Күрделі сан есім екі немесе оданда көп сөзден болады.
Мысалы: елу тоғыз, жетпіс жеті, жиырма бес, он екі, т.б.
75. Буын үндестігі.
Сөздегі дауысты дыбыстар бірыңғай жуан не бірыңғай жіңішке болып келеді. Оның себебі қосымшалар түбір сөздің соңғы буынының жуан, жіңішкелігіне қарай үндесіп жалғасады.
Мысалы: карандаш – тар - ды. Сіңлі –лер - ім.
76. Дыбыс үндестігі.
Дауыссыз дыбыстардың бір-біріне ықпал етіп, өзара үндесіп айтылуын дыбыс үндестігі деп атайды
Мысалы: ертеңгіні, үлкендерден, қайықтарға, т.б.
77. Сөз тіркесі.
Алдыңғы сөз соңғы сөзге бағына байланысқан екі не одан да көп сөздер тобын сөз тіркесі дейміз.
Мысалы: жасыл жайлау, көк аспан.
78. Жай сөйлем мен құрмалас сөйлем.
Бір ғана тиянақты ойды білдіретін дара сөйлемді жай сөйлем дейміз.
Мысалы: Сабақ басталды. Қар жауды.
Екі немесе одан да көп сөйлемнен құралған сөйлемді құрмалас сөйлем дейміз.
Мысалға: Мен сыртқа шықсам, Айнұр күтіп тұр екен.
Құрмалас сөйлемдегі жай сөйлемдердің арасына үтір, қос нүкте қойылады.
79.Сөйлемнің дара және күрделі мүшелері.
Сөйлем мүшесі дара сөзден де күрделі сөзден де жасала береді. Жеке сөзден жасалған сөйлем мүшесін сөйлемнің дара мүшесі дейміз. Мысалы: Шығыстан жел соқты.
Достарыңызбен бөлісу: |
