Қазақстанда радиоактивті ластанудың көздері

• 
  табиғи радоактивті нысандар;
  
• 
  адамның қылмыстық және немқұрайлық қатынасынан;
  

• 
  Солтүстік Қазақстан;
  
• 
  Бетпақдала-Шу-Іле;
  
• 
  Шу- Сырысу;
  
• 
  Іле;
  
• 
  Каспий маңы.
  

Сурет 2.10 - Қазақстандағы уран кен орындары көрсетілген.

Сонымен қатар Қазақстанда аномальді консентрацияланған радионуклидтері бар жер асты сулары бар. Себебі радиоактивті гранит, сиенит пен туфы жоғарғы урандалған және мұнайланған аймақтар бар.

• 
  Ядролық полигондар;
  
• 
  Атомдық өндірістер мен зерттеу реакторлары;
  
• 
  Изотопты пайдаланылатын құрал мен құрылғылар;
  
• 
  Уран шығару мен өңдеуші өнеркәсіптері;
  
• 
  Уран өндіруші емес кәсіпорындар.
  

Сурет 2.11 - Қазақстан аумағында жүргізілген ядролы сынақ аймақтары

Семей полигоны Ертіс өзенінің солтүстігінде орналасып, бұрынғы Семей, Павлодар және Қарағанды облыстар аумағын алып жатыр. Полигонда 117 жуық сынақ жүргізілген(30 жерде, 87 ауада) Ең бірінші сынақ 1949 жылы 29 тамызда 38 метр биіктікте жасалып, 20000 тротил қуыты болған.

• 
  Ақтау қаласындағы 1 энергиялық;
  
• 
  Семей полигонындағы 3 зерттеуші;
  
• 
  Алматы қаласында 1 зерттеуші реактор. Реакторлар төменгі және жоғарғы белсенді 421 кюри белсенділігімен 14,5 мың т және 1,9 млн кюри белсенді 450 т белсенді қалдықтар береді.
  

• 
  Мұнай өндіретін;
  
• 
  Көмір орны;
  
• 
  Боксит ,фосфорит пен сирек кездесетін метал мен түсті метал өндіру кәсіпорындары.
  

• 
  Табиғи радионуклидттердің тау жыныстарында болуы;
  
• 
  Солтүстік жарты шарда жүргізілген ядролық сынақтардың әсерінен жахандық жауынның жаууы;
  
• 
  Заңсыз радионуклидттармен ластанған құбырлар мен сыйымдылықтарды тасымалдау мен орнату, радионуклидттері бар құрылғыларды қолдану;
  
• 
  Медицинада сәулелі диагностика мен емдеу;
  
• 
  Өнеркәсіп кәсіпорындарының қалдықтары.