1. Фонетика. Қазақ тілінің дауысты және дауыссыз дыбыстары. Тіл дыбыстарының жасалу жолдары. Дауысты дыбыстардың жасалуы: олардың сөйлеу мүшелерінің қызметіне, құлаққа естілуі тұлғасына қарай әр түрлі топтасуы. Фонетика
-билет Өлеңдерді оқыту. Көркем сөзді мәнерлеп оқу ерекшелігі, өлеңді оқуға қойылатын талаптар, тәрбиелік мәні
жүктеу/скачать 253,68 Kb.
|
Гулжайнааа
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Дыбыс, буын
- 3. Еліктеу арқылы мәнерлеп оқу
- 4. Рөлдепоқу, мәтіндідраматизациялау.
| 49-билет
Өлеңдерді оқыту. Көркем сөзді мәнерлеп оқу ерекшелігі, өлеңді оқуға қойылатын талаптар, тәрбиелік мәні. Мәнерлеп оқу – мәтіннің эмоцияналдық және мағыналық мазмұнының, әртүрлі интонацияның көмегімен көрсетілетін оқудың сапасы. Мәнерлеп оқыту дағдысын дамыту сабақ барысында және сыныптан тыс уақытта әдеби кітаптар арқылы, сонымен қатар арнайы таңдалып алынған жаттыңулар арқылы жүзеге асады. Мәнерлеп оқыту дағдысын дамыту түрлері мен әдістері: 1. Дыбыс, буын,сөз, жаңылтпаш, төрт жол шумақты анық айтқызу арқылы 1 – сынып дыбыстау, сөйлеу кезінде нақты артикуляциясын, дұрыс тыныс алу дағдысын қалыптастыру. 2. Хормен оқу – мұғалімнің дауыс күшін, дыбысталу мелодикасы мен сөйлеу темпін ұғынып, түсінігін қалыптастыру. Сол сияқты жаттығулар мәтіннің кейбір сөйлемдерді немесе төрт шумақтар физкультминуттарда қолданылады. Сонымен дауыс күшін реттеу дағдысын қалыптастыру, яғни, мазмұны мен дауысталуы сәйкес болу үшін, балалар тақпақтар жаттайды, үзілістер кезінде оқыту сабақтары барысында және қозғалыс кезінде қатар жүріп отырады. 3. Еліктеу арқылы мәнерлеп оқу. Бұл тәсіл арнайы мектептердің бастауыш сыныптарында жетекші орын алады. Сонымен қатар бұл мәнерлеп оқудың үлгісін бірінші мұгалім көрсетеді. Ақыл – ойында бұзылысы бар балалар үшін оқып жатқан адамды тыңдап қана қоймай, оның мимикасын, жесттерін көру қажет. Грамматикалық көшірмелерді тыңдау арқылы және тыңдалған туындыны оқушылырмен бірге отырып талқылаған болса, сол туындыны мәнерлеп оқу әрекет жасағанда ғана нәтиже береді. Сөйлемнің бірінші әріпінен бастап оқушыларға мәнерлеп оқуын жаттықтырады. Себебі, мәнерлеп оқуды буындап оқуға болмайды, мұғалім хормен және индивидуальды дыбысталуға көңіл бөледі. Балалар ересектерден кейін бірден сөйлемді қайталап отырады. Сөйлемді бірнеше рет буындап оқығаннан кейін, сөйлемнің тыныс белгілеріне қарай дыбыстайды. 4. Рөлдепоқу, мәтіндідраматизациялау.Бұламалдаркүрделіболса, нітижеліболыпкеледі, себебі, оқушыамалсызданауызекісөйлеутіліненмәнерлепоқуғаауыстырады. Осы амалтиянақтыдайындықтанкейінқолданады. Солкездебалалармәтінніңмағынысынжақсытүсінедіжәнежылдамоқиалады. Дайындықпроцесіндеоқушы диалог ішіндегі автор сөзінедемән беру керекжәне автор сөзіндебіроқушыоқуытиіс. Себебі, автордыңсөзінажыратаалуақылесә кем балаларүшінөтеқиынболыпкеледіжәнебұлжұмыс 3 – шісыныптапоқулықтан, индивидуалдыкарточкаларданнемесетақтаданоқытылабастайды. Әрекеттегітұлғалардыңсөздерітүрлі – түстіблоыпжазылады. Осындайтүрдетүстіжолақтырөлдепоқитыноқушыларда алады.1 – оқытылуданкейін, жақсыоқығандаркелесіоқушығабереді; 1 – оқудақателіктеріболғаноқушыларқайталапоқиды. Кемелденгеншаңынажеткендежеткенде, мәтіндегі автор сөздеріментөлсөздердібіргеоқымай, олардыңназарынқайтакітапқааудартады. Диалог мазмұнындағыәрекеттіңжағдайынұқсатуүшінсахналықреквизиттер: киімдер, жиһаз, аңдардың бет пердесінқолданады 5.Интонация амалдарынорындаудыңарнайыжаттығуларжәнесаналытүрдеқолдануметодикасынанықжасаған М.Ф. Гнездилов. Мәнерлепоқытуғадайындықты 1 – сыныптанбастауқажет. 1 – сыныпоқушыларыменжүйелітүрдежұмысжасаса, жылдыңаяғындаоқушыларсинтаксистікүзілістердісапалытүрдесақтауды, сөйлеудіңаяғындадауыстытөмендетіп, нақтыжәнеанықоқиалады. 2 – шісыныпоқушыларымұғалімніңинтонациясынізіншеқайталайалады, оларсұрақтаберілгеннегізгісөздердібөліпалужағынқарастырады. Бұлоқушылардың осы кезеңдесаналытүрлеекпінменжұмысжасайаладыдегенсөземес. Бұлбіліктіліктіңқалыптасуыжай, әрібұлпроцестердеарнайыжаттығуларжасалыпотыруыкерек. 3 – сыныптанбастапоқушыларедәуірболсадасөздердібірдеп, бүтіндей, оқубіліктілігіартқанда, интонация құралынмәтіндіоқубарысындадамытады. Темпенжәнесөйлеудіңәуезділігімен, тонмен, дауыскүшімен, кейіпкердіңнақтымінезімен,лоардыңжасы, нақтыситуацияменжұмысжасалады. Оқушылармұғалімменбірге осы жағдайдақандай темп қойылатынынаталқылаужасайды. 3 – шісыныпүшінактерлікмінезінесай, кейіпкердіңсөздерінензараударғанорынды (сыбырлау, айғайлау), өзбетіменавтордыңнұсқауларынорындаудыталапетукерек. Логикалықүзіліспен (пауза) жұмысжасау, ақыл – кем балаларүшінкүрделі. Солсебептікішісыныптардаосыжұмыстардыөткізбейді. Балаларүзілістімұғалімніңайтқаныменжасайды. Бірақтабұлжағдайдаоқыпжатқанбаланыңмәтініндегімағынабұрмаланады, солсебептімұғалімқатеүзілістерге, тоқтауларғатүзетужасап, мағынасынақарайболатынүзілістердікөрсетіпотырукерек.Интонациялық, мәнерлеп оқуға алынған мәнінде бірінші мқғалім оқиды, кейін оқушы ішінен оқиды. Бұл балалар мәтінмен танысып, интонациялық қателіктер жібермеу үшін жүргізіледі. жүктеу/скачать 253,68 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|