Лекция 9 АСҚАБАҚ ТЕКТІ КӨКӨНІСТЕР
Асқабақ текті көкөністерде қияр, кәді, патиссондарды, асқабақ, қарбыз және қауында жатқызамыз. Адам жылына 30кг көкөністерді қажет етеді.
Қияр. Бұл көп тараған көкөніс дақылы, күнделікті қолданыста қырыққабаттан кейінгі екінші орынды алады. Қиярдың отаны – Индия, В.Е.Д. 3 мыңжылдықтан бастап тағам ретінде қолданылды. Бұны ежелгі египетттіктермен римдіктер естеліктерге бейнелегендіктен білген. Гомер заманы кезінде Грецияда Сикион атты қала болады, ал қаланы қиярлар қаласы деп атаған. Ресейде қиярды Византиядан әкелді.
Қиярды ашық жерде, парникте және теплицаларда өсіреді. Қиярдың құрамындағы заттардың қоректік заттары ұсынылмайды. Құрамындағы минералды заттар (калий 141мг%, калций, магний, фосфор, темір), қанттар (2,5%), дәрумендер (С,В1, В2, РР) қияр ас қорыту процесіне жағымды заттардың алмасуында үлкен рол атқарады.
Қияр пісіп-жетілу мерзіміне қарай ертелік (45 күндік), орташа (50 күндік), кешкілік (50 күннен жоғары).
Шаруашылық – ботаникалық сортына қарай қияр – муромдық - өте тез піскіш кішігірім жеміс сорты, тұздауға арналған жаңа түрінде қолданылады; нежиндық – жемістің орташа өлшеміне, тұздаудың жақсы сортына арналған, соңғы сорт; неросимдық – көбіне жаңа түрінде пайдаланатын орташа піскіш сорт; клиндық – теплицада өсіріледі, ашық жасыл түстес, тек жаңа түрінде қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |