41.Surların inşası, açıklamayı sonucuyla ilgili kavramına yeniden üretin
Қабырғаларды тұрғызу, оның нәтижесі тұжырымдамасының сипаттамасын қайталаңыз
42.Kazakistan'ın Rusya ile ekonomik ilişkilerinin gelişiminin ilerleyişinin bir açıklamasını listeleyin
Қазақстанның Ресеймен экономикалық қатынастарын дамытудағы прогрестің сипаттамасын келтіріңіз
43.Miller'ın Galdan-Seren ülkesine Büyükelçiliği ve sonuç geçmişini gruplandırın
Миллер тобының Қалдан-Серен еліне елшілігі және нәтиже тарихы
Қалдан Серен 1741 жылы қазақ даласына Септен, Сары Мәнжі батырлар және өзінің үлкен ұлы Лама Доржы бастаған үш жасақ жібереді. Қалдан Серен үш жасаққа қосымша қалмақтың кәрі көкжалдарының бірі, Бошохту хан заманынан белгілі Жалбы батырды жібереді. Жалбы батыр Абылайды Ұлытауда ұстады.Абылайды тұтқыннан босатуға Ресейдің орталық үкіметі емес, Орынбор араласқаны белгілі. И.Неплюев капитан К.Миллер деген қазақ тілін жақсы білетін офицерді Қалдан Серенге елшілікке аттандырады. Оның жанына Шақшақ Жәнібек батыр жолбасшы қылып өзінің інісі Байқұлақ батырды қосады. К.Миллерді Қалдан Серен қабылдамайды, Байқұлақты қалмақтар орыстарды ертіп келгені үшін азаптап өлтіреді.Абылайды босатуға тікелей ат салысқан Қаз дауысты Қазыбек, Малайсары батыр, Әбілмәмбет хан мен Нияз батыр. Әбілмәмбет баласы Әбілпейізді Нияз батыр алып барып Қалдан Серенге ақ үйлі аманатқа тапсырды.Абылайды босатқан қазақтың да елшілігі емес, Қалдан Сереннің өзі. Қазақ шежіресінде сақталған деректер Қалдан Сереннің Абылаймен тіл табысқанын, екеуінің де терең ойлы көсем екенін, екеуі де өз елдерін осы қысталаң заманнан қалай аман алып шығамын деп қабырғасы қайысқан азамат екенін дәлелдейді. Осы түсіністіктің нәтижесінде екі елдің арасында одақтастық, достық туралы келісім жасалды. Абылай ханның тұтқыннан шығуы туралы әр түрлі жорамал айтылады. Біріншісі, Ресейдің елшісі майор Миллердің Қалдан Серенге апарып берген генерал - губернатор Неплюевтің хатынан кейін босатты десе, екіншілері қазақтың би - батырлары талап етіп босатып алды дейді. Бірақ негізінде жоңғарлардың Түркістанға дейінгі аралықты басып алуы Әбілмәмбеттің Ресейге арыздануына және жоңғарлардың билігін мойындауына алып келді. Сол себепті Ресей империясы Орта жүзді одақтасы ретінде жоғалта бастағандықтан патша үкіметі тұтқындағы Абылайды босатуға қатысты елшілік жібереді. Себебі Ұлы жүз бен Орта жүз Жоңғар билігін мойындаған соң, Ресейге қарсы соғыс ашуға дайындалды.
Достарыңызбен бөлісу: |
