1. ҚР халқына паллиативтік көмекті ұйымдастыру және көрсетудің типтік ұйымы
жүктеу/скачать 1,51 Mb.
|
ЛД паллиативка СТУДЕНТАМ
- Бұл бет үшін навигация:
- Онкологиялық науқастардағы химиялық және сәулелі терапиядан кейінгі мейіргерлік күтім ерекшеліктері
- ОТВЕТ 1
| ОТВЕТ
1 Паллиативті көмек көрсету реттілігі, жаңашылерекшеліктер Паллиативті көмек – ем қонбайтын созылмалы ауруларға, әрине соның ішінде онкологиялық науқастарға қолданылады. Біздің жұмысымыздың басты мақсаты төртінші клиникалық топтағы науқастардың өмірінің соңғы кезеңдерін қиындық пен азапсыз өткізіп, өмір сүру сапасын және жалпы жай-күйін жасқартуға бағытталған. Паллиативті ем – науқасты ауруынан айықтыра алмайды. Бұл әдіс тек ауырсынуды сездірмейтін дәрі-дәрмектер беру арқылы науқастың жағдайын қалыпты ұстап тұруға мүмкіндік жасайды.Ем жүргізудегі осы әдістің басты айырмашылығы науқасқа ерекше көңіл бөлінуінде. Себебі, оның дертке толы тәнімен қоса, жан күйзелісі, әлеуметтік мұқтаждықтары, рухани қажеттіліктері бар біртұтас тұлғалық ерекшеліктері паллиативті ем жүргізетін дәрігерлерінің жіті қадағалауында болады. Мұның бәрі аурудан гөрі маңызды. Егер науқастың үміті үзіліп, қатты қайғы-мұңға салынса оның физикалық жағдайы да нашарлайтыны белгілі. Ал паллиативті көмек көрсететін дәрігерлер ең алдымен науқастың арқа сүйері болуға тырысып, оның өмірінің соңына дейін жанынан табылады. Оған қоса дәрігер науқастың туыстары мен жақындарының да жағдайын бақылауда ұстауға тырысады. Себебі осындай қиын кезеңде науқастың жағдайына айналасындағы жандардың да әсері бар. Олар дертке шалдыққан жақынына тиісті күтім жасауды, дұрыс қарым-қатынас орнатуды үйреніп, берілген жағдайда жайлы өмір сүруге дағдылану керек. Осы кезде психолог және социолог мамандардың қолдауы аса маңызды. Онкологиялық науқастардағы химиялық және сәулелі терапиядан кейінгі мейіргерлік күтім ерекшеліктері 28 Онкологиялық диспансердің медициналық қызметкерлерінің жұмысындағы психологиялық міндеттер 2 Онкопациенттердегі негізгі симптомдар мен синдромдар. ОТВЕТ 1 науқастың және оның отбасы мүшелерінің өмір сүру сапасын жақсарту; науқастың эмоционалдық жағдайын жақсарту; алаңдаушылық пен қорқынышты жеңуге қолдау көрсету және көмек көрсету; күйзеліспен күресу жолдарын және өз денсаулығыңыз үшін күресу үшін ресурстарды табуды үйрету; емдеуге мотивацияны арттыру; толық психологиялық оңалту және әл-ауқаттың жалпы жақсаруы үшін жағдайларды қамтамасыз ету; жеке өсуді ынталандыру; отбасылық қарым-қатынастардағы, медициналық қызметкерлермен, жұмыс ұжымдарымен және достарымен қарым-қатынастағы қиындықтарды жеңу. 2. Онкопациенттердегі негізгі симптомдар мен синдромдары Қатерлі ісік белгілері тұрақты шаршау; температураның жоғарылауы; үлкейген лимфа түйіндері; салмақ жоғалту, нашар тәбет; ұзаққа созылған жөтел; жұмсақ тіндерде немесе бездерде тығыздалу, дененің, бастың ауыруы. 29 1. Ауырсынуды басу фармакологиялық емес терапиясы. 2 Науқасты тасымалдау түрлері Науқасты тасымалдауда кәсіптік қорғаныс ОТВЕТ 1. Ауырсынуды басудың дәрілік емес әдістері. Практикалык тажірибе корсеткендей, наркотикалык анальгетиктердің көмегімен барлық ауырсыну сезімдерін жоюға болмайды. Нервтің кысылуынан туындаған жэне наукастын белсенділігі кезенінде туындайтын және күшті есірткі анальгетиктерімен бакыланбайтын локализацияланған бір жакты ауырсыну кезінде неврологиялык және нейрохирургиялык әдістер колданылуы мүмкін (вегетативті нерв плексусының целнак бутактарын блоктау, бүйір жолдарының тері астына немесе жұлыннын ашык трансекциясы).). Бұл әдістердің артыкшылығы ауырсынуды барынша женілдетуге тез жету. Бұл әдістердің артықшылығы ауырсынуды барынша жеңілдетуге тез жету. Осылайша, вегетативті нерв плексусының бұтақтарынын блокадасы эпигастрий аймағында локализацияланган катерлі түзілістермен ауыратын кезде 60-80% жағдайда әсер етеді (асказан, ұйқы безі, өңештің төменгі үштен бір бөлігі). Алайда, соматикалык нервтердің бітелуі жағымсыз әсерлерге әкелуі мүмкін: зәр шығару мен дефекация бұзылыстарымен көрінетін сенсорлык және моторлы бұзылулар. Ен тиімді нейрохирургиялык процедура - жұлыннын бүйір жолдарының тері астына немесе ашык тракциясы сол аскынуларга әкелуі мүмкін. Сондыктан онкологиялық наукастарда невролитикалык және нейрохирургиялық ауруды жеңілдетуді тиісті тәжірибесі бар дәрігерлер жасайды және аурухананың мамандандырылған белімінде жүзеге асырылады. Куык мүшенін бітелуіне байланысты ауырсыну сезімін азайту үшін әдеттегі консервативті декомпрессиялык шараларды қолдануға болады: асказанның мазмұнын түтік аркылы сору (пилориялык стенозбен), ұзын резенке зондты енгізу ( аш ішек). Аягындағы жогаргы (сүт безі катерлі ісігі) және төменгі лимфостазбен байланысты (жамбас ағзаларының катерлі ісігі, ретроперитональды және шап лимфа түйіндерінің метастатикалық зақымдануы), аяктың жоғары орналасуы, оны серпімді (зығыр) бинт, дистальды бөлімшелерден проксимальды бағыттағы жеңіл массаж, колдар мен аяктарға арналган арнайы жаттығулар (айналу, серпіліс, «велосипедпен» козгалу), оның максаты лимфа дренажын арттыру. Қатерлі ісіктің терминальды сатысында пациенттерде неоплазманын табиғаты мен орналасуына байланысты күрделі анальгетикалык шараларды карастырғанда паллиативті анальгетикалық сәулелік терапияны колдану туралы мәселе талқылануы мүмкін. Радиотерапиянын он эсері ісік қысылып, жүйке мен жүйке плексусына айналған кезде байқалатыны көрсетілген. Емдеудің әртүрлі физикалық әдістері көбінесе ауырсынуды бұлшыкет кернеуін канайналым бұзылыстарын ауырсынуды бұзуға көмектеседі және сол арқылы наукастың әл-ауқаты мен жалпы жағдайының жаксаруына ықпал етеді. Онкологиялык практикала созылмалы ауырсыну синдромын емдеуде қосымша әдістер ретінде біркатар эдістер қолданылады, төменде талкыланады. Термиялык терапия әсіресе бұлшықет спазмы және қозғалмайтындық пен әлсіздік салдарынан туындаған жалпы тірек-қимыл аппаратының ынғайсыздығына тиімді. Бұл бұлшықеттін босаңсуына, кан ағымына ықпал етеді және тіндердің үйлесімділігін арттырады. Беткі тіндерді термиялық өндеу су немесе электрлік жылыту жастыкшаларын, арнайы шамдарды колдану аркылы жүзеге асырылады; терен тіндер ультрадыбыстык, кыска толкынды диатермия және микротолқынды колдану. Ықтимал тіндердін закымдалуына байланысты термотерапияға қарсы келесі аймақтар бөлінеді: металл немес синтетикалық протездерге иргелес: дененің параличті немесе жеткіліксіз перфузиялык бөліктеріндегі сезімталдықтың төмендеуімен сипатталады; • ісік аймағында орналасқан инфекция белгілері бар. Электротерапия әр түрлі жиіліктегі электр тоғын терапиялык колдану анальгетикалык эсер береді (төмен жиілікті токтар), бұлшыкеттің босансуына және қан ағымына ыкпал етеді (жогары жиіліктегі токтар). Криотерапия суык емдеу (суық су, мұз копіршігі және т.б.) - миофассиялық және спастикалык бұлшықет аурулары кезінде колданылады және жергілікті кабыну реакциясының ауырлығын төмендетуге көмектеседі. Механикалык терапия (жанасу, массаж) миофассиялык жэне спастикалык бұлшықеттердегі ауырсыну, жалпы тірек-қимыл аппаратының ыңғайсыздыгы үшін көрсетілген және ауырсыну қарқындылыгын төмендетуге көмектеседі. Науқасты қолмен ұстау тыныштандыратын және жылытатын әсер етеді, массаж жалпы және бұлшықет релаксациясына әкеледі. Дене жаттыгулары (пассивті және белсенді) науқастың жалпы физикалык жағдайын жақсартады, ауырсыну сезімін және жалпы тірек- кимыл аппараты ынғайсыздығын төмендетуі мүмкін. Бәсекеге қабілетті тітіркендіргіштерді жергілікті қолдану (жылу, суык, массаж, ауырсынуды жеңілдететін жақпа, капсаицин кремі) ауырсынудың ауырлығын темендетеді. Онкологиялық аурулар кезінде созылмалы ауырсыну синдромын кешенді емдеуде терінің және орталык электронейростимуляция, колмен емдеу, акупунктура (акупунктура), радиожиілікті жою белгілі орын алады. Осы эдістерді қолдану, олардың кейбіреулері өте тиімді (мысалы, радиожиілікті жою), маман дәрігерлерді қатыстырумен, көрсеткіштерді толық негіздеумен және карсы көрсеткіштерді аныктаумен, көбінесе олардын кол жетімсіздігімен және жоғары бағасымен байланысты. Үнемі күтім. Ауырсынуды емдеу катерлі ісіктері бар науқастарды күтуге бағытталған кешенді тәсілдің бір бөлігі ғана. Осы топтың пациенттері, әсіресе аурудың соңғы сатысында, өмір сүрудің ен жаксы сапасын қамтамасыз ету үшін үнемі күтімді қажет етеді. 2.Төсекке таңылған науқасты тасымалдау ережелері Төсекке таңылған науқас зембілде абайлап, итермей тасымалданады. Баспалдақпен түсіп бара жатқанда, зембілді көлденең күйге теңестіруге тырысқанда, адам алдымен аяғын, ал жоғары көтерілгенде бірінші басын көтеру керек. Науқасты тасымалдау үшін жағдайдың ауырлық деңгейін ескеру қажет. Ауыр науқастар арнайы құрал-жабдықтары бар заманауи көлікте тасымалдануы керек. Науқасты тасымалдауға дайындау принциптері Науқастың жалпы әл-ауқатын тұрақтандыру қажет. Ол үшін дәрігер тағайындаған қажетті дәрі-дәрмектерді беріңіз. Бұл тасымалдау кезінде науқасқа шұғыл медициналық көмек көрсетуді қажет етпеуі үшін маңызды. Науқасты алдағы қозғалысқа дайындауға тырысыңыз. Ол тасымалдауға сабырлы болуы керек және жолдан қорықпауы керек. Туыстарына алдағы тасымалдаудың барлық аспектілері, оның толығымен қауіпсіз және қажетті екенін түсіндіру керек. Тасымалдау алдында адамның жағдайын бағалау керек. Бұл процедураны медициналық маман жүзеге асырады 30 1.Обыр (қатерлі ісік) алды аурулары 2.Паллиативті көмектің психологиялық аспектілері ОТВЕТ 1 Мастоидит, обыр жарақаттары, синуситтер, этмоидиттер, полипозды-іріңді синуситтер. 2. Паллиативті көмектің психологиялық аспектілері. Жауап: * Көңіл бөлу * Сырласу * Қарым қатынас орнату * Қасқорлық көрсету * Хоббиімен жиі айналыстыру * Өзінің керек екенін, мықты екенін түсіндіріп, қолдау көрсету * Ауруды басу және басқа ауру көріністерін азайту * Жақындарының қолдауы * Өзін отбасында ауытпалық салушы ретінде сезіндірмеу * Пациенттің өзін-өзі бағалауын белгілі бір деңгейде ұстап тұру. жүктеу/скачать 1,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|