0 Қызылорда, 2022
АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ-ҚАЗАҚТЫҢ ҰЛТТЫҚ ҒЫЛЫМЫНЫҢ
жүктеу/скачать 3,47 Mb. Pdf көрінісі
|
АХМЕТ ПЕДОКУ ЖИНАГЫ
| АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ-ҚАЗАҚТЫҢ ҰЛТТЫҚ ҒЫЛЫМЫНЫҢ
НЕГІЗІН ҚАЛАУШЫ Қойшыбаева Әйгерім Серікбайқызы Ахмет Байтұрсынов (1872-1937) Алаш зиялыларының көсемі,тұңғыш тілтанушы ғалымы, ақын, әдебиет зерттеуші ғалым, түркітанушы,пуб- лицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері. Ахмет Байтұрсыновтың өмірде алдына қойған басты мақсаты қазақ халқының ұлттық санасын ояту, тұрмыс жағдайын жақсарту болатын. Ол бүкіл саналы өмірін қазақ қоғамында білім-ғылымның дамуына,мектеп, ағартушылық ісінің жанданып кемелденуіне бағыштады. Ол ауыл мекте- бінде, семинарияда бала оқытты, оқу-тәрбие жұмысын жетілдіру саласын- да өзіндік өшпес ізін қалдыра білді. Ахмет Байтұрсынұлы халықтық идея туралы ой-пікірлерін «Қазақ» газетінде жариялаған көп- теген мақалаларында, «Оқу құрал»,«Тіл құрал»,«Әліпби»,«Әдебиет та- нытқыш»,«Тіл ашар»,«Сауат ашқыш»,«Баяншы», «Маса», т.б.еңбектерінде оларды жан-жақты айтып, оларды тікелей іске асырды. Педагог-ғалым осы еңбектері арқылы Қазақстанда ұлттық білім беру жүйесінің негізін қалады. Міне, осылардың негізінде қазақтың тілі, ауыз әдебиеті, мәдениеті, тарихы, әдет-ғұрып, салт-дәстүрлері туралы халықтық идеяларын мектепте оқушыларға ұлттық тәрбие беру мақсатында пайдалану жолдарын көрсетті. 1914 жылғы 9 мамырдағы нөмірінде «Бастауыш мектеп» деген көлемді мақала жариялайды. Мақаласында қазақ даласындағы мектеп- терде қазақ елі сауатын тек ана тілінде ашқаны дұрыс деген. Қазақ балаларының ана тілінде сауат ашуына арналған,алғашқы сауат аштыру мен әліппелердің, қазақ тілі |