Топырақтағы өрт. Топырақтағы өрт төмендегі өрттің төсемелерге және топырақтың шымтезекті қабатына «терендеуі» нәтижесінде өрбиді.
Топырақтағы өрттер темендегідей: төсемелі-қарашірікті (от ағаш тесемінің және қарашіріктің барлық қабаттарына тарайды) және жер асты немесе шымтезекті (от шымтезек қабаттарына немесе орман топырағы қабаттарының астындағы шымтезек қорларына тарайды) болып белінеді.
Мұндай өрт кезінде ағаштардың тамырлары ертенеді, ағаш-тар тамырымен қопарылып, әдетте, ерттің ортасына бастарымен құлайды. Өрт, кеп жағдайда, дөңгелек немесе сопақ пішінді болады. Оттың таралу жылдамдығы елеусіз - тәулігіне бірнеше ондаған сантиметрден бірнеше метрге дейін ғана жетеді.
Практикалық сабақтың тақырыбы №7 Белгілі бір аумаққа таралған орман өрттерін сөндіруге басшылық жасау Практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқаулар №7
Сабақтың қысқаша мазмұны:өрт сөндіруді басқарушы:
Төңіректегі жерді танып – білуге және орманда және карта бойынша бағдарлай білуге;
Өрттің мінезін білуге (болжалдауға) және оның өрт сөндіруді ұйымдастыру тәжірибесі болуға;
Адамдарға басшылық жасай білуге, өзінің артынан ертуге және олардың қауіпсізідгін қамтамасз етуге тиіс.
Орман өртін бастапқы өрбу сатысында сөндіруді ұйымдастыру кезіндегі басшының іс – әрекеттірінің кезектілігі:
Жұмыс орнынан шыққанға дейін-
Ормандағы өрт туралы бар мағлұматты (өрттің шыққан оны, түрі, оның қарқыны, қолда бар өзге де сиапттамаларды) толығымен алу;
Команда мүшелерінде арнайы киім- кешектің, өрт сөндіруге және тіршілік етуге қажетті құралдардың бар екендігін тексеру және оларды жұмыс орнына қауіпсіз жеткізу.
Жұмыс орнына келгенде –
Орман өрті қамтыған алқапты, өрт алқабының аса қауіпті өрбу бағыттарын, оттың таралу жолындағы бөгеттерді, орман өсімдіктерін, метеорологиялық және оттың өршу немесе тоқтау мүмкіндігіне әсер етеін өзге де факторларды анықтау мақсатында ормандағы өртке барлау жүргізу;
Өртті сөндірудің алғашқы жоспарын – өрт сөндіруді бастайтын орын, жекелеген учаскелердегі өртті сөндіру тәсілі мен құралдарын адамдар мен техникалық құралдарыд орны- орнына бөліп қою және сөндіруді қаматамасыз ету жөніндегі басқа да шараларды белгілеу;
Жұмытсарды орындаудың қауіпсіздігі жөнінде қысқаша гұсқаулық өткізу және міндеттің орындалу тәртібін түсіндіру, қажет болған жағдайларда қауіпсіз орындарға шегіну жолдарын белгілеу;
Өртті сөндіруге тікелей кірісу: өрттің шетін тікелей сөндіру және минералданған бөгегіш алаптарды жүргізу үшін адамдар мен техниканы орны – орнына қою;
Оттың жайылуын тоқтату, өрті оқшаулау және толық сөндіру жұмыстраының барысына бақылау жасау, сонымен бірге сөндірудің бастапқы жоспарына өзгерістер енгізу.
№8 Практикалық сабақтың тақырыбы Орман өртін сөндірудің авиациялық әдісі, сонымен қатар бұл әдіске сәйкес келетін технологиялар.
Практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқаулар №8
Орман өрттерін сөндіруге, - олар басталған уақыттан бастап қысқа мерзім ішінде сөндіруге бағытталған барлық жұмыстар жатады.
Ормандағы әрбір өртті сөндіруді оның өрбу сатыларына сәйкес келетін, реттілікпен орындалатын іс-шаралар ретінде қарастыруға болады.
