«Тағам өндірісінің процестері және аппараттары» ДӘріс конспектісі

«Тағам өндірісінің процестері және аппараттары»

ДӘРІС КОНСПЕКТІСІ

050727 – Азық-түлік өнімдерінің технологиясы,

050728 –Қайта өңдеу өндірістерінің технологиясы, 050724 – Технологиялық машиналар және жабдықтар мамандықтары үшін

• Гидродинамика

1.1 Негізгі анықтамалар
1.2 Үздіксіздік теңдеуі
1.3 Эйлер қозғалыс теңдеуі
1.4 Бернулли теңдеуі
1.5 Гидродинамикалық ұқсастық

Г И Д Р О Д И Н А М И К А

• Сұйықтықтардың қозғалыс заңдылықтарын зерттейді.
• Негізгі анықтамалар:

1.Көлемдік ағын

2.Массалық ағын

3.Орташа жылдамдық

4.Арнаның гидравликалық радиусы ,

- ылғалданған периметр

5.Эквивалентті диаметр

Г И Д Р О Д И Н А М И К А

• Ағыс режимдері
• Ламинарлы – сұйық қабаттарының бір-бірімен араласпай, параллель біркелкі үдеумен немесе үдеусіз ағады.
• Турбуленттік - сұйықтықтың әр нүктесінде уақыт өзгеруіне байланысты қозғалыс жылдамдығының мәні де, бағыты да өзгеріп, жылдамдығы тамырдың соғуына ұқсас сипатта өтетін ағыс.

Қозғалыс режимі Рейнольд санымен анықталады (критерий)

• Рейнольдс критерийі : ;

- кинематикалық тұтқырлық коэффиценті

• Reкр=2320 - инерциялық күш пен тұтқырлық күш арасындағы қатынасты анықтайтын, тұтқыр сұйықтық пен газ ағысының ұқсастық критерилерінің бірі:

Г И Д Р О Д И Н А М И К А

-еркін радиуста сұйықтық ағынының жылдамдығы.

• Үздіксіздік теңдеуі

V = vсрS = const

Көлемдік ағын – сұйық ағынының тұрақты мәнінің кез келеген қимасы арқылы өтетеін тұрақты шама.

Эйлер қозғалыс теңдеуі

• Эйлер қозғалыс теңдеуі

Г И Д Р О Д И Н А М И К А

• Бернулли теңдеуі

қосу және дифференциалдау арқылы (1), идеалды сұйықтық үшін Бернулли теңдеуін аламыз (үйкеліссіз):

Г И Д Р О Д И Н А М И К А

h – қысымның жоғалуы. Үйкеліс әсерінен пайда болады. Құбырдың ұзындығы бойынша қысымды жоғалту коэффициенттері: ламинарлы , турбулентты

• Гидравликалық кедергі (үйкеліс және пайда болу орындары):
• 1. Кіріс және редуктор құбырлары 4. Құбырдың бұрылуы

2. Үлкен көлемді ыдыс 5. Клапандар, кран

3. Жиырылу, кеңею

• Бернулли теңдеуінің энергетикалық мәні

H – толық энергия; + Z – потенциалдық энергия;

– нақты кинетическалық энергия

Г И Д Р О Д И Н А М И К А

Гидродинамикалық ұқсастық негіздері

• Геометрикалық ұқсастық
• Гидродинамикалық ұқсастық – құбылысты сипаттайтын физикалық шамалардың өрістер ұқсастығы.

1. Ньютон критериі Neм – модель, Neн – натура.

2. Фруд критериі: -ауырлық күші мен инерция арасындағы байланыс;

3.Эйлер критериі: - қысым күші мен инерцияның қатынасы;

4. Галлилея критериі : -тұтқыр үйкеліс күші мен ауырлық күшінің қатынасы

5Грасгофа критериі : - тұтқыр үйкеліс күші мен көтеру күшінің қатынасы;

6.Гомохронияның критерийі -тұрақсыз қозғалыс үлгісі.