Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев


қасиеттеріне қарай топтарды келесі



Pdf көрінісі
бет562/644
Дата01.03.2023
өлшемі11,21 Mb.
#170587
1   ...   558   559   560   561   562   563   564   565   ...   644
Байланысты:
b51b9b89e1b6b84ef8ef8f36547c93bb

 
қасиеттеріне қарай топтарды келесі
 
түрлерге бөлуге болады: санына, бай-
ланысына, ұйымшылдығына, ынты-
мақтастығына, тұрақтылығына, тұл-
ға үшін маңыздылығына т.с.с. 1. Са-
нына байланысты
 
үлкен 
топтар (ұлт-
тар, партиялар, таптар), 
шағын 
топ-
тар (отбасы, ұшақ экипажы). 2. Бай-
ланысына қарай алғашқы 
шынайы 
(сынып, студенттік топ, өндірістік 
бригада), соңғы жағдайға немесе 
шартқа байланысты (университеттің 
студенттері, қаладағы немесе аудан-
дағы мектепті бітірушілер, қаладағы 
зейнеткерлер); 3. Ұйымшыл-дығына 
қарай: ұйымдасқан, 
ресми 
(сынып, 
студенттік топ), ұйымдаспаған 
бей- 
ресми 
(көпшілік, жиын, жұрт). 4. Ын-
тымақтастығына қарай 
ынтымақты 
жоғары дамыған (студенттік топ, 
өңдірістік бригада), 
ынтымақсыз 
тө-
мен дамыған (бірінші сынып оқу-
шылары). 5. Тұрақтылығына қарай 
тұрақты 
(ұлт, отбасы), 
тұрақты 
емес 
(мерзімдік, уақытша бригадалар).
6. Тұлғаға маңыздылығына байланыс-
ты 
эталонды, референтті (шынайы 
немесе 
үлгі 
болатын қиялдағы топ),
топтар. Қоғамның дамуына байла-
нысты 
прогрессивті (ұжым), рег- 
рессивті. 
Іс-әрекеттің түріне қарай 
ойын, оқу, еңбек 
топтары. Топтағы 
тұлғааралық қатынасты социометрия 
әдісімен зерттейді. Бұл әдісті енгізген 
Дж. Морено. Топтағы әрбір адам екі 
түрлі: 
іскерлік (ресми) 
және жеке 
(бей- 
ресми) 
қатынаста болады. Біріншісі 
топтың бүкіл құрамымен бірге құжат-
ТОП
ТОП


531
қа түсірілу, ал, екіншісі ұнату, жақсы 
көру, достық, жолдастық, жек көру, 
жауласу т.б. себептер негізінде пайда 
болады. Іскерлік қатынастарға шек 
қоюға болады, ал жеке қатынасқа 
шек қою мүмкін емес. Іскерлік және 
жеке қатынастар тұлғааралық қатынас 
жүйесін құрайды. Тұлғааралық қа-
тынасын зерттеген кезде бақылау, 
эксперимент, әртүрлі әңгімелесу әдіс-
тері пайдаланылады.
Мұндай әдістердің бірі – таңдау бо-
лып саналады. Бұл әдісті тұңғыш 
ұсынған американ психологі Дж. Мо-
рено. Бұл өз бетінше объективті әдіс 
және оны әлеуметтік психологияның 
басқа әдістерімен бірге тұлғааралық 
қатынасты зерттеген кезде қолдануға 
болады. Т. – жалпы белгілердің негізін 
(мақсат, іс-әрекет түрі, әлеуметтік 
деңгей, жас ерекшелігі, адамдар саны 
және т.с.с.) құрастырған адамдардың 
әлеуметтік жиынтығы.
Т. – жалпы белгілердің негізін (мақ-
сат, іс-әрекет түрі, әлеуметтік деңгей, 
жас ерекшелігі, адамдар саны және 
т.с.с.) құрастырған


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   558   559   560   561   562   563   564   565   ...   644




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет