Зерттеу жұмысымның экперименттік бөлімін жүргізуді 7 «Б» сыныбын алдым

Мектеп әкімшілігімен бірлесіп оқушылардың сынып жетекшісімен, ата- аналарымен зерттеу жұмысымды бастайтыным жайында өз ұсынысымды айттым. Сынып жетекші оқушыларды жинап, зерттеу жұмысы жүргізілетіні жайлы баяндады. Кейбір оқушылар бұндай сабаққа дайын еместігін айтты. Сынып жетекші мектеп психологына жүгініп бұл қарапайым түрде өтетін сабақ екенін бала санасына түйдірді. Осы сәттен бастап психологпен жұмыс тығыз қарым- қатынаста болды. Сыныптағы қарым қатынасты зерттей келе, әр оқушының өзін өзі бағалауын, бойындағы агрессиясын, іс әрекет белсенділігін, өзін өзі ұстауын, дарындылығын бойындағы қорқынышын зерттеді. Әр баланың мінезін анықтау мақсатында темперамент әдісін алынды. 7 «Б» сыныбында 19 оқушы. Сынып жетекшісі Д.М. Мергенчинов. Сыныптағы оқушылардың география сабағынан осы күнге дейн 1 оқушы үлгерімі жоғары, 7 оқушы орташа, 11 оқушы төмен болды.

Зерттеу жұмысының сонында үлгерімі жоғары -1 оқушы орташа үлгерімі оқушы-12, төмен оқушы -6. Осы сабаты жүргізе отырып, мен өзіме түйгенім жеткіншектік жастағы балалардың кейбір ерекшеліктерін есепке алып, әр сабақты тиімді ұйымдастырғанды жөн көрдім. Бірінші сабағыма келер болсам Аустралия материгі тақырыбымен бастадым. Алғашқы сабағымды осы оқыған курста алған білімімді практикамен ұштастыра аламын ба , оқушылар қалай қабылдайды, топпен жүмыс істей ала ма деп бойыма біраз қорқыныштар іштей сезілді.Әр топты бөлу мақсатында сынып оқушыларына кесілген суреттерді құрастыру арқылы бес топқа бөліп отырғыздым.Әр топта төрт оқушыдан отырды,топта белсенді, орташа, баяу оқушыларда болды.Топ мақсаттарын түсіндіріп, ақ қағазбен маркер таратылып, топ ережесін құру, оны қорытындылау тапсырылды. Жаңа сабақты бастамас бұрын оқушыларға Африка тақырыбын қайталау кезінде бірнеше оқушылармен диологтық оқытуды, оңай сұрақтан қиын сұрақтарды қолдандым. Мақсатым, Африка материгін қаншалықты меңгергендерін бақылау үшін сыныптағы орташа оқитын Бектің ойлау қабілеттерін дамыту барысында сұрақтар қоя отырып жауаптар алынды.

Орташа оқитын Бек африка материгін жақсы меңгеріпті. Картамен жұмыс істей алады, кескін картасында толық көрсетілген. Ал, жақсы оқитын Гүлнұр көбінесе дұрыс айтпадым ба, картадан көрсете аламын ба деген қобалжу болды Гүлнұр қаншалықты жақсы оқығанымен зерттеу жұмысы барысында ойының шашыраңқылығын көрсетті. Сол сәттен бастап мен сабақ бере отырып, психологиялық жағдайларды ескердім. Мәселен, американ психогогы А. Гезельдің жеткіншектердің мінез -құлық ерекшеліктерін яғни, 13 жасар балалардың бойында өзіндік сананың пайда болуы, сынға сезімталдығы жайында дәлелденгені ескере отырып оларды қолдап, мадақтай отырдым. [Т.С Сламбекова. Психологиялық психология, 2008.]

Кері байланыс жүргізу барысында бұндай сабақ бірінші рет өтіп тұрғандықтан барлық оқушылардың көңіл қүйлері жақсы , сергіту сәті ұнағандарын жазды.

Жалпы сабақ жақсы өтті, мақсатымызға жеттік. Оқушылардың топпен жасаған жұмыстары, топ ережесін құрып, түсіндіргендері, өздерін еркін ұстауы, сұрақтарға толық жауап беруі, қатты ұнады. Сабақ барысында әсіресе, көшбасшылар, дарынды, белсенді оқушылар қатысты.

Балалардың сыни ойлауын дамыту жолдары оларды мәселеге көңіл аударуға шақыру және саяхаттар мен көліктер туралы мәліметтерді талдау жолымен қарастыратын және бағалататын болды. Осы сәтте сабақты меңгере алмаған оқушылар Тұрғылдинов Ерік, Даулетбекова Бота, Алатаев Дастан, схема сызу арқылы, суреттерге қызығушылық арқылы жанағы бағалауда түрлі түсті қағаздардың өзіне , плакаттар мен маркерларға қарап та баланың қызығушылығының пайда болғанын аңғардым. Міне, бұның өзі психология.

Бұлар: өзара қарым -қатыныс, мүмкіндіктерін ескермей асығыс шешім қабылдау, ұжымшылдыққа баулу. Яғни, зерттеу сабақтарымды, осы күнге дейін диологтық оқыту, сыни тұрғыдан ойлау, білім беру және білім алудағы жаңа тәсілдер, білім беру үшін бағалау және оқуды бағалау, білім беруде ақпараттық комуникациялық технологияларды пайдалану, талантты және дарынды оқушыларды оқыту, оқушылардың жас ерекшелігіне сәйкес оқыту және білім беру, білім берудегі басқару және көшбасшылық модульдер арқылы оқытқаным нәтижесін аңғара бастадым. Бұл оқыту түрі жеткіншек балаға тиімді әрі сенімді екенін айтқым келеді. Мұндай еркін түрде сабақ ала отырып, өздері еш қиналмастан еркін жауап беру арқылы сабақта жақсы жетістікке жетті. Рефлекция кезінде оқушылар бұл сабақтың өтіліу барысы 75% құптағаны көрінді.

5%- жоғары 5%-жоғары

36%- орташа 63%-орташа

58%- төмен 31%-төмен

Оқушылар өзінің жетістіктерін бағалай отырып осындай тәсілдердегі сабақтар әр пәнге еңгізілсе деген пікірлер қалыптастырды.

Эксперементтік жұмыс барысында Аустралия материгі тақырыбын 4 сағат оқытып, соңынан қорытындыладым.

ОМЖ 7 –cынып

КМЖ 7- сынып

Сыныбы:7 күні

Сабақтың тақырыбы : Аустралияның физикалық-географиялық орны

геотапсырма,топтық жұмыс.

Бағалау:2 жұлдыз,1ұсыныс арқылы,бағалау парағынан.

Сабақтың барысы:

Бөлім	Мұғалім іс-әрекеті	Оқушылар іс-әрекеті
Кіріспе	1.Мұғалім амандасады оқушыларды түгендеп, білімге байланысты мотивациялық бейнебаян көрсетіледі.Аустралияның туы мен елтаңбасының суретін құрастыру арқылы топқа бөлінеді. "Сұрақ менен,жауап сізден" тапсырмасын орындатып,бағалау парағын береді.	1.Оқушылар амандасады, бейнебаянды тамашалайды,топқа бөлініп,топтық міндеттерді бөліседі. 2 Оқушылар үйден дайындалуға берген оқулықтағы "Біліміңді тексер"тапсырмасы бойынша қойған мұғалімнің сұрақтарына жауап береді.Ең көп жауап берген оқушы ,сол топтың топбасшысы болады,бағалау парағын алады.
Тұсаукеср	Мұғалім Аустралия бейнебаяның көрсетеді.Сұрақтар қойып тақырыпты ашады,сабақтың мақсатын айқындайды. Аустралия материгі туралы не білеміз ? Оқушылар дәптермен ,мәтінмен жұмыс жасайды.	Оқушыларбейнебаянды көріп,сұрақтарғажауап береді, мағынасын нақтылайды. Ең кішкентай материк.Ең оңтүстікте орналасқан материк.2000 жылы Аустралия материгіндегі Сидней қаласында өткен олимпиада ойындарында ,қазақтың біртуар ұлдарының бірі Б Саттарханов алтын иеленді. Бұл материкте қалталы жануарлар қөп. Соның бірі кенгуру .Оның баласы туғанда жаңғақтың үлкендігіндей ғана болады екен.Содан ол үлкен болғанша анасының қалтасында жүреді
Негізгі бөлім	«Географиялық тапсырма»Оқушылар картаны,оқулықты,ғаламторда пайдалану арқылы тапсырманы орындайды. 1 топқа Материктің экваторға,бастапқы меридианға ,тропик шеңберіне қатысты орны.1 Шеткі нүктелерін,координатасын анықтау.2 солтүстіктен оңтүстікке ,батыстан шығысқа км мен алғандағы қашықтығы. 2 топ Тақырып соңындағы №1,2,3,4 сұрақтарға жауап тауып орындап анықтама береді. 3 топ Аустралияның зерттелу тарихын ,зерттеушілерді анықтап,картадан көрсете отырып сипаттайды. 2 жұлдыз ,1 ұсыныс арқылы топтық бағалау жүреді.	Материк түгелімен оңтүстік жарты шарда ,түгелімен бастапқы меридианның шығысында орналасқан,оңтүстік тропик шеңбері оңтүстігінен кесіп өтеді. Шеткі нүктелері:Солтүстік - Иорк-10 о.е;142 ш.б Оңтүстік-Саут-Ист-Пойнт-26 о.е:113 ш.б Батыс-Стип Пойнт-26 о.е;113 ш.б Шығыста –Байрон-28 о.е;153 ш.б 3. Батыстан шығысқа- 1)а) 153°–113°=40° б) 100 км Х 40* =4000 км; 2) Солтүстіктен оңтүстікке- а) 39°–10°=29°; б) 111 км Х 29* = 3219 км. Зерттелу тарихы: Б Янсзон Л Торрес А Тасман Дж Кук
Қорытынды	.Мұғалім сабақты қорытындылайды. Үйге тапсырма береді :өтілген тақырыпты оқуға, кескін картмен жұмыс тапсырмасын орындайды.	Оқушылар сабақтан ұққандарын айтып бірге қорытынадылайды.

Топта белсенді қатысып отырған оқушыларға топ басшысы Смайликтер арқылы парақшаларға іліп отырады.

Р/с	Оқушының аты	Топтағы белсенділігі	Білімінді тексер тапсырмасы	Географиялық тапсырма	Картамен жұмыс жасауы	Қорытынды бағасы