8 Реакциялардың бағыты және редокс-әдістер (потенциялдар) Тотығу-тотықсыздану титрлеу тәсілдері тотығу-тотықсыздану реакцияларына негізделген. Титрант ретінде тотықтырғыш немесе тотықсыздаңдырғыш болатын қосылыстардың ерітіндісі пайдаланылады, анықталатын қосылыс не тотықтырғыш, не тотықсыздаңдырғыш қасиет көрсетуі керек. Титрлеу барысында тотықтырғыш пен тотықсыздаңдырғыш арасындағы реакция нәтижесінде жүйенің потенциалы өзгереді, эквивалент нүктеге жақындағанда секіріс болады.
Редоксиметрия әдістерінің мәні мен жіктелуі:
Редоксиметрия әдістерінің негізінде тотығу-тотықсыздану реакциялары жатады.Жиі келесі әдістерді пайдаланады:
Пермангонаметрия-бұл әдіс калий перманганаттың жұмысша ерітіндісінің тотықтырғыш әсеріне негізделген.Титрлеуді индикаторсыз откізеді.
Иодометрия-бұл әдісте жұмысшы титрленген ерітіндісі ретінде KJ ерітіндідегі бос иодтың ерітіндісі пайдаланылады.
Хроматомерия-бұл әдісте жұмысшы ерітіндісі ретінде калийдің дихроматы пайдаланылады.
Броматометрияда тотықтырғыш ретінде калий броматтың ерітіндісі қолданылады.
Иодатометрияда (калийдің иодаты)ерітіндісі қолданылады.
9. 5%-тік 120 г ерітінді жасау үшін, қанша су және натрий хлориді керек? Дано:
m (р-ра) = 120 г
ω % (а C) = 5%
m (NaCl) = ?
V (H2O) = ?
Решение:
1) Определяем массу соли в растворе:
ω % = (m р.в. / m (р – р0)) * 100% отсюда
m р.в. = (m (р – р0) * ω%) / 100%
m(NaCl) = 120*5 / 100% = 6 (г)
2) Определяем массу воды:
m воды = m р-ра - m р.в. = 120 г – 6 г = 114 г
Следовательно, для приготовления 5-ти %-го раствора массой
120 г надо взять 6 г хлорида натрия и 114 г воды или 114 мл воды.
Ответ: 6 г хлорида натрия 114 мл воды
10 Сапалық талдаудың жүйелері Сапалық талдау – қарапайым болып келеді, оның басты мақсаты
тәуекелдік түрлерін және белгілі бір жобаны жүзеге асыруға ықпал етуші
факторларын анықтау.
Сандық талдау төмендегілер арқылы анықталады:
a) нақты нәтиженің күтілген мәннен төмен шығу ықтималдылығы;
б) күтпеген шығынның болу ықтималдылығымен болашақ шығынды
жоспарлау.
Заттың сапалық құрамын хроматографиялық әдіс көмегімен, тәжірибе кезінде алынған хроматографиялық параметрлер мен құрамдас бөліктердің ұқсас параметрлері бойынша анықтауға болады. Сондай-ақ қоспа ішіндегі құрамдас бөлікті жіктеп алып, басқа физикалық және химиялық әдістер арқылы да жүзеге асыруға болады. Бұл әдістерге тән хроматографиялық сызба суретте көрсетілген. Қоспа хроматограммасын алған кезде оның сапалық құрамын анықтау үшін әрбір шоқтықтың ұсталу уакытын айқындау керек, яғни сынаманы енгізген сәттен оның детекторда көріну сәтіне дейінгі уақыт.