1. Химиялық технологияныңнегізгіұғымдары мен анықтамаларынсипаттап, мысалдаркелтіріңіз. Химиялық технология, шикізат, реагент, мақсаттыөнім, жанамаөнімдер, қосымшаматериалдар, қалдықтар
1.Химиялық технологияныңнегізгіұғымдары мен анықтамаларынсипаттап, мысалдаркелтіріңіз. Химиялық технология, шикізат, реагент, мақсаттыөнім, жанамаөнімдер, қосымшаматериалдар, қалдықтар.
Химиялықтехнологиядегеніміз - шикізаттыхимиялықөңдеукезіндеболатынкүрделітабиғихимиялық жəне физика-химиялыққұбылыстарғанегізделгенпроцестердіқарастырады. Химиялық технология негізінен 2 бөлінеді. Олар:
1. Органикалық заттардың өндірісі
2. Бейорганикалық заттардың өндірісі
Органикалық заттардыңөндірісіне – негізгіхимиялықөндірістер,электрохимиялықөндірістер, металлургия мен силикаттарөндірісіжатады. Бейорганикалықзаттардыңөндірісіне- жартылайөнімжəнебояу өндірістері, нəзікорганикалықсинтез,жанатынзаттардыөңдеужатады.
Химиялық технологияның мақсаты – үдерісті тиімді жүргізу арқылы бастапқы шикізатты реакция өніміне толық айналдыру жəне шикізаттың өңделу жылдамдығын арттыру болып табылады.Химиялық технологияның өзіне тəн ұғымдары мен анықтамалары бар. Соларға жеке-жеке тоқталыпайта кетейік.
Шикізатдегеніміз- өнеркəсіптік өнімдер өндірісінде қолданылатын табиғи материалдар болып келеді. Шикізат негізінен бірнеше түрге бөлінеді. Атап айтқанда:
Шығу тегіне қарай – минералдық, өсімдік жəне жануартекті.
Қоры бойынша – сарқылатын жəне сарқылмайтын.
Химиялыққұрамыбойынша – бейорганикалықжəне органикалық.
Агрегаттық күйі бойынша – қатты , сұйық жəне газ.
Сонымен қатар , табиғи жəне жасанды болып бөлінеді.
Шикізатты дайындаудың ең маңызды əдісі – шикізатты байыту болып табылады. Шикізатты байыту дегеніміз- концентрациядағы жеке компоненттің мөлшерін арттыру болып келеді. Байыту əдісі өзі ішінде бірнеше түрге бөлінеді.Олар: гравитациялық байыту , электромагниттік байыту , электростатикалық байыту , флотация, термиялық байыту жəне химиялық байыту болып бөлінеді.
Реагент дегеніміз – мақсатты химиялық реакцияға тікелей қатысатын зат жəне ол керек құрамды іске қосады жəне реакцияны автивтендіреді.
Мақсатты өнім - бұл химиялық-технологиялық процесспен ұйымдастырылған өнім. Егер мақсатты өнім басқа өндірісте бастапқы материал ретінде пайдаланылса, онда ол жартылай өнім деп аталады.
Жанама өнімдер дегеніміз - басқа өнімдермен бір уақытта шығарылатын жəне сату құны төмен өнім. Жанама өнімдер мақсатты да, жағымсыз реакцияларда да алынуы мүмкін. Егер жанама өнім қолданылмаса, оны қоқыс деп атайды , егер ол қолданылса, оны қалдық немесе қайталама шикізат деп атайды.