1-дәрістің тақырыбы: «Еңбекті қорғау» курсының пәні мен шарты Дәрістің конспектісі
Техника қауіпсіздігінде еңбекті қорғаудың даму тарихы
жүктеу/скачать 20,95 Kb.
|
1 2
Байланысты:Лекция-1672904697780
| Техника қауіпсіздігінде еңбекті қорғаудың даму тарихы.
Өндірісітің барлық саласында өте қауіптісі мен зияндысы, олар тау –кен метеллургиялық және химиялық өндірістер, бұл өндірісітерде бақытсыз жағдайлар, адам өлімі жиі болады, сондықтан толығымен мұндағы еңбекті қорғаумен айналысу керек. Біздің эрамызға дейінгі Аристотель (384-322 б.э.д) мен Гиппофарта (460-377 б.э.д) және басқа оқымыстылардың еңбегінде, еңбек жағдайы мен олардың жұмысшының денсаулығы мен жұмыс қабілеттілігіне әсері қарастырылған. Атақты неміс оқымыстысы, медик, ғасыр жаңартушысы Парайельс (1493-1541ж.ж.) тау жұмыстарымен байланысты қауіптіліктерді зерттейді. Италияның дәрігері Рамццини (1663-1714 ж.ж.), кәсіби гигиена негізін қалады. «Ресмесленниктер аурулары туралы» кітабында, ол мекемедегі жұмыс профессиясы мен фазадан ремесленниктердің кәсіби ауруын ашты. Атақты орыс оқымыстысы, ақын, суретші, философ Ломоносов М.В. (1211-1765 ж.ж.), алғаш рет, ауа қозғалысының жылдамдығын, найзағай шығарғышты өлшеуге арналған анемометр жасады. Еңбекті қорғау бойынша ұсыныстары мен зерттеу нәтижелерін өзінің жұмыстарында ұсынды: «Металлургияның алғашқы негіздері және кен денесі (1763 ж)» еңбегінде, ол желдету проблемасын, арнайы киімдерді, жеке қорғаныс құралдарын, жұмыс ауысымының ұзақтылығының қиындықтарын зерттеді. «Рудниктердегі ауа қозғалысының ауруы туралы», мұнда рудниктегі желдетумен байланысты проблемалар қатарын құрастырды. Орыс химигі Менделеев Д.И. (1834-1907 ж.ж.) 1983 жылы алғаш рет «Капитальная» (Макеевка- Донбасс) шахтасындағыгаздар құрамын зерттеді. Профессор Коцовский Н.Д. 1901 жылы Донбасс шахтасында шаңның шашырауына арнайы зерттеулер жүргізді. Ол көптеген статьялардың авторы, рудниктерді желдету, рудниктегі өрттер, рудниктердегі әртүрлі газдардың жарылыстары. Оның кітабы «Тау –кен жұмыстарын жүргізу ережесі, олардың қауіпсіздігі түрінде.....»- бұл тау –кен жұмыстарындағы техника қауіпсіздігі бойынша бірінші оқу құралы ретінде саналады. Орыс гигиенисті Хлопин Г.В. (1863-1923 ж.ж.) өзінің «Гигиена негізі» еңбегінде еңбек гигенасының, кәсіби аурулар мен уланулардың алдын алуын және теориялық негіздерді табудың негізін қалады. Совет оқымыстысы Коршевская В.В. (1882-1953 ж.ж.) «Өндірістік травматизм және денсаулық сақтау орны жағдайындағы олармен күресу» оқулығында травматизм облысында травматизм себептері мен осы құбылыстарды жою мен күресу әдістерін ойлап тапты. Ленинград политехникалық институтының профессоры Преес А.А. (1854-1903 ж.ж.), (1892-94 ж.ж.), қазіргі уақытта техника инженерлері үшін қажетті оқу құралы болған, үш томдық «Техника қауіпсіздігі бойынша, энциклопедиясы». Н.Э. Бауман атындағы МВТУ-дың «Еңбекті қорғау» кафедрасының меңгерушісі, қазіргі уақыттада өзінің күшін жоғалтпайтын «Өндірістік травматизм және техника қауіпсіздігі» деген кітабын жазды. Еңбекті қорғау аймағында, әсіресе тау –кен инженерлерін дайындау кезінде, совет үкіметінің оқымыстылары, академиктері Мельников Н.В., Скочинский А.А., Терпигоров А.М., Шевяков Л.Д., Шемякин Е.И, профессорлары Мустель, Медведев И.И., Ушаков К.З., Бурчаков А.С., Колмаков, Хейфиц С.Я және басқалары үлкен роль ойнайды. Қ.И.Сатпаев атындағы ҚазҰТУ-да еңбекті қорғау бойынша инженерлер дайындау жұмысында., оқымысты тау-кеншілері, ҚазССР ХА академиктері, Попов А.С., Байқоңыров О.М., Сачинов А.С., ҚазССР ХА корреспондент мүшелері, Бричкин А.В., Чулаков П.Ч., Рогов Е.И., ғылым докторлары, Грищенков Н.Ф., Гельфанд Ф.М., Бейсебаев А.М., Баймұхамбетов с.г., Алимбеков А.К және басқа оқымыстылар, инженерлер зор үлес қосты. Қ.И.Сатпаев атындағы ҚазҰТУ—де, қазіргі «Тіршілік және еңбек қауіпсізіді» және бұрынғы «Еңбекті қорғау» кафедрасының меңгушілерінің еңбегін атамай кетпеуге болмайды: - т.ғ.к, доцент Ахметов О.А. (1968-78 Ж.Ж.); - т.ғ.д, ҚазССР ХА корреспондент мүшелері, Чулаков П.Ч. (1978-83 ж.ж.); - т.ғ.д, доцент Аскаров С.А. (1981-83 ж.ж.); - т.ғ.д, доцент Жакупов Т.Е. (1983-94 ж.ж.); - т. ғ. д., проф. Нуркеев С.С. (1995-97 ж.ж.); - т. ғ. д., проф. Цеховой А.Ф. (1998-2000 ж.ж.); - т. ғ. д., проф. Өтепов Е.Б. (2001-дан бастап). Негізгі әдебиеттер: 5 [5-17]; 8 [4-6]; 13 [5-8]; 9[5-8]; 14[61-72]. Қосымша әдебиеттер: 9.[3-6]. Бақылау сұрақтары: «Еңбекті қорғау» пәні қанша бөлімнен тұрады? «Еңбекті қорғау» пәнін оқу үдірісі кезінде студенттер нені меңгеруі керек ? Өндірісітік зиянды және қауіпті факторларға анықтама беріңіздер? Аномометрді кім ойлап тапты ? Еңбек гигенасының негізін кім қалады? Техника қауіпсіздігінде еңбекті қорғаудың даму тарихы Техника қауіпсіздігіне анықтама беріңіздер. жүктеу/скачать 20,95 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2