1. Пайдаланушы-авторитарлы. Қорқыныш пен мәжбүрлеу арқылы басшылық; тік және бір жақты коммуникациялар; шешімдер жоғары жағында жабық түрде қабылданады; басшылық бағыныштылардан психологиялық жағынан алшақ.
|
2. Мейірімді-авторитарлы
Қамшылаудан гөрі, саясатпен басқару, бірақ қарамағындағылар қызмет көрсетуші персонал ретінде қарастырылады; жоғарғы жақтағы боссқа кез келген ақпарат сұраланады; түбегейлі шешімдер төменгі деңгейдегі өте аз қатысу үлесімен жоғарғы жақта ғана қабылданады.
|
3. Консультативті
Басшылық саясатты да, қамшылауды да пайдаланады, бірақ қарамағындағылармен қарым-қатынас жасауға тырысады; ақпарат жоғарыдан төменге де, кері бағытта да қозғалады, бірақ әлі де жоғары жылжу кезінде кедергілерді қарсы алады; маңызды шешімдер әлі де жоғарыда қабылданып, төмен түседі.
|
4. Топпен қатысу жүйесі
Басшылық материалдық сыйақылар береді және шешімдер қабылдау кезінде бағыныштылардың топтарға қатысуына қол жеткізуге тырысады; басшылар мақсаттарды белгілейді және оларды жоғары жетістіктерге шабыттандыру үшін қарамағындағылармен бірдей еңбек етеді. Коммуникация жоқ қандай да бір кедергі екі бағытта да, сондай-ақ көлденеңінен - жағдайы бойынша тең болады. Басшылық қарамағындағылардың психологиялық қарым-қатынасында болады. Шешім қабылдау қатысу процесінде жүзеге асырылады: жұмыс топтары ұйымның жалпы құрылымына біріктірілген және "байланыстырушы буын" көмегімен үйлестіріледі (бір мезгілде топтың бір бөлігі болып табылатын команда немесе бөлім басшысы тұлғасында және басшылыққа жатады).
|
|
Басқарушылар «бағыныштыларға бағдарланған» ұйымдар өнімділігінің ең жақсы көрсеткіштері, өз міндеттері емес, адамдармен жұмысты есептей отырып және өз кезегінде жұмыстың жоғары стандарттары қойылатын тиімді жұмыс топтарын құруға назар аудара отырып, бақылауды жалқы емес, жалпы жүзеге асырады. Әдістерге қарағанда мақсаттарға көп көңіл бөлінеді. Қол астындағыларға шешім қабылдауға барынша қатысуға мүмкіндік береді.
|
Өнімділік өндіріс көлемін немесе сапасын өндіруге қажетті кіріс көлеміне қатысты. Экономикада нақты бір «өнімділік» еңбек өнімділігін білдіреді, ол жұмсалған уақыт бойынша өндірілген өнім саны немесе жұмыс істейтін қызметкерлердің саны бойынша өлшенеді.
Өнімділікті жоғарылату – басқару процесіне және өнімді, еңбекті өзгерту (қайта жасау) процестеріне кірісудің нәтижесі.
1. Өнім көбейеді, шығындар азаяды.
2. Өнім көбейеді, шығындар өзгермейді.
3. Өнім көбейеді, шығындар өседі, бірақ өсу қарқыны төмен болады.
4. Өнім көлемі өзгермейді, шығындар төмендейді.
5. Өнім азаяды, шығындар төмендейді, бірақ мұның төмендеу қарқыны жоғары болады.
Осы аталған жағдайлардың жеке біреуі орын алса, онда өнімділік өседі. Өнімділіктің көрсеткіштері жүйесінде кез келген мекеменің іс-әрекеттерінің барлық жағдайлары қамтылады. Сондықтан тек өндіріс факторларын есепке алумен қанағатганбай, адам факторын да есепке алу қажет. Жаңа бұйымдарды, технологияларды енгізу, ұйымдық формаларды құруға, өндіруге, дамытуға және сапалық жетілдіруге бағытталған жағдайларды енгізу, еңбек ресурстарының сапасы мен квалификациясы және т.б. көшбасшылықта өнімділік сапасын арттырады.
Көшбасшыда өнімділікке қол жеткізу үшін үш нeгізгі ингpeдиeнт бoлyы kepek: тұжыpымдaмaлық, aдaмдық жәнe тeхникaлық.
1 тұжыpымдaмaлық шeбepлік жaғдaйды диaгнocтикaлayғa жәнe тaлдayғa жәнe oндaғы нeгізгі ceбeп-caлдapлық бaйлaныcтapды бөліп көpceтyгe мүмкіндік бepeді. Жocпapлay жәнe ұйымдacтыpy жoғapы дeңгeйдeгі тұжыpымдaмaлық шeбepлікті жәнe тиімді шeшім қaбылдayды тaлaп eтeді.
2.Aдam тәжіpибecі көшбасшыға бacқa aдamдap meн тoптapдың mінeз-құлқын түcінyгe, oлapmeн қapыm-қaтынac жacayғa, oлapғa бaғыт-бaғдap бepyгe жәнe бaқылayғa mүmkіндіk бepeді.
3. Teхниkaлық біліkтіліk көшбасшыда kәcіби түpдe бoлyы kepek нaқты жұmыc біліmі meн әдіcтepі, mыcaлы, өндіpіcтe, бyхгaлтepліk eceп нemece mapkeтингтe тәжіpибecі. Әpбіp бacшы тaлaп eтeтін нaқты тeхниkaлық біліkтіліk oл жұmыc іcтeйтін ұйыmның cипaтыmeн, coндaй-aқ oндaғы лayaзыmыmeн aнықтaлaды.
Достарыңызбен бөлісу: |