1991 жылғы тамыз төнкерісіне баға беріңіз?
Қазақстан Республикасының ТМД-ғы орны мен рөліне баға беріңіз?
жүктеу/скачать 112,03 Kb.
|
экзамены
| Қазақстан Республикасының ТМД-ғы орны мен рөліне баға беріңіз?
1991 ж. соңында 15 республикадан тұратын алып мемлекет — Кеңес Одағы өзінің өмір сүруін тоқтатты. Оның кең байтақ аумағында Қазақстаннан басқа 14 егеменді мемлекет пайда болды. Олардың барлығы біздің елге қатысты алғанда шет елдік мемлекеттерге айналды. Осылайша «жаңа шет ел» термині пайда болды. Біртұтас мемлекет құрамында өмір сүруден «бірге, бірақ жеке-жеке өмір сүруге» өту үшін 1991 ж. 8 желтоқсанында Ресей, Украина, Беларусь Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығын (ТМД) құруды жариялады. Ал 22 желтоқсанда Қазақстанның астанасы Алматы қаласында жаңа шет елдер президенттерінің кездесуі өтті. Онда ТМД-ның құрамына құрылтайшылар (негізін салушылар) құқында Қазақстан, Әзірбайжан, Армения, Қырғызстан, Молдова, Тәжікстан, Түрікменстан және Өзбекстан қосылды. 1993 ж. Дос-тастық құрамына Грузия кірді. ТМД құрамындағы бұл 12 ел жақын шет ел деп атала бастады. Бұл жерде ара қашықтықтың қатысы жоқ, олар көп мәселелер бойынша бір-біріне өте жақын. Ең алдымен оларды тарихи тағдырластық, ұзақ уақыт бір мемлекет құрамында болу, қазіргі уақытта шешілетін мәдени және экономикалық мәселелер ұқсастығы байланыстырады. Бұл елдердің халқы Ұлы Отан соғысында бірлесіп фашизмді жеңді. Олар бірлесіп экономиканы қалпына келтіріп, дамытты, тың мен ғарышты игерді, Байкал-Амур магистралын салып, Кеңес Одағының ракеталық-ядролық қорғаныс қалқанын құрды. Елде біртұтас халық шаруашылығы кешені құрылды. Республикалар арасында еңбек бөлінісі мен экономикалық байланыс қалыптасты. Оларды біртұтас көліктік және энергетикалық жүйелер, жекелеген сипаттағы, атап айтқанда туыстық, ғылыми және мәдени тұрғыдағы мың сан байланыстар біріктірді. Мемлекеттік дербестік жағдайында әрбір ел өмірін өз түсініктеріне, міндеттері мен мүмкіндіктеріне байланысты құрады. Бірақ, Достастықты құру саяси, экономикалық және мәдени, қазіргі мемлекетаралық байланыстарды сақтап қалуға мүмкіндік берді. Қазақстан, Ресей, Беларусь, Қырғызстан, Тәжікстан және Өзбекстан тығыз экономикалық жақындасуға (интеграцияға) ұмтылды. Олар алдымен Кедендік Одақ, кейінірек — Еуразиялық Экономикалық Қауымдастық немесе (ЕурАзЭҚ) құрды (2002 ж.). Осылайша еліміздің Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Еуразиялық Одақ құру жөніндегі идеясы біртіндеп жүзеге асып келеді. ЕурАзЭҚ құрылуы ынтымақтастықтың мүлдем жаңа біртүтас экономикалық кеңістік құруға өту кезеңін көрсетеді. ЕурАзЭҚ халықтарының бейбіт өмірін ұжымдық қауіпсіздік туралы Келісім Ұйымы (ҮҚТКҮ) қамтамасыз етеді. Бұл Келісім қауіп төнген жағдайда ҮҚТКҮ-ның кез келген мүшесін бірлесіп қорғауды қарастырады. Ол үшін ұйымда барлық қажетті жағдайлар, соның ішінде Ресейдің ядролық «қалқаны» да бар. 7 жүктеу/скачать 112,03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|