Рентген құрылымын талдау үшін түтіктер шығаратын рентген сәулелерінің спектрі үздіксіз (ақ, тежегіш) және дискретті (сипаттамалық) болуы мүмкін (сурет.2,2 және 2.4). Бұл спектрлердің пайда болуы жұмыс режимімен анықталады
Үздіксіз рентген спектріанод бетімен соқтығысқан кезде пайда болатын жылдам ұшатын электронның күрт тежелуі кезінде пайда болады, электромагниттік импульс пайда болады. Рентген фотондарына (электромагниттік импульс) айналатын электрондардың энергиясы формула бойынша анықталады:
= 1 – 2 Мұнда 2 – анодпен соқтығысқаннан кейінгі электрондардың энергиясы.
Түтік арқылы ток кезінде анодта 10 секундта 6 * 1016 Электрон баяулайды. Сәуле бірдей зарядталған бөлшектердің үлкен санынан анодқа қарай қозғалатындықтан, олардың кинетикалық энергиясы (1-сызық) әр түрлі болады, анодпен соқтығысқаннан кейін электрондардың энергиясы (2-сурет) кез-келген мәнді қабылдай алады. Осылайша, толқындардың кең диапазонында үздіксіз спектрді құрайтын көптеген импульстардың қабаттасуы орын алады (суретті қараңыз.2.2).
Электрондардың энергия бойынша таралуы Статистика заңдарына бағынады. Ал спектрдегі толқын ұзындығы бойынша қарқындылықтың таралуы формула бойынша анықталады:
J = a1 Z ( - min)/(min * 3) (2.7)
мұндағы а1-пропорционалдылық коэффициенті;
Z – анод материалының атомдық саны.
2.3.2. Рентгендік үздіксіз спектрдің максималды қарқындылығы Спектрдің рентгендік қатты спектрінің максималды қарқындылығы толқын ұзындығына сәйкес келеді:
мах = 1,5 min (2.8)
Бұл толқын ұзындығын білу практикалық қызығушылық тудырады, өйткені кез-келген объектінің үздіксіз спектрімен рентген сәулесімен сәулелендіру кезінде максималды қарқындылығы бар сәулеленуді тіркеу сенімдірек болады.
Рентген түтігіндегі кернеудің белгілі бір шегіне дейін артуы қарқындылықтың таралу сипатын түбегейлі өзгертпейді, тек интегралдық қарқындылық пен мәндерді өзгертедіJmax и min, max.
Рентген сәулесінің жалпы қуаты немесе спектрдің интегралдық қарқындылығы теңдеумен сипатталады:
Ррент. = а ZiU2 (2.9)
мұндағы а-пропорционалдылық коэффициенті; Z-анод затының реттік нөмірі; i – түтік арқылы өтетін ток күші; U-түтікке қолданылатын кернеу.
Рентген түтігіне тұтынылатын немесе жеткізілген электр қуаты анықталады: Ро = Ui
Рентген түтігінің немесе электр энергиясын рентген сәулесіне түрлендірудің тиімділігі (тиімділігі) үздіксіз спектрдің толық сәулелену қуатының рентген түтігіне тартылған электр тогының қуатына қатынасы арқылы анықталады, ол қолданылатын кернеудің шамасына және рентген түтігінің анод затының атомдық санына пропорционал:
ПӘК = Ррент. / Ро = а ZU (2.11)
где а – коэффициент пропорциональности, а=9,12*10-7 ;
U – напряжение, приложенное к рентгеновской трубке, кВ.
Үздіксіз спектрдің қозу тиімділігінің өте төмен болуы энергияның 99% - ы анод затының атомымен әрекеттескен кезде олардың иондалуы мен қызуына жұмсалады.
Анодқа арналған материалды таңдағанда, рентген түтігінің тиімділігі 0,3% 1% - дан аспайтынын және анодта жылдам ұшатын электрондарды бомбалау кезінде көп мөлшерде жылу шығарылатынын ескеру қажет. Сондықтан түтік аноды жеткілікті жоғары жылу өткізгіштігі бар металдан сумен салқындатылады (немесе маймен салқындатылады). Катод жоғары балқу температурасы бар отқа төзімді металдан жасалған. Вольфрам аноды әдетте қатты спектрді алу үшін қолданылады(Zw=74).
100 кВ кернеуде вольфрам аноды бар түтіктің тиімділігі 0,8%, ал 30 кВ мыс аноды бар түтік 0,2% құрайды.