология: Оқулық. Жауапты ред. проф. Нысанбаев Ә. – А., 2002. – 222б.
|
Тақырып 3. Мәдениет социологиясы. Әлеуметтік нормалар және әлеуметтік бақылау.
Мәдениет ұғымының әлеуметтануда алатын орны. Мәдениеттің басты элементтері. Білім. Тіл. Әлеуметтік құндылықтар. Идеология. Зањ мен адамгершілікті әдет-ғұрып, салт-дєстүрлер. Дін. «Әлеуметтік норма» ұғымы әлеуметтік нормалардың қалыптасу көзі ретінде. Әлеуметтік нормалардың түрлері: міндеті және міндетті емес (құқықтық нормалар, табу-тиымдар, дәстүрлер, машық, әдет-ғұрыптар). Әлеуметтік нормаларды ұстану механизмі (әлеуметтік бақылау жүйесі). Құқық, мораль және адамгершілік ұғымдарының арақатынастары.
|
1
|
Мухаев Р.Т., Французова Л.В. Социология (конспект лекций). – М., 2005. – 144 с.
|
Тақырып 4. Жүріс-тұрыстың ауытқу (девиация) социологиясы. Әлеуметтік жанжалдар.
«Әлеуметтік девиация» ұғымы, девианттық жүріс-тұрысқа баға беру (позитивті және негативті). Негативті (жағымсыз) девианттық жүріс-тұрысты биологиялық және психологиялық тұрғыдан түсіндіру (Ч. Ламброзо, У. Шелдон, З. Фрейд). Девиацияның әлеуметтік теориялары (Э. Дюркгейм, Р. Мертон, Г. Беккер): аномия теориясы, мәдени өзгеріс теориясы, жанжал теориясы, стигматизм теориясы. Қылмыс және сот төрелігі жүйесі (заң қорғау органдарының жүйесі, қылмыс, нашақорлық және заң бұзушылық, қамауға алу, тоталитарлық институт). «Әлеуметтік жанжал» ұғымы, шынайы және жалған жанжалдар, жалған жанжалдардың пайда болуының себептері. Жанжалдың әлеуметтік теориялары (Г. Спенсер, К. Маркс, Ральф Дарендорф, Р. Парк, Льюис Козер). Әлеуметтік жанжалды жіктеу типологиясы (өзіндік тұлғалық, тұлға аралық, тұлға және топтық аралық, топтық аралық). Жанжалға қатысушылардың санына, ұзақтығына, ауқымына, мүдденің қақтығысының мазмұнына байланысты жіктелу (экономикалық, саяси, этнос аралық, конфессия аралық). Жанжал стратегияларын топтастыру.
|
1
|
Қалдыбаева Т.Ж. Әлеуметтану: Оқу құралы. – Өскемен., 2006. – 99 б.
|
Тақырып 5. Әлеуметтік институттар.
«Әлеуметтік институт» ұғымының мәні, әлеуметтік институттардың пайда болуының алғы шарттары
Әлеуметтік институттардың негізгі түрлері және олардың қызметі. Әлеуметтік институттың әрекетсіздігі (дисфункция), заңды және заңсыз әлеуметтік институттар. Әлеуметтік инфрақұрылымның негізгі нысандары және даму тенденциялары
|
1
|
Социология: Лекциялар курсы. Жалпы ред. басқарған проф. Тұрғынбаев Ә.Х. – А., 2001. – 158 б.
|
Тақырып 6. Дін социологиясы.
Дін ұғымының мәні және анықтамасы. Әлемдік діндер. Діни ұйымдардың әлеуметтік құрылымы. Қазіргі халықаралық саясаттағы діни мәселелер. Әлеуметтік сана және діни экстремизм
|
1
|
Әбсаттаров Р., Дәкенов М. Әлеуметтану: Оқу құралы. – А., 2009. – 383 б.
|
Тақырып 7. Әлеуметтік білім беру және денсаулық сақтау мәселелері.
Білім беру (оқыту және білім беру). Қазақстан Республикасының қазіргі кездегі білім беру жүйесі. Денсаулық сақтау жүйесі. Халық денсаулығының көрсеткіштері
|
1
|
Қалдыбаева Т.Ж. Әлеуметтану: Оқу құралы. – Өскемен., 2006. – 99 б.
|
Тақырып 8. Еңбек және бос уақыт социологиясы. Жұмыссыздықтың әлеуметтік қыры.
Еңбек – адам қызметінің негізгі формасы. Еңбектің әлеуметтік мазмұны (жай, күрделі, өнімді, өнімсіз және т.б.). Нарықтық экономикада еңбектің уәждігі (мотивация) және еңбекке ынталандыру. Еңбектің қажеттілігі және еңбекке мұқтаждық. Тұрғындардың «жұмыс бастылығы» және «жұмыссыздық» ұғымдары. Жұмыссыздықтың түрлері (бүркемелі, құрылымдық және т.б.). Жұмыссыздықтың әлеуметтік-экономикалық және психологиялық салдарлары. Бос уақыт және оның әлеуметтік мәні. Бос уақытты ұйымдастырудың мәселелері (Ауытқуға қарсы күрестің әлеуметтік қырлары)
|
1
|
Мухаев Р.Т., Французова Л.В. Социология (конспект лекций). – М., 2005. – 144 с.
|
Тақырып 9. Отбасы және неке социологиясы.
Отбасының қоғамдағы рөлі, құрылымы, қызметі, түрлері. Некенің мотивтері, түрлері және ажырасудың себептері. Қазіргі күнгі өмірдегі отбасы жағдайы, ұрпақ жалғастығы мәселесі. Отбасында рөлдерге бөліну және отбасындағы басқарушылыққа ұмтылу мәселесі
|
1
|
Социология: Оқулық. Жауапты ред. проф. Нысанбаев Ә. – А., 2002. – 222б.
|
Тақырып 10. Демография және қазіргі әлемдік қоғамдастық.
Демография ұғымының мәні және мазмұны.
Әлемдегі демографиялық құбылыстар.
Қазақстан қоғамының этнодемографиялық жағдайы.
|
1
|
Социология: Лекциялар курсы. Жалпы ред. басқарған проф. Тұрғынбаев Ә.Х. – А., 2001. – 158 б.
|
Тақырып 11. Жастар социологиясы.
Жастар – болашақ қоғамды жасаушы күш. Жастардың мәдениеті мен білім деңгейлері мәселелері. Жастардың қоғамда тұлға болып қалыптасуы. Тұлғаның әлеуметтенуі. Тұлғаның әлеуметтік құрылымы және түрлері
|
1
|
Әбсаттаров Р., Дәкенов М. Әлеуметтану: Оқу құралы. – А., 2009. – 383 б.
|
Тақырып 12. Қала мен ауыл социологиясы.
Әлеуметтанудағы қала мәселесі. Урбанизация процессі. Мегаполис. Миграция. Ауылдың әлеуметтік жағдайы. Аймақтық социология
|
1
|
Социология: Оқулық. Жауапты ред. проф. Нысанбаев Ә. – А., 2002. – 222б.
|
Тақырып 13. Қоғамның стратификациялық құрылымы.
Әлеуметтік құрылым және стратификация ұғымы, негізгі элементтері. Қазақстан қоғамының стратификациялық құрылымы. Қазіргі Қазақстан қоғамындағы Кеңестік жүйенің ескі әлеуметтік таптары. Қазіргі Қазақстандағы жаңа таптар мен страттар
|
1
|
Социология: Лекциялар курсы. Жалпы ред. басқарған проф. Тұрғынбаев Ә.Х. – А., 2001. – 158 б.
|
Тақырып 14. Саяси социология және басқару. Қоғамдық
ұйымдар социологиясы.
Билік социологиясы. Мемлекет – биліктің басты субъектісі. Басқарудың әлеуметтік сипаты. Басқару құрылымы. Басқару стилі және басқару кадрлары. Қоғамдық ұйымдар мен саяси партиялар
|
1
|
Социология: Оқулық. Жауапты ред. проф. Нысанбаев Ә. – А., 2002. – 222б.
|
Тақырып 15. Жаһандану процесі және Қазақстанның дамуы. Әлеуметтік өзгерістер.
Жаһандану ұғымының мәні. Жаһандану процесіндегі – Қазақстан. Жаһандану үрдісінің нәтижесінде белең алған кемшіліктер (саяси, эконмикалық, мәдени, экологиялық). Әлеуметтік өзгерістердің қайнар көздері (өзгерістердің әлеуметтік факторлары, әлеуметтік прогресстің концепциялары, үлгілендіру (модернизация) және индустриаландыру, қоғамның трансформациялануы (өзгеру, ауысу), әлемдік жүйе және жаһандану үрдісі). Ұжымдық тәртіп (үлгілердің (модель) әртектігі, ұжымдық тәртіптің алғышарттары, топтың мінез-құлқын түсіндіру). Әлеуметтік қозғалыс (әлеуметтік қозғалыстардың түрлері, әлеуметтік төңкеріс, лаңкестік, әлеуметтік қозғалыстардың себептері, әлеуметтік проблемалар)
|
1
|
Социология: Лекциялар курсы. Жалпы ред. басқарған проф. Тұрғынбаев Ә.Х. – А., 2001. – 158 б.
|
