26-сұрақ. Қан кету кезінде қолданылатын заттар, әсер ету механизмі, қолдануға болатын көрсеткіштер, жанама әсерлері. Гемостаз – қан айналымдағы қанның сұйық жағдайын сақтауды, екінші жағынан қан ағудың алдын алу тежеуді қамтамасыз ететін биологиялық жүйе. Қан кету- Сыртқы және Ішкі. Геморрагиялық синдром- ішкі және сыртқы қан кету органдарға құйылу тән патологиялық күй. Қан кету кезінде қолданылатын заттар гемостатиктердің жіктелуі. 1)Коагулянт Тікелей әсер ететін (тромбин, фибриноген), тікелей емес әсер ететін (викасол, фитоменадион) 2) Фибринолизге қарсы заттар тежегіштер. Синтетик-қ (аминокапроновая кислота трапексамовил кислота) Жануап тектес (апротинин, контрикал, пантрипин, гордокс)
3) Тромбоциттердің агрегациясын белсенді заттар (серотонин адипинат, хлорлы кальций)
4) Қан тамыр өткізгіштігін басатын заттар а) (синтетик-қ адроксрн, этамзилат, ипразохром )
б) витамин преп-ы (аскорбин қышқ, рутин , квепцетин)
в) өсімдік текті заттар (кропивы,орниу водякого перца) Коагулянттар қолдануға байланысты жергілікті, жүйелік әсер ететін. Тікелей әсер ететін; Тромбин, Фибриноген.Тромбин құрғақ ұнтақ ампулада – жергілікті қолданылатын коагулянт. Қан ұю жүйесінің табиғи компоненті- in vivo. In vitro. Физ ерітіндіні ерітіп, гемостатикалық немесе гемос пиллогенді суюка немесе тампонға сіңіртіп жергілікті жерге қолданады. Қолданылуы- Ұсақ қылтамырлардан қан кеткенле, паренхиматозды ағзаларда, (бауыр, бүйрек, өкпе операциялары кезінде). Қызыл шектің қанауы кезінде. Кейбір жағдайда педиатрияда ішке қолданады. Асқазан қан кету кезінде және ингаляция ретінде тыныс алу жолдарына қолданады. Фибриноген – жүйелік қолдануға арналған. Донор қанының пласмасынан алынады. Қолданылуы. Массивті қан кету кезінде фибриногеннің жетіспеушіліні (гипекалогияда и онкологияда, афибриногенемия).
Викасол суда еритін К витаминінің аналогы, фибрин түзілуі кезінде актитенеді. К1,К2 вит айналады, сондықтан эффект 12-24 сағ кейін дамиды. Кок тамырға енгізгенде 30 мин. Бұл витаминдер бауырда протромбин (IIф) апоконвертин VIIф X,X фактор синтезін қажет.
Қолданылуы. Протромбин индексінің төмендеуі,К витаминінің жеткіліксіздігі. Фитоменадион- К1 вит-ң синтетикалық преп. Қолданылуы. Гипопротромбинемия, Антикоагулянттар көп болғанда,Кең спектрлі антибиотиктерді көп уақыт қолданғанда. Жанама әсер. Гиперкоагуляция.
