Сыйлы қонаққа сойылмайтын түлікке қатысты мақал

A) Ат - биеден, аруана - түйеден. Д) Сиырдың сүті тілінде.

B) Есі кеткен ешкі жинар. Е) Түйесі жоқа ауылға тайлақ атан

C) Тайлы бие тайлақты түйедей, көрінер.

0. 
   Мәтін мазмұнының реттілігі
   
1. 
   Төрт түліктің ішіндегі ең сүйіктісі.
   
2. 
   Сыйдың ең қадірлісі
   
3. 
   Үндемейтін адамға катыстьі теңеу
   
4. 
   Амандасу әдебі
   

0. 
   Төрт түлікке қатысты халық ырымы
   

   A)4.2.5.3.1.	C) 1.2.3.5.4.	Е) 4.2.3.1.5.
   B) 1.2.5.4.3.	Д) 4.5.3.2.1.
   15. Епсіз, икемсіз адамға теңейтін		16. Төрт түлікке қатысты ырымдар
   түлік		мәтіннің қай бөлігінде көрінеді?
   A) Жылқы		A) Үшінші
   B) Түйе		B) Бесінші
   C) Ешкі		C) Тертінші
   Д) Қой		Д) Бірінші
   Е) Сиыр		Е) Екінші

1. 
   Қойға қатысты сипаттама
   

0. 
   Жасына қарай лақ, туша, берте, шыбыш, серке деп бөлінеді.
   
1. 
   Жүрісіне, түсіне қарай атаулары болған.
   
2. 
   Кейде кешке де, егіске де пайдаланып отырған.
   

0. 
   Бабаларымыздың төрт түлікке көңіл бөлу себебі?
   

Е) Оқу, білім алудын бірден-бір көзі болған.

A)Жылқы B)Қой C)Түйе Д)Сныр Е) Ешкі

20.Неліктен ешкінің серкесін әрдайым қойдың отарына қосып отырган?

0. 
   Серке қазақтар үшін өсімтал малдың бірі болғандықтан
   
1. 
   Серке қазақтың қасиетті малдарының бірі болған.
   
2. 
   Серке төрттүлік малдың ішіндегі ең шыдамдысы болаған.
   

Д)Отарды бастап, жайылымға апарып, әкелетін қасиеті болғандықтан Е) Ешкінің еті жеңіл әрі сіңімді, сүті аса кұнарлы болғандыктан

Подъезден шыққан кішкентай қыз қолындағы жұқа дорбаны әрең көтеріп, қоқыс жәшігіне әкелді де, аудара салды. Жапырақтан-жапырақтай кесілген, жартылай желінген аппақ нандар!

Мұны көзі шалып калган Ғаббас кария:

0. 
   Әй, балам-ау, обал смес пе? - дегеише қыз подъезд есігінс зып бсріп кіріп кетті. Нұржан мектептен қайтып келе жатқан. Көрші қарияның ренжим, басын шайқап отырғанын көріп:
   

0. 
   Ата, кімге ренжіп отырсыз? - деп сұрады.
   

0. 
   Е-ей, балам-ай! Біреу тонып секіреді, біреу тоңып секіреді. Сонау сұрапыл Ұлы Отан соғысы жылдары біз он-он бір жастагы бала едік. Қарнымыз тойып тамақ та ішпейміз. Нанды мөлшерлеп береді. Жегіміз кеп, тәбетіміз тартып тұрса да сұрамаймыз... Қазір ше? Нанды қадірлемейміз. Қатып қалса, қоқыс жәшігіне әкеп тастаймыз. Ысырапқа жол беріп, аяқасты етеміз. Олай жасауға болмайды.
   

1. Кішкентай қыз

2. Нан үзімдері

3. Нұржан

5. Естелік

А)1,2,4.3,5 C)1,2,3,4,5 Е)2,3,4,5,1

B)3,4.5,1,2 Д)4,5,1,2.3

А) Нанды мөлшерлеп бергені Д) Заманның, уақыттың өзгергендігі

В) Жастардың ысырапқа жол беруі Е) Сұрапыл соғыстың есіне түсуі
С) Қыздын қарт адамға көңіл белмеуі
2- мәтін
Албанның Алжан руынан шыққан көкжал Хангелді батырдай атасынан тәлім алған Райымбектің жаужүректілігі жастайынан байқалған Жиендерінің жанарынан от байқаған Жалайыр Орақ батыр ұрпақтарына бәсірсге жүйріктін тұқымын, қолга ұстарға шымболаттан құйылған қылыш сыйлауы содан болса керек. Әке, баба, нағашы жұрт ортасында бұлаң салған баланың бәйгеде өз атын өзі ұрандағаны жұртқа аян. Осы өр рух кейіннен жоңғарға қарсы алдаспан боп сермілді. Он жеті жасынан Көкойнағын ойнатып, қалмаққа қырғын салған Райымбек Түкеұлы ерліктерінің арасында ерекше аталатыны - қазірде Алматы- Нарынқол тасжолының 167 шақырымында тұрған Ойрантебеде қалың қалмақты жекпе-жекке шақырып, бөрі төген қойдай дүрліктіруі.
Бадам өзені туралы естігендер кеп. Бірақ, соның Райымбек батырдан жеңілген калмақ нояны Бадам-бахадүрдің есімімен байланысты екенін кеп адам біле берменді. Кеген деген жер атауын да қаламақ тайшысы Гегенге теңейді. Кей деректерде Геген діни лауазым дейді.
Райымбек батыр 1729 жылы Аңырақайдағы шайқаста Наурызбай, Өтеген, Кабанбай, Бегенбай сынды қазақ ерлерімен үзеңгі түйістіре отырып, Сары Мыңжанын әскерін талқандаған.
76

0. 
   Баланың бәйгеде өз атын өзі ұрандаған әрекеті нені білдіреді?
   

A) Баланың өзімшілдігін

0. 
   Мәтіннің екінші азатжолы бойынша түйін
   
1. 
   Қазақтың көптеген жер атауларына елін қорғаған батырлар есімі берілген.
   
2. 
   Алматы-Нарынқол тасжолының бойында тарихи деректер көп.
   

0. 
   Алматы жақта Райымбек есімімен аталатын елді мекен бар.
   

Д) Райымбек батырдың жастайынан байқалған жаужүректілігі.

Е) Қазақтың кейбір жер атаулары жоңғар-қалмақ шапқыншылығымен байланысты
5. Орақбатыр РаИымбекке кім 6. Райымбектің ерекше ерлігін
болады? танытқан шайқас

А)Нағашы A) Гегенмен шайқас

В) Бала B) Ойрантөбедегі шайкас
С) Жиен C) Сары Мыңжанмен шайқас

Д) Әке Д) Бадам-бахадүрмен шайқас

0. 
   Ақымақ. бүгін қиралаңдап дұрыс жұмыс істемедің! Түнімен балаларыңды ойнатамын деп шаршанды екенсің ғой! - деп ақырды.
   

0. 
   Қожайын, осы екі балапанымды көргенде шаршау уайым дегенді ұмытып тыңайып, сергіп қалам, - деп байыпты қалпынан жазбай жауап берді жалшысы.
   

0. 
   Нагыз акымақ екен! - деп, үйден атып шыққан бай енді: “Мен кеш кіріп қалдым ба екен, ол ұрлаған ақшасын тығып үлгерді де, маған сыр бермей отыр сұмпайы,"- деп күдігінен арыла алмай-ақ қонды.
   

Екінші куні жалшы тан атканша жұмыс істейді. Бірақ ол еш реніш білдірмей үйіне қайтты. Бай сонынан бұқпантайлап барып тағы тын тыңдалы. Құлағына шықырлаған ақша мен сылдырлаған күміс теңгені жалшысы санап жаткандай естіліп кетті. Ол тағы да есікті бір теуіп кіріп барды. Екі баласын екі жағына алып рахаттанып ұйықтап жатқан жалшысын көргенде не істерін білмей қалды. Үн-түнсіз үйден шығып кетті. Сонда да күдігі сейілер емес. Ертесіне жалшысынык көңілді, сергек қалпы байга езін мазақ қылып тұрғандай көрінді. Бай ақыры:

0. 
   Менін қаызымнан біраз қаражат жоғалды. Соны сен алдың. Себебі сен үнемі көнілді жүресің, тыққан ақшан болған соң көңілің тоқ боп жүр, - деді. Сонда жалшысы:
   
1. 
   Қожайын, жағдайың сорлы құлдан да жаман-ау. Күнде кешке үйімді торуылдайсын. Менің байлығым - екі балам мен жан жарым және денсаулығым мен қара күйім. Құланиектеніп тан атқаннан кеш батқанша тәңірімнен осы байлығымнан айыра көрме деп тілеймін. Сондықтан мен бақыттымын, көңілдімін. - деп жауап берді.
   

Не дерін білмеген бай үн-түнсіз калды. “Япырмай шынында да мына кара құл бақытты. Мен сияқты қызғанатын байлығы да жок. Байлық маған бақытсыздык үшін біткен бе? Басым ауырып кетті”.

7. Кедейдің тілегі
A) Мол байлыкка жолыкгыр

B) Жаксы жүмыс бер

C) Өміріме жеңілдік бер
Д) Бар байлыгымнан айырма

Е) Байдың құлдығынан құтқар

9. Жалшының бақыты

A) Жұмысы

B) Қазынасы
C) Ақшасы
Д) Байлығы

Е) Балалары

11. Байға күдік тудырған нәрсе
А) Көңілді күлкі
B) Сылдыраған күміс
C) Шықырлаган ақша

Д) Кедей балалары

Е) Кедейдің сөзі

8. Байдың бақытсыздығының себебі
А) Отбасының жоқтығы

B) Кедейдің тілегі

C) Байлығының молдыгы

Д) Жинаған мүлкі

Е) Кедейдің еңбегі

10. Әңгіменің түйіні

A) Қайырсыз байдан қайнатқан су артық

B) Байға кұл болғанша, байғұска ,ұл бол

C) Бай байга құяды, сай сайга кұяды

Д) Жаңа бай мактаншақ келер

Е) Балалы үй - базар