Орташа
ауырлықтағы
ағым
жиі
кездеседі
.
Бұл
ағымға
айқын
улану
жəне
жоғары
тыныс
жолдарының
бұзылу
белгілері
тəн
.
Қызба
ұзақтығы
4-5
күн
.
Тұмаудың
ауыр
түрі
күрт
басталумен
,
жоғарғы
деңгейдегі
жəне
ұзағырақ
қызбамен
,
өте
айқын
дамыған
улану
белгілермен
сипатталады
.
Адинамия
,
бастың
айналуы
,
естен
тану
,
ұйқының
бұзылуы
,
анорексия
,
құсу
,
құрысулар
,
менингеалды
белгілер
,
энцефалиттік
синдром
,
жүрек
-
қан
тамырлар
зақымдалуы
байқалады
.
Ауыр
түрінің
ұзақтығы
пайда
болған
асқынуларға
байланысты
.
Тұмаудың
гипертоксикалық
түрінің
клиникасында
өте
ауыр
нейротоксикоз
,
жүрек
-
қан
тамырлар
жетіспеушілігі
,
тыныс
алу
жетіспеушілігі
басым
болады
.
Бұл
түрдің
ерекшеліктері
:
ағым
ауырлығы
жəне
жылдамдығы
,
өлім
қаупінің
жоғарлығы
.
Тұмаудың
атипиялық
жасырын
түрі
сирек
кездеседі
.
Бұл
түрге
негізгі
белгілердің
біреуінің
болмауы
тəн
.
Диагностикасы
.
Мұрынның
,
жұтқыншақтың
бөлінулері
,
қан
-
вирусологиялық
зерттеулерге
алынады
.
Тез
диагностикалау
үшін
флюоресценциялаушы
антиденелер
əдісі
қолданылады
.
Сонымен
қатар
,
серологиялық
əдістердің
маңызы
жоғары
:
гемагглютинацияны
тоқтату
реакциясы
,
комплемент
байланыстыру
реакциясы
,
нейтрализациясы
реакциясы
.
Егер
антиденелер
титірі
динамикада
жоғарыласа
–
нəтиже
«
оң
»
деп
саналады
.
Соңғы
жылдары
иммундық
ферменттік
анализ
жəне
молекулярлы
гибридизация
əдістері
қолданылады
.
Асқынулар
.
Бронхит
,
пневмония
,
ринит
,
фарингит
,
ларингит
,
трахеобронхит
,
баспа
,
синуситтер
,
отит
,
жүйке
жүйесінің
зақымдалуы
(
менингоэнцефалит
,
арахноидит
,
полиневрит
,
т
.
б
),
созылмалы
аурулардың
өршуі
.
Емдеуі
.
Тұмаумен
ауырған
науқастардың
көбісі
үйде
емделеді
.
Ауруханаға
аурудың
ауыр
түрімен
жəне
асқынулары
пайда
болған
науқастар
жатқызылады
.
Емдеу
шаралары
:
1)
төсектік
тəртіп
;
2)
көп
мөлшерде
сұйықтық
ішу
;
3)
этиотропты
ем
:
а
)
тұмауға
қарсы
иммуноглобулин
;
б
)
лейкоцитарлы
интерферон
;
в
)
ремантадин
,
амантадин
,
римантадин
,
арбидол
,
занамивир
,
осельтамивир
,
рибавирин
;
г
)
оксолин
майы
;
4)
патогенездік
ем
:
а
)
гипосенсибилизация
(
димедрол
,
супрастин
т
.
б
.);
б
)
дəрумендер
(
В
,
С
тобы
);
в
)
дезинтоксикациялық
ем
(5%
глюкоза
,
Рингер
ертіндісі
т
.
б
.);
г
)
қосарланған
патогенетикалық
дəрі
-
дəрмектер
(
антигриппин
,
антигриппин
,
антигриппокапс
,
фервекс
)
5)
симптоматикалық
ем
:
а
)
жөтелге
қарсы
жəне
қақырық
түсіретін
дəрілер
(
тусупрекс
,
либексин
,
пектуссин
,
бромгексин
,
амбросан
,
лазолван
,
мукалтин
жəне
т
.
б
.);
б
)
дене
қызуын
төмендететін
дəрілер
(
аспирин
,
колдрекс
,
парацетамол
ж
.
т
.
б
); 6)
бактериалды
асқынулар
қосылған
жағдайда
–
антибиотиктер
(
бензилпенициллин
,
амоксициллин
,
амоксиклав
жəне
т
.
б
.).
Тұмаудың
гипертоксикалық
түрі
қарқынды
терапия
бөлімшесінде
емделеді
.
Алдын__алу__шаралары_.'>Алдын
алу
шаралары
.
Белсенді
иммунизация
мақсатымен
инактивацияланған
жəне
тірі
вакциналар
қолданылады
.
Эпидемия
алдында
интерферон
стимуляторлары
қолданылады
.
Эпидемия
кезінде
шұғыл
профилактика
үшін
оксолин
майы
,
лейкоцитарлы
интерферон
,
ремантадин
,
арбидол
ұсынылады
.
Эпидемияға
қарсы
шаралар
:
-
науқасты
бөлек
жатқызу
(
изоляция
);
-
науқас
жатқан
бөлменің
ауасын
тазартып
тұру
;
-
ылғалды
тазартулар
;
-
бетперде
кию
;
-
ультракүлгін
лампаларын
қолдану
.
44.
Аденовирустық
инфекция
анықтамасы
.
Этиологиясы
.
Эпидемиологиясы
.
Патогенезі
.
Негізгі
клиникалық
көріністері
.
Диагностикасы
.
Науқастарға
күтім
жасау
ерекшеліктері
.
Алдын
алу
.
Аденовирустық
инфекция
–
лимфоидты
тіннің
жəне
тыныс
жолдарының
,
көздердің
,
ішектің
шырышты
қабаттарының
зақымдалуымен
жəне
айқын
емес
улану
белгілерімен
сипатталатын
жедел
респираторлы
аурулар
тобы
.
Этиологиясы
.
Қоздырғышы
(Adenoviridae)
тұқымдастығына
, Mammaliade
тегіне
жататын
,
құрамында
ДНК
-
сы
бар
вирустар
.
Эпидемиологиясы
.
Инфекция
көзі
аурудың
клиникасы
айқын
немесе
көмескі
түріндегі
науқас
адамдар
.
Берілу
жолы
ауа
тамшылы
,
алиментарлы
жолмен
,
суға
шомылғанда
да
берілуі
мүмкін
.
Аурушаңдылық
жыл
боы
тіркеледі
,
салқын
күндері
жоғарлайды
.
Ауру
эпидемия
жəне
спородикалық
түрде
өтуі
мүмкін
.
Бұл
ауруға
6
айдан
5
жасқа
дейінгі
балалар
сезімтал
.
Патогенез
.
Жұқпаның
кіру
қақпасы
жоғары
тыныс
жолдарының
кілегей
қабаттары
,
сирек
конъюктива
болып
табылады
.
Аденовирустар
кілегей
қабатта
көбейеді
жəне
қабыну
процесін
тудырады
.
Лимфа
тінінде
көбейіп
,
лимфа
түйіндердің
ұлғаюына
алып
келеді
.
Қоздырғыш
жергілікті
əсермен
қоса
бүкіл
ағзаға
токсикалық
əсер
етеді
,
ол
қызба
жəне
улану
белгілерімен
көрінеді
.
Аденовирусты
инфекция
кезінде
иммунды
жүйе
тежеледі
,
екіншілік
бактериалды
флораның
қосылуына
себеп
болады
.
Негізгі
клиникалық
көріністері
.
Жасырын
кезең
4-14
күн
.
Клиникалық
көріністері
полиморфты
.
Бұл
аурудың
келесі
клиникалық
түрін
ажыратады
:
1.
жедел
респираторлы
ауру
;
2.
фарингоконъюктивалды
қызба
;
3.
кератоконъюктивит
жəне
конъюктивит
;
4.
аденовирустық
атипиялық
пневмония
.
Ауру
жедел
басталады
:
қалтырау
дене
тонғыштық
,
бастың
ауруы
,
дененің
«
сынуы
»
пайда
болады
.
Аурудың
2-3
ші
күні
дене
қызуы
38-39º
С
-
қа
дейін
көтеріледі
.
Улану
белгілері
орташа
деңгейде
дамыған
.
Кейбір
науқастарда
эпигастр
аймағында
ауру
сезімі
жəне
диарея
байқалады
.
Аурудың
бірінші
күнінде
мұрынның
бітелуі
,
шырышты
бөлінулер
,
жөтел
,
дауыстың
қарлығуы
мазалайды
.
Қарап
тексергнеде
:
науқастың
беті
қызарған
,
склералар
мен
конъюктивалар
тамырлары
инъекцияланған
.
Аурудың
1-3
ші
күні
конъюктивит
белгілері
пайда
болады
.
Мұрынның
шырышты
қабаты
ісінген
жəне
қызарған
.
Аңқа
гиперемияланған
,
шырышты
қабат
түйіршіктелген
.
Сонымен
қатар
тонзиллит
белгілері
пайда
болады
.
Жүрек
тондары
бəсеңдеген
,
өкпеден
қатайған
тыныс
жəне
құрғақ
сырылдар
естіледі
.
Асқорыту
жолдарының
зақымдалуы
ішек
дисфункциясымен
,
іштің
ауруымен
,
бауыр
,
көкбауырдың
үлкеюімен
көрінеді
.
Гемограммада
айтарлықтай
өзгерістер
болмайды
,
кейде
біріңғай
лейкопения
,
эозинопения
болады
,
ЭТЖ
қалыпты
жəне
аздап
жоғарылаған
.
Ерте
жастағы
балаларда
іштің
өтуімен
көрінеді
,
үлкен
дəреті
тəулігіне
5-6
рет
,
энтеритті
сипатта
болады
.
Диагностикасы
.
Аурудың
клиникалық
критерийлеріне
негізделе
қойылады
:
катаральды
синдромның
басым
болуы
,
қызбаның
жəне
улану
белгілерінің
əлсіз
білінуі
;
респираторлы
жолдармен
асқорыту
жүйесінің
бірге
зақымдалуы
.
Лабораторлы
диагностика
.
Иммунофлюоресцент
əдіс
көмегімен
мұрын
жұтқыншақтың
кілегей
қабатында
антиген
анықталады
.
Серологиялық
əдіспен
жұп
сары
су
науқастан
аурудың
алғашқы
күнінде
жəне
10-14
күн
өткенде
тексеріледі
.
Науқастарға
күтім
жасау
ерекшеліктері
.
1.
науқастарды
дені
сау
адамдардан
оқшаулау
2.
маскалық
тəртіпті
сақтау
3.
науқасты
қараған
кезде
өзіндік
қорғанысты
күшейту
4.
науқас
отырған
бөлмені
желдету
тəртібін
сақтау
5.
бөлмені
залалсыздандыру
ерітінділерін
қосып
күніне
3
реттен
кем
емес
ылғалды
тазалауды
қамтамассыз
ету
.
6.
барлық
қызба
кезеңінде
төсектік
тəртіпте
жайлылықты
қамтамассыз
ету
.
7.
науқаста
гигиеналық
тазалықты
жəне
терлеуді
алдын
алу
үшін
күніге
теріні
жылы
қайнаған
суға
сірке
қышқылын
немесе
ас
содасын
қосып
өңдеуді
қамтамассыз
ету
.
8.
науқаста
дене
қызуы
39
С
жоғары
болғанда
маңдайына
мұзды
мұйық
,
мойынға
,
шынтақ
бүгіндісіне
шап
аймағына
салқын
копрестерді
қою
.
9.
көп
мөлшерде
жылы
(
ыстық
емес
!!)
таңқурай
лимон
қосылған
шай
,
кампоттарды
ішуді
қамтамассыз
ету
. (
тəулігіне
2
литрден
кем
емес
).
10.
науқасты
күнделікті
мейіргерлік
тексеруден
өткізу
,
егер
мəселе
туындаса
оны
тез
арада
шешу
.
Аденовирусты
инфекцияның
жеңіл
жəне
орташа
ауыр
түрімен
ауыратын
науқастар
үй
жағдайында
да
емделеді
.
Ал
ауыр
жəне
асқынуы
дамыған
жағдайда
ауруханада
емделуге
көрсеткіш
болып
табылады
.
Қызба
кезеңінде
төсектік
тəртіп
,
дəрумендерге
бай
емдəмді
,
көп
сұйықтық
ішуін
қадағалайды
.
Симптоматикалық
ем
тағайындалады
:
ринит
кезінде
-
қан
тамырларын
тарылтатын
тамшылар
3-4
күн
көлемінде
,
құрғақ
жөтелде
-
қақырық
түсіретін
дəрмектер
.
Конъюктивит
кезінде
көзге
20%
альбуцид
натрий
тамшысын
тамызады
.
Патогенетикалық
емге
улануға
ұарсы
ерітінділерді
тамшылатып
егу
жатады
.
Асқыну
болған
жағдайда
антибактериалды
ем
қоздырғышқа
сезімталдылықты
ескере
отырып
тағайындалады
.
Сонымен
қатар
физиотерапиялық
емдер
,
емдік
дене
шынықтыру
қолданылады
.
Достарыңызбен бөлісу: |