24. 1920-1930жылдардағ Кеңес өкіметінің білім мен ғылым саласындағы реформаларындағы қайшылықтар іс. 1917 жылы Қазан төңкерісінен кейін Қазақстанда жаппай сауатсыздықты жою мен ағарту ісін дамыту ісін мәдени өзгерістердің басты бағыты болды. 20ғ басында халық ағарту ісі қоғамның қосалқы жүйесі ретінде терең дағдарысқа душар болды. Халықтың басым көпшілігі оқи да жаза да алмады, миллиондаған балалар мектепке бармады, оқу орындары мен педагогикалық кадрлардың аса тапшылығы байқалды. Сондықтан, большевиктер халық ағарту саласында кешенді ж\е батыл шараларға кіріскен кезде , қос мақсатқа бірдей жетуді:біріншіден, қарапайым адамдардың ықпалы мен сеніміне кіру ,екіншіден, бұқара халықтың санасына маркстік-лениндік идеялогияны сіңіруді ұйғарды.БОАКтың 1918ж 16 қащзандағы «Бірыңғай еңбек мектебі туралы «ережесі РКФСР халық ағарту комиссариатының 1918 ж 31 қазандағы Ұлттық азшылық мектептері туралы» қаулысы В.И. Ленин 1919 ж 26 желтоқсанда қол қойған. РКФСР халықтары арасындағы «сауатсыздықты жою туралы» қаулысы осы шараға мемлекеттік сипат берді: 1920 жылдан жергілікті халық ағарту бөлімдерінің жанынан сауатсыздықты жою жөніндегі төтенше комиссиялар құрыла бастады. Олар хат танымайтының есебін алуды ұйымдастыру, оқу құралдарын шығарумен айналысты.1920-21 ж сауатсыздықты жою б\ша 2412 қызыл отау жұмыс істеп, онда 72232 адам сауатын ашты. Сауат ашушылар саны бірте—бірте өсті. Егер 1922-23 оқу жылында оқи ж\е жазу білуді небәрі 4,1 мың адам меңгерсе, ал 1926-27 ж оқу жылында олардың саны 43,6мың адамға жетті. Республика халқының сауаттылық деңгейін де артты. 1920 ж 14,4% дан 1926 ж 22,5%ға дейін көтерілді.
