1. Бие байларда қандай ырым Мәтіннің бірінші бөліміне жасалады? лайықты такырып

Бөлтіріктің қартайған шағында ақыл сұрай келген бір жас жігіт:

0. 
   Ақ ата (Бөлтірікті жұрты осылай атаған), бақ кімге қонады? Бала ыстық па, байлық ыстық па?
   
1. 
   дейді.
   

0. 
   Мәтін мазмұнында кездеспейтін нұсқа
   

0. 
   қолға ұстаған мұз B) қайғы - күл, қуаныш - от
   
1. 
   бала - жұбаныш, қарт - қазына D) ұшқан құс E) артта қалған із
   
2. 
   Бөлтірік шешеннің айтуы бойынша бақ қонатын жігіттің сипаты A) ұзақ өмір сүрген жігіт B) баласы көп жігіт C) жүрегі мықты жігіт D) бақ құсы қонған жігіт E) көпті сыйлаған жігіт
   

Сократқа біреу келіп: - Досың жайлы не естігенімді айтайын ба? - дейді. -Тоқта. Маған әңгіме айтар алдында үш сынақтан өтуіңді сұраймын. -Үш сынақ?

-Түсінікті. Маған айтатының шындық емес, жақсылық емес және қажеті жоқ нәрсе. Оны айтып несіне әуре боласың?

0. 
   Мәтін мазмұны бойынша 3 сынақтың реттілігі
   
1. 
   Керектілік, шындық, жақсылық B) Шындық, жақсылық, керектілік
   

0. 
   Жақсылық, керектілік, шындық D) Шындық, керектілік, жақсылық
   

0. 
   Жақсылық, шындық, керектілік
   

0. 
   Әңгімесін айта алмады B) Әңгімесін қызықты баяндады
   
1. 
   Әңгімесін толық айтып берді D) Сократтың сынағынан сәтті өтті
   
2. 
   Сократтан алғыс алды
   

0. 
   Жаман әдеттен аулақ бол B) Тыңдай білу - әдептілік белгісі
   
1. 
   Досыңды бағалай біл D) Қолыңнан келсе жақсылық жаса
   
2. 
   Танитын адам туралы ғайбат сөйлеме
   

0. 
   «Жақсылық сынағы» B) «Шындық сынағы» C) «Адалдық» сынағы
   

0. 
   «Керектілік сынағы» E) Барлық үш сынақ
   

273

Музыка аспаптарында орындалатын шығармаларды аспаптық музыка деп атайды. Қазақтың

әуен күй деп аталады. Бізге жеткен ең көне күйлер - күй атасы Қорқыттың шығармалары. Күй -

бағдарлы мазмұны бар, көркемдігі жоғары аспаптық жанр. Онда табиғат құбылыстары

(«Алатау», «Саржайлау», «Көбік шашқан»), тарихи оқиғалар («Ел айырылған», «Жеңіс»), халық

мерекелері («Тойбастар», «Балбырауын»), жан-жануарлар («Аққу», «Қоңыр қаз», «Көкала ат»),

аңыз-ертегілер («Мұңлық-Зарлық», «Қос мүйізді Ескендір»), жеке адамдар («Байжұма»,

«Абыл»), адам сезімдері («Куаныш», «Сағыныш») және т.б. түрлі оқиғалар мен құбылыстар

суреттеледі. Күйлер тақырыбы мен мазмұнына қарай аңыз-күйлер, тартыс күйлер, тарихи

күйлер, арнау күйлер, лирикалық күйлер, психологиялық күйлер болып жіктеледі.

0. 
   Қорқыт пен Кербала өнеріне ортақ нұсқа
   
1. 
   Орындау мәнері B) Домбыра әуені C) Шертпе күй
   
2. 
   Қобыз күйі E) Дауыс ырғағы
   

0. 
   Шертпе күйлері қалай орындалады?
   

0. 
   Жалғыз дауысты болып, саусақтың ұшымен
   
1. 
   Тұрақты екпінмен, қолдың тұтас сілтенуімен
   

0. 
   Жалғыз дауысты болып, қолдың тұтас сілтенуімен
   

0. 
   Тұрақты екпінмен, саусақтың ұшымен
   

0. 
   Тұрақты екпінмен, қолдың білегімен
   
1. 
   Ең көне музыкалық шығармаларды жеткізген аспап A) Домбыра
   

0. 
   XVIII ғасырда халыққа кеңінен мәлім болған күйшілер
   

0. 
   Махамбет, Даулеткерей B) Есжан, Байжігіт C) Тәттімбет, Баламайсан
   
1. 
   Ықылас, Айрауық E) Қазанғап, Дина
   

1.Домбыра күйлерінің құрылымдық ерекшеліктері

2.Күйлердің тақырыптары

3. Күйдің өрістеп дамуы

5.Күй - аспаптық жанр

0. 
   1,5,2,4,3
   
1. 
   3,1,5,2,4
   
2. 
   4,3,1,5, 2
   
3. 
   2,4,3,1,5
   
4. 
   5,2,4,3,1
   

0. 
   Күйлердің тақырыбы мен мазмұнына қарай дұрыс жіктелуі
   
1. 
   Арнау күйлер, лирикалық күйлер B) Арнау күйлер, әлеуметтік күйлер
   

0. 
   Психологиялық, батырлық күйлер
   

274

Ал қазақ аңыздары оны одан бірер ғасыр кейін жасатып, қазақтардың үш жүзге бөліну кезеңінде үлкен рөл атқарды дегенді айтады. Мұнда Майқы би Орманбек би өліп, он сан Ноғай елі бүлінгенде, қазақ ұлысын құрған тарихи қайраткер есебінде көрсетіледі.

0. 
   «Майқының таңбасының» кейінгі атауы немен байланысты? A) Жер атымен B) Ел атымен C) Өзен атымен D) Ру атымен
   

E) Тау атымен

0. 
   Қазақтардың шығу тегіне қатысты аңыз әңгімелерде Майқы би кімнің замандасы? A) Шыңғыс ханның B) Төле бидің C) Ақарыстың D) Ыбырайымның
   

E) Ұзынсақалдың

0. 
   Аңыз әңгімелерде келтірілген деректер бойынша Майқы би
   
1. 
   Әскер басы, дана би, хан B) Батыр, дана, хан
   
2. 
   Шешен, әскер басы, тарихи тұлға D) Би, шешен, үш жүздің ханы
   

0. 
   Ақылгөй дана, ел билеуші 16. Майқы бидің өсиетіне сай даналық сөз
   

0. 
   Ер - елінде, Гүл-жерінде.
   

0. 
   Шешеннің сөзі мерген, Шебердің көзі мерген.
   

0. 
   Бірлік жоқ болса, ұйым жоқ, Ұйым жоқ болса, күйің жоқ.
   

0. 
   Сөздің көркі - мақал, Жүздің көркі - сақал.
   

0. 
   Суды шым тоқтатар, Сөзді шын тоқтатар.
   

0. 
   Шежіре деректер бойынша Майқы бидің түп атасы кім болған? A) Шыңғыс хан B) Ақарыстан C) Төле би D) Төбе би E) Арыстан
   
1. 
   Майқы бидің кейінгі ұрпақтарына қалдырған өсиеті
   
2. 
   Ердің атын еңбек шығарар B) Ақыл азбайды, білім тозбайды
   
3. 
   Әдепті бала - арлы бала D) Бірлік бар жерде тірлік бар
   
4. 
   Өнер алды - қызыл тіл 19. 40 руға таңба таратқанда Алшынға «Найза» таңбасын беруі нені білдіреді?
   
5. 
   Найзамен аңшылық жасап халқына азық табатынын
   
6. 
   Жауға бірінші болып шабатындығын
   

275

0. 
   Халықты бір найзаның астына жинайтын қасиеттерін
   
1. 
   Жаудың қайдан келетінін жорамалдап білетінін
   

0. 
   Дауларда бірінші болып сөз бастайтындығын
   

0. 
   «Хан ақылды болса, қарашасы ынтымақты, батыл болса, қара жерден су ағызып, кеме жүргізеді» деген Майқы бидің сөзіндегі қарашасы сөзін алмастыратын қатар
   

A) Жұбайы мен жары B) Баласы мен данасы C) Жалшысы мен малшысы D) Отбасы мен ұрпағы E) Ел-жұрты мен халқы