1 Жас ұрпаққа тәрбие ж/е білім берудегі Қаз/н тарихы курсының маңызы мен орны

1) Жас ұрпаққа тәрбие ж/е білім берудегі Қаз/н тарихы курсының маңызы мен орны.
Қаз Рес-сы егемендік пен тәуелсіздікке қол жеткізгеннен кейін мем/к дамудың шешуші міндеттерін жүзеге асыруда Отан тарихының маңызы мейлінше артты. Сон/н Қаз тарихы тәуелсіздік жағдайында мем/к маңызы бар оқу пәніне айналып отыр ж/е бұл оның қоғамдағы басты функцияларының бірі.Сон/н да «Қаз тарихы» пәні еліміздің барлық жоғарғы оқу орындарының оқу жоспарларына енгізілді.Студенттер жоғарғы білім дипломын алу үшін мамандық сияқты Отан тарихынан да мем/к емтихан тапсырады.Мұның өзі Қаз тарихын оқытатын оқытушыларға үлкен міндеттер жүктейді.
Отандық тарих ғылымы,тарихи ой пікірлер дамып,жетілген сайын Қаз тарихына деген көзқарас та толыса түсуде.Қаз тарихына қазіргі тұрғыдан қарау д/з-оны дүниежүзі тарихымен,Евразия тарихымен,көшпелілер өркениетімен,түрік халықтары тарихымен,Орт.Азия елдері тарихымен бірлікте қарастыру деген сөз,яғни,Қаз тарихына бүкіл адамзат тарихының толыққанды бір бөлімі ретінде қарау. Қаз тарихы-Қаз Рес/ң аумағында өмір сүрген,қазір де өмір сүріп жатқан қазақ ж/е басқа да халықтардың мұрасы.Қаз тарихы-Қаз-ң аумағында ежнлгі заманнан бүгінге дейін болған тарихи тұлғаларды,оқиғаларды,құбылыстарды,фактілерді,процестерді,тарихи заңдар мен заңдылықтарды аша отырып, тұтас қарастыратын ғылым.«Қаз тарихы» оқу пәнінің негізгі мақсаты- Қаз тарихының ежелгі заманнан бүгінге дейінгі негізгі кезеңдері,антогонезі,қазақ мемлекеттігінің орнығуы мен дамуының үздіксіздігі,сабақтастығы туралы объективті тарихи білім беру.Оның негізгі міндеттері:халықтың тарихи жадын қалпына келтіру;ұлттық сана мен бірлікті қалыптастыру;азаматтанушылық пен патриотизмге тәрбиелеу.Қаз тарихы пәні б/ша типтік бағдарламалар,оқу бағдарламалары,оқу-әдістемелік кешендер,әдістемелік құралдар,оқу құралдары, оқулықтар жазған кезде,міне,осындай мәселелер ескерілуі қажет деп санаймыз.


2.Тас дәуіріндегі Қ/н
Т.ғасыры өз ретінде ерте тас(палеолит), жаңа тас(неолит) және қола ғасырына өтпелі арадағы мыс пен тас қатар (энеолит) болған. Мезолит грекше орта ғасыры деген білдіреді, б.з.д 12-7 м.жыл. Ең аз зерттелген. Неолит – жаңа тас ғасыры, ол б.з.д 6-4 мың. Қамтиды. Тобыл бойындағы Маханджар, Есілде – Атбасар және орталық Қаз. Ескерткіштер табылды. Жаңа технол.: аралау, бұрғылау, сүргілеу. Энеолит мыс пен тас ғасыры, б.з.д 4-3 мың. Орын алды. Маңызды кезең, оңтүстігінде мал және жер шаруаш. Тайпалар гүлденуімен байл-ты. Ашылық, балықшылық кезең ретінде. Есіл бойында ескерткіштер.
Алғашқы құралы, бүтін тастан жасалған шаппа тастар. Олар дөрекі, өнделмеген болатын. Құралдардың дифференциясы байқалды. Адамдар енді қырғыштар, тас пышақтарды, үшкір ұшты құралдарды жасайды.


3.Қола дәуіріндегі Қ/Н: шаруа-ғы мен мәдениеті
Қ.д-гі Андронов мәдениеті. Металл балқытуымен адамзат өз дамуында келесі кезеңге өтті. Н.материалы мыс пен қалайының қоспасы. Қ.жерінде өндіруші шаруа-тың қалыптасуымен жаңа өзіндік мәдениет қауымдастықтары пайда болды, неолит дәстүрін жалғастырды. Осы жергілікті мәдениеттердің бәрі көп жағдайда ұқсас болды, оларды жаңа археологиялық мәд-ке Андронов мәдениетіне біріктірді. Бұл Минусин ойпатында табылған жердің атымен аталды. Ерте және орта қола ғасыры бөлінеді. Мал өсіру шаруа-тың негізгі саласына айналды, көшпелі мал шаруаш. Жақын түрге ие болды. Егіншілік дами бастады. Кен ісі, металлургия. Қоңыстар өзен жағасында, көл маңында ораласты. 6-10 үйден, үлкендері 20 үйден құралды. Орталық Қаз. Қола д. 50-ге жуық қонысы мен 150 ірі қорымы табылды. Андронов мәд. Екі кезеңнен Нұра және Атасу кезеңі. Соңғы қола дәу. Б.з.д. Х-YIII ғғ. Олар андронов мәден.мен салыстырғанда жоғары, көрнекті Дәндібай-Беғазы мәд. тұрды.Ол 3 кезеңнен: өтпелі, дамыған, соңғы кезең бөлінеді. Атасу заманы Д.Беғазы замаңына дейінгі өтпелі кезең Атасу өз. Ертіске дейін жерде көптеген ескірткіштер табылған. Ақсу Аюлы2,Ортау -2,Байбара -2,Бұғым -3 кешендер. Д.Б мәден. Дамыған дәуіріне жатады: АйбасДарасы, Аққойтас,Дәндібай,Ортау, Саңғыру зираттары жатады. Діни ғұрыптың заттарды қою үшін, құрбан шалу үшін арнайы мехрап орны болған.


4.Қазақстан тарихы бойынша ертедегі жазбаша деректер. Тәуелсіз Қ/н жағдайындаоның мем-к мүддесіне сай халықтың тарихи санасын қайта қалыптастыру елдің айқын келешегі мен ұрпақтар сабақтастығы үшін аса маңызды екені белгілі. Бұл тұрғыда тарих ғылымының атқарар рөлі де, көтерер жүгі де елдің ұлттық нышанын тарихи дәстүрі мен мәдениетін сақтап, келер ұрпаққа жеткізу жауапкершілігі де зор. Кеңес дәуірі жылдарында Қ/н тарихын зерттеп, жазудың мақсаттары мен тақырыптық жүйесі КСРО тарихының мүддесіне бағындырылып, таптық қоғам мұраттарына сәйкес белгіленген шеңберде ғана жүргізіліп келді. Қазақ халқының, бүкіл Рес-ң тарихы әлімдік тарихи эволюция үрдісінен тыс көш соңына қалған шалғай елдің тарихы ретінде қарастырылды. Қзақ хылқының аса бай мәдени ж/е тарихи мұрасы көшпелі өркениеттің дүние жүзілік тарихта атқарған рөлі жете бағаланбады. Д.ж. мәдениетінің дамуы тек өмір салтына ж/е шаруа-қ жүргізуге байлыныстырылды.Адамзат тарихы мен техник-ң барлық жетістіктері европалық өркениетке ғана төгінді. Қ/н тарихын шыңдап зертеу тек кеңес дәуірінде ғана қолға алындыдеп саналып келді. Сөйтіп тоталитарлық СОКП идеологиясының ыңғайына қарай бейімделіп қазақ қоғамының тарихи ой-жүйесінің дамуындағы сабақтастық жасанды түрде бұзылды. Осының нәтижесіндегі түркі тілдес халықтарының тарихына бай-ты жазылған шығармалар XVIII-XIX ғғ авторлардың жазғандары тіптен біртіндеп өміп сүрген, ХХ ғ бас кезіндегі қазақтың зиялы қауымы өкілдерінің шығармалары есепке алына бермедіӨткеніміз бен біріншіміздің, тапқанымыз бен жоғалтқанымыздың тағылымын түйіндеуге Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың өзі мән беріп 1999ж «Тарих толқынында деген еңбегін жариялады.»