ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
СМК 3 дәрежелі құжаты
ПОӘК
ПОӘК 042-33.1.8/01-2014
ПОӘК
Оқу-әдістемелік материалдар
«Сызуды оқыту әдістемесі»
Баспа №___ _____2014
ПӘННІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ «Сызуды оқыту әдістемесі» 5В0107000 – «Бейнелеу өнері және сызу» мамандық үшін ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР
Семей 2014
Мазмұны
1 Глоссарий
2 Лекция сабақтарының тақырыптары
3 Лекциялардың қысқаша мазмұны
4Практикалық сабақтар
5 Практикалық жұмыстарға әдістемелік нұсқаулар мен ұсыныстар
6 Білімалушылардың өздік жұмыстары
7 Әдебиеттер
1 Глоссарий Ағаш - сызбада қолданылатын сызғыш кұралдар (сызғыш, үшбұрыш) жасалатын материалдар.
Ағымды, мерзімді, қорытынды - сызудан оқушылардың үлгерімін бакылау түрлері
Ажыратылған қосылыстар - бұрандалы қосылыстар.
Аксонометрия - сызбада заттың көрнекті кескінін табу тәсілі.
Аралас сабақ - жиі қолданылатын сызу сабағының түрі
Әдіс - амал, тәсіл немесе кимыл бейнесі; баска мағынада – таным амалы, көрініс зерттеулері
Әдістеме - қандай да бір жұмысты мақсатты қолданудың әдіс-тәсілдер жиынтығы, білім құндылығын зерттейтін педагогикалық білім.
Бәсекелес нүктелер - проекциялары бірігіп түсетін екі нүкте.
Ватман - сызба салу үшін, арнайы ақ және тығыз кағаз.
Даярша - қорапқа салынған сызу аспаптарының жиынтығы.
Диаметр - центр арқылы етіп екі нүктені қосатын кесінді.
Дидактикалык принциптер - ғылымилық, укыптылык, көрнекілік, жүелік, саналылық және белсенділікті оқыту.
Деңгейлік жазықтық - проекциялар жазықтығына параллель жазықтық.
Екі жақты бұрыш - ортақ қабырғасы бар екі үшбұрыш.
ЕСКД - сызу және құрастыру құжаттарында дұрыс орындауды камтамасыз ететін құжат.
Жазық фигура - барлық нүктелері бір жазықтыкта жататын фигура
Жұмыс орнында тексеру - окушылардың сызбаларын сабақ уақытында, олардың қатысуымен тексеру.
Канондык проекциялар – нәрсенің қарапайым проекциясы.
Кеңістікте елестету - сызу сабағында заттардың геометриялық көлемді пішін талдау түрі.
Кино және видеофильм - окытудың техникалық құралдары
Көрнекілік әдістері - сабак барысындағы оқу көрнекілік құралдарын: плакат, модельдер, кино және видеофильмдер түрлерін игеру.
Кілтек - біліктен дөнгелекке жүріс беретін, шеңбер кесінділі, призмалы және тағы басқа формалы бөлшек.
Күнтізбе - тақырыптық жоспар - оку материалдарының мазмұны, әр сабақ сағаттарына бөлінген, жүйелі түрде жасалған оқу құжаты.
Қаріптер - әріптердің, цифрлардың және сызбаларда қолданылатын белгілердің жиыны.
Қаріптердің өлшемі (h) - бас әріптердің миллиметрмен есептелген биіктігіне тең шама.
Қиылысу нүктесі - түзу мен жазыктыктың ортақ нүктесінің болмауы.
Құрама сызба - машина жасауға қажетті бейнелерде кұрастырылған бұйым.
Құрастырмалы-техникалық - сызуда құрастырмалы және технологиялық ұғымдарды бейнелейтін термин.
Масштаб - заттың сызбадағы ұзындығының, оның натуралық ұзындығына қатынасы (бөлшек сан)
Миллиметр - машина жасау сызбаларда өлшемдерді есеппен көрсету.
Миллиметрліқ қағаз - сызу сабағында эскиздеуге колданылатын қағаз. Модельдеу - сызуда білім беру мүшесінің процесі.
Параллель - түзу мен жазықтықтың ортақ нүктесінің болмауы. Перпендикуляр табаны - перпендикуляр және жазықтықтің қиылысу нұктесі
Практикалық әдістер - оқушылардың, орындауымен жасалатын жаттығулар, есептер, практикалық жұмыстар.
Проблемалык оқыту - оқушылардың жаңа білімді қабылдау процессіндегі шығармашылық мүмкіндіктерді тұлғаның танымдық қызығушылығының және шығармашылық ойлауының қалыптасуын қамтамасыз ететін әдістемелік және құралдар жүйесі.
Проекциялаушы жазықтық - проекциялар жазықтығына перпендикуляр орналасқан жазықтық.
Пішім (формат) - өлшемдері тағайындалған сызба салуға арналған қағаз.
Оқу - сызудағы, геометрия және сызу геометриясына негізделген термин.
Оқу бағдарламасы - тақырыпты оқу үшін, сағат саны бөлінген, оқушылардың менгеретін білімі мен дағдыларын анықтайтын оқу құралы.
Оқыту әдістемесі - оқу пәнінің, окыту процессінің катаң бірізділікті, жүйелікті, нақты жоспары.
Өзара параллель жазықтықтар - қиылыспайтын жазықтыктар.
Рейсшина - горизонталь сызыұтарды жүргізу үшін, басы көлденең планкасы бар сызғыш.
Сабақ - окушылардың теориялық білімін және дүниетанымдағы ой-әрекетін бағыттайтын негізгі жұмыс түрі
Сызу - техника тілі болғандықтан, казіргі заманғы өндірістің негізгі, заңдылықтарын түсінуде аткаратын кызметі ораса зор.
Сөз әдістері - мұғалімнің ауызша баяндамасы, оку материалының
дәріс, әнгіме түрінде өтетін, сынып тақтасын қолдана отырып
түсіндіру, оку және анықтамалық әдебиетімен жұмыс істеу.
Сызба – нәрсенің кескінінен және оны жасауға керекті басқада
мәліметтерден тұратын құжат.
Сызбада жіңішке нүктелі үзілмелі сызық - осьтік және орталық сызыктарды сызбада көрсету.
Сызу пәнінің оқыту әдістемесі - оқу процессінің әсерлі ұйымдастырудың түрлері мен құралдарын жасайтын және оқушылардың графикалық жұмыстарды орындаудың рационалды тәсілдерін оқытатын, сызуды оқытудың мазмұны мен әдістемелерін анықтайтын ғылым.
Сызудың кері есебі – нәрсені берілген проекциясы бойынша анықтау.
Сызудың тура есебі - берілген нәрсенің проекциясын салу.
Тапсырма материалдары - окушыларға практикалық жұмыстарды орындау үшін берілетін құралдар.
Тік бұрышты проекциялау - геометриялык денелердің және модельдердің жобаларын үш жазыктықта бейнелеу.
Тікбурыштық изометриялық проекциясы - осьтер өзара 120°-та орналасқан аксонометрия.
Түйіндесу - бір сызықтан екінші сызыққа үшінші сызықтың көмегімен біртіндеп ету.
Орталық (центр) – нүктеден бірдей қашықтықтағы, жазықтық нүктелерінің
геометриялық орны.
Формализм белгісі - сызбаларды оқу құжаттардан және тақтадан
мағынасын түсініксіз көшіру.
Эллипс – шеңбердің аксонометрия проекциясында болатын қисық, тұйық сызық.
Эскиз – көз мөлшерлі масштабпен бақылап, колмен орындалған детальдың кескіні, қысқа мерзімде қолданатын сызба