051103 мамандық Фармация бакалавры

Пән атауы - Латын тілі және фармацевтикалық

мамандық - Фармация бакалавры

Курс – 1

Семестр-2

Практикалық сабақтар – 30 с.

СӨЖ – 15 с.

Барлығы – 45 с.

Бақылау – дифф.сынақ

Алматы - 2011

Кешелева Клара Токмамбетовна – Қазақстан медицина университеті тіл пәндері кафедрасының аға оқытушысы

Рецензент: ҚРМУ Тіл пәндері кафедрасының аға оқытушысы Тобажанова

Латифа Тобажанқызы;

ҚРМУ Тіл пәндері кафедрасының оқытушысы Шалабекова

Меруерт Тұрсынқызы

1. 
   Жалпы мәліметтер:
   

- Аға оқытушы, кафедра меңгерушісі Кешелева Клара Тоқмамбетқызы

оқ. Шалабекова М.Т. – ұ.т. 8-701-3584468

9. 
   Пән саясаты:
   

• 
  Себепсіз сабақ жібермеуге міндетті.
  
• 
  Сабаққа кешігіп келмеуге;
  
• 
  Сабақ кезінде сөйлеп, сағыз шайнап отыруына болмайды.
  
• 
  Топтастары және оқытушылармен қарым-қатынасы сабырлы және мейірімді болуы тиіс.
  
• 
  Ұялы телефонын сабақ кезінде сөндіруі тиіс.
  
• 
  Оқу бөлмелерінде темекі шегуіен болмайды.
  
• 
  Кафедра тапсырмасын дер кезінде өткізуі тиіс.
  
• 
  Оқу материалдарының игерілу деңгейі тестілеу арқылы анықталады.
  
• 
  Тестілеу алдын ала ескертусіз де жүргізіле береді.
  
• 
  СӨЖ баллмен бағаланады.
  

• 
  Сабаққа кешігіп келген студент жалпы баллдың 10% жоғалтады.
  
• 
  Барлық тапсырмаларды орындамаған студенттер емтиханға жіберілмейді.
  
• 
  Сабақ жіберген студент жалпы баллдың 10% жоғалтады және оны өтеу деканат белгілеген тәртіпте іске асырылады.
  
• 
  Тапсырманы орындаудан бас тартқан студент теряет 10% жалпы баллдың 10% жоғалтады.
  
• 
  Жіберген сабақтарын өтемеген студент дифф. сынаққа жіберілмейді.
  

Пәннің оқу-әдістемелік кешені оқу үдерісін ұйымдастыру-әдістемелік жағынан қамтамасыз етудің дәстүрлі негізі болып табылады.

Пәннің ОӘК - ақпараттық кеңістік пен үздіксіз білім берудің барлық тізбектері мен салаларын дамыту және нығайтудың маңызды факторы.

«Латын тілі» пәнінің оқу-әдістемелік кешені ҚР-ның СОС-ының мазмұнына сәйкес, оның квалификациялық сипаттамасына, мамандықтардың типтік және жұмыс оқу бағдарламасына және оны даярлаудың бағыттарына сәйкес, сонымен қатар берілетін пәннің мазмұнын айқындайды.

Пәннің ОӘК құрамында пәннің оқу бағдарламасы (SYLLABUS), студенттің өзіндік жұмысына арналған оқу-тәжірибелік материалы, қажетті әдебиет тізімі берілген және олар студенттің латын тілі негіздері мен фармацевтикалық терминологияны игеруді жеңілдетуге бағытталған.

2.2 ПӘННІҢ МАҚСАТЫ

Латын тілін оқытудың негізгі мақсаты – өзінің ғылыми және практикалық жұмысында ұдайы жаңарып отыратын фармацевтикалық және медициналық терминология мен ғылыми түсініктерді пайдалана білетін провизор даярлау болып табылады.

Медицинаның кәсіби тілін меңгерту медицинаның жоғары оқу орнында төмендегі бағыттарда жүруі тиіс:

• 
  латын фонетикасының элементтерін меңгеру (оқу, екпін қою жаттығулары);
  
• 
  фармацевтикалық терминдерді дұрыс пайдалануға, оларды жасауға және түсінуге қажетті грамматика элементтерін меңгеру;
  
• 
  рецепт аудармаларын дұрыс жазуды меңгеру
  
• 
  терминология негіздерін грамматикалық жағынан да, терминология жағынан да меңгеру, өз бетінше термин жасай білу және оның құрамындағы ақпаратты жіктей білу.
  

4. 
   СОҢҒЫ НӘТИЖЕСІ
   

• 
  Оқудың негізгі ережелері
  
• 
  Дыбыстардың айтылу ерекшеліктері
  
• 
  Әріптер мен әріп құрамдарының жазылуы
  
• 
  Зат есімнің жіктелуі
  
• 
  Сын есім мен есімшенің жіктелуі
  
• 
  Сын есімнің зат есіммен қиысуы
  
• 
  Дәрілік құралдар атауларының тривиальдық сөз жасам тәсілдері мен құралдары
  
• 
  Рецепт құрылымы және оны ресімдеуге қойылатын талаптар
  
• 
  Рецептуралық анықтама және сөз алды шылаулары бар кәсіби сөздер, латынның қанатты сөздері
  
• 
  Ұзақ мерзімді жады деңгейіндегі лексикалық минимум (900-ге тарта лексикалық бірлік);
  
• 
  Жиі қолданылатын латын сөздері мен қанатты сөздері
  

• 
  Бағдарлама көлемінде латынша оқи және жаза білуі тиіс;
  
• 
  фармацевтикалық және медициналық терминдерді орыс және қазақ тілдерінен латын тіліне және керісінше аудара білуі;
  
• 
  латын тіліндегі химиялық қосындыларды латын тілінде құра білуі тиіс (оксидтер, қышқылдар, тұздар, көмір сутегінің радикалдары және т.б.);
  
• 
  дәрі туралы белгілі бір ақпарат алып жүретін, дәрі атауында,ы жиілік кесінділерін бөлектей білуі;
  
• 
  рецепттерді орыс және қазақ тілдерінен латын тіліне және керісінше дұрыс аудара білуі;
  

• 
  орыс тілі грамматикасының орта мектеп курсы (зат есім, сын есім, етістік, есімше, сөз алды шылаулар… );
  
• 
  есімдік сөз тіркесінің синтаксисі: ұйқасқан және ұйқаспаған анықтауыш.
  

2 – 5 курстардың базалық және салалық пәндері, практика.

6. 
   Пәннің қысқаша мазмұны
   

Оқу объектісі латын тілінің элементтері – фонетика, графика, есім морфологиясы, сөз тіркесінің синтаксисі, лексикалық және сөз жасамдық материал.

Латын тілі білімі – фармацевт, провизор, дәрігерлердің кәсіби тілін меңгеру. Фармацевтикалық латынды оқитыңдардың алдында маңызды кәсіби мақсат тұр: фармацевтикалық және жалпы медициналық терминологияны белсенді түрде игеру.

Берілген бағдарлама көлеміндегі материалды меңгерген болашақ провизор фармацевтикалық терминдерді, үйреншікті рецептуралық формулировканы, рецепттерді, сонымен бірге латын тіліндегі жай сөйлемдерді дұрыс оқи, жаза және түсіне алады.

7. 
   Практикалық сабақтардың тақырыптық жоспары – 30 с.
   

6. 
   Кеңес беру, аралық және қорытынды бақылау мерзімі
   

6. 
   Студенттің өзіндік жұмысының тақырыптық жоспары (СӨЖ)
   

1. 
   Чернявский М.Н. Латын тілі және фармацевтикалық терминология негіздері. Москва, 1996 ж.
   
2. 
   Казаченок Т.Г. «Фармацевтикалық сөздік», Минск, 1972 ж.
   

1. 
   Попандуполо П.Х. Жалпы рецептура. Шымкент, 2001 ж.
   
2. 
   Казаченок Т.Г. Анатомиялық сөздік. Минск, 1974 ж.
   
3. 
   Орысша-қазақша медициналық сөздік. Алматы, 2003 г.
   

Дәрілік рецепт жазу ережелері. Дәрілік заттар, медициналық мақсаттағы заттар мен медициналық техниканы көтерме және бөлшек сату Ережесін бкіту. № 711хаттама 16.11.2009ж.

4. 
   Машковский М.Д. «Дәрілік заттар», Харьков, 2000 ж.
   

• 
  Оқытушының басшылығымен аудиториялық топтық сабақтар
  
• 
  Оқытушының басшылығымен студентпен жеке жұмыс
  
• 
  Түрлі нысандағы студенттің қалауы бойынша аудиториядан тыс жұмыс (ғылыми үйірме,олимпиада, реферат, кроссворд, тест құру және т.б.).
  

Рейтингтік бақылау – 60%

Емтихан – 40%
Қорытынды баға:

• 
  ағымдық және аралық бақылаулар пән бойынша үлгерім көрсеткіштерінің суммасы– 60% және
  
• 
  қорытынды бақылау (дифф.сынақ) – 40% қосындылары 100% құрайды төмендегі формуламен анықталады:
  

А₂ -аралық бақылаудың орташа бағасы

А₃ - СӨЖ-ның орташа бағасы

Е - емтихан бағасы

«Бекітемін»

Оқу-әдістемелік жұмыс жөніндегі проректор
__________________ проф. Алипов Г.К.

«______» _______2011 ж.

мамандық - Фармация бакалавры

Курс – 1

Семестр-2

Оқу түрі - күндізгі

Практикалық сабақтар – 30 с.

СӨЖ – 15 с.

Барлығы – 45 с.

Бақылау – дифф.сынақ

Алматы - 2011

Авторы:

Кешелева Клара Токмамбетовна – Қазақстан медицина университеті тіл пәндері кафедрасының аға оқытушысы

Рецензент:

Тіл пәндері кафедрасының отырысында бекітілген.

Кафедра меңгерушісі:__________________________ аға. оқ. Кешелева К.Т.

Кафедраның аға оқ. __________________________ Тобажанова Л.Т.
ӨӘК отырысында талқыланды және бекітілді.

Хаттама № ____ «______» ________________2011ж.

Төрайымы:_________________________
ҚРМУ Оқу-әдістемелік кеңесінде ж. бекітілді. Хаттама №
ОӘЖ жөніндегі проректор: ________________________проф. Алипов Г.К.
ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
2.1. КІРІСПЕ

Көптеген ғасырлар бойы біздің заманымызға дейін латын тілі фармацевт, провизор, биолог, дәрігер және басқалардың кәсіби іс-әрекетінде белгілі бір рольге ие және оның бағдарламасы өзінің көмегімен медицина, фармация, биология және т.б. салаларында терминологиялық жүйе қалыптасатын латын тілінің элементтерін оқуды қамтиды.

Кез келген тілді меңгеру фонетика, орфография, грамматикадан, сөз жасам, лексикадан бастау алады. Бұл латын тіліне де қатысты.Это относится

Фармацевтикалық латынды термин жасаудан бөлек алып қарауға болмайды. Фармацевтикалық латынды оқу алдында кәсіби талап қойылады: фармацевтикалық және жалпы медициналық терминологияны белсенді түрде меңгеру. Аталған бағдарлама көлемінде материалды меңгерген провизор

• 
  Оқу, айту және әріптер, әріп тіркестерін жазу дағдыларына үйрету;
  
• 
  Зат, сын есімдерінің, есімшенің грамматикалық категорияларымен таныстыру;
  

• 
  Анатомия және фармацевтика терминдерді латын тілінен казақ (орыс), қазақ (орыс) тілдерінен латын тіліне аудару дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  научить вычленять в составе наименований лекарственных средств частотные отрезки, несущие определенную типовую информацию о лекарстве;
  
• 
  Химиялық қосындылар атауларын (оксид, қышқылдар, тұздар…) латын тілінде құрауды үйрету;
  
• 
  қазақ-орыс тілдерінен латын тіліне және керісінше фармацевтикалық терминдерді аудара білуді қалыптастыру.
  

• 
  Оқудың негізгі ережелері;
  
• 
  Дыбыстарды айтудың ерекшеліктері;
  
• 
  әріптер мен әріп тіркестерінің жазылуы;
  
• 
  зат есімнің, сын есім мен есімшенің септелуі;
  
• 
  сын есім мен зат есімнің үйлесуі;
  
• 
  фармация терминологиясында қолданылатын предлогтар, сан есім, есімдік;
  
• 
  дәрілік заттардың тривиалды атаулары сөзқұрамының амалдары мен құралдары;
  
• 
  латын тіліндегі химиялық номенклатура;
  
• 
  рецепт құрылымы және оны рәсімдеуге қойылатын талаптар
  
• 
  жадыда ұзақ сақтау деңгейіндегі лексикалық минимум (800-900 жуық лексикалық бірлік);
  
• 
  жиі қолданылатын латын нақылдары мен афоризмдері.
  

• 
  бағдарлама көлемінде латын тілінде оқып-жазуы;
  
• 
  қазақ-орыс тілдерінен латын тіліне және керісінше медициналық терминдерді аудара білуі;
  
• 
  латын тілінде химиялық қосылыстар(оксидтер, қышқылдар, тұздар…) атауларын құрастыруды;
  
• 
  Дәрілік зат атауларында ол жайлы белгілі бір мағлұмат беретін аралық кесінділерді бөлектей білуі;
  
• 
  Рецепттерді қатесіз жазып, оларды қазақ-орыс тілдерінен латын тіліне және керісінше аудара білуі;
  

• 
  Орыс тілі грамматикасының орта мектеп курсы (зат есім, сын есім, етістік, есімше, орыс тіліндегі предлогтар );
  
• 
  Есімдік сөз тіркесінің синтаксисі: ұйқасқан және ұйқаспаған анықтауыш.
  

• 
  Практикалық сабақтар: аудиторлық топтық сабақтар, студентпен жеке жұмыс, ситуациялық тапсырмаларды шешу, жұптасқан жұмыс, іскерлік ойындар, ауызша сұрау, ауызша және жазбаша лексико-грамматикалық жаттығуларды орындау, термин сөздігімен, пайдалы сөйлеу түрлерімен жұмыс, тест тапсырмаларымен, ТСҚ-мен жұмыс және т.б.
  
• 
  Өзіндік жұмыс: оқулық және қосымша әдебиетпен, электрондық базамен және компьютердегі оқыту бағадрламаларымен жұмыс, ситуациялық және тест тапсырмаларын шешу, түрлі нысандағы(олимпиада, ғылыми үйірме, кроссворд, тест құру) аудиториядан тыс студенттердің қалауы бойынша жұмыс түрлері.
  
• 
  Пән курсының талаптары: морфология, термин құрылымы, лексиканың тұрақты білім қоры; алған білім қорын тәжірибе жүзінде қолдана білу
  

• 
  Ағымдық бақылау: ауызша және жазбаша сұрау, үй тапсырмасын тексеру, тестілеу, бағдарламалы бақылау, ситуациялық тапсырмаларды шешу, орындалған тапсырмалардың нәтижелерінің ресімделуін тексеру және т.б., аз топпен жұмыс жасау кезінде өзін өзі бағалау және топтық бағалау.
  
• 
  Аралық бақылау:коллоквиум
  
• 
  Қорытынды бақылау: тестілеу мен емтихан билеттері бойынша әңгімелесумен астасқан дифференциалды сынақ.
  

1. Чернявский М.Н. Латын тілі және фармация терминологиясының негіздері. Москва, Медицина.

2. Казаченок Т.Г. «Фармацевтикалық сөздік» (латынша-орысша, орысша-латынша), Минск, «Жоғарғы мектепа».

3. Казаченок Т.Г., «Фармацевтикалық терминологияны үйрену жөніндегі құрал», Москва.

1. Машковский М.Д. «Дәрілік заттар», М, 2000ж.

2. Арнаудов Г.Д. Бес тілдегі медицина терминологиясы. София, 1981ж.

3.Попандуполо П.Х. Жалпы рецептура. Шымкент, 2001 ж.