24 сабақ. 9 сыныптар «а», «ә», «б» 26. 11. 2014 ж. Сабақтың жоспары: тақырыбы: 9 сыныпқа арналған сабақ жоспары

Жұмыс кезеңдері

Кезеңдердің мазмұны

Қатысушылардың іс- әрекеті

Уақыт

Ұйымдастыру бөлімі

Оқушылардың сабаққа деген қызғушылығын ояту.

Мұғалімнің сәлемдесуі.

Топтарға бөлу (партада тігінен сұрақтар жазылған таблицаны оқи отырып, әркім өзі білетін сұрақтар тұсына отырады) . Оқушылардың деңгейлеріне қарай, 3 (А, В, С) топқа орналасуын сұрайды.

Стикер таратылып, балалар осы стикерге «Әркім бүгінгі сабаққа өз алдарыңа мақсат қойыңдар» деген сұраққа әркім өз ойларыңды парақ беттеріне түсіріңдер. Енді сол жазған стикерлеріңді оқулықтың бірінші мұқаба бетіне орналастырыңдар. Әрі онда не жазылғанын ұмытпаңдар!

Оқушылардың сәлемдесуі

Оқушылар 3 (А, В, С) топқа бөлінеді.

Оқушылар осы стикерге өз алдарына мақсат қояды, жазған стикерді оқулықтың мұқабасына орналастырады.

1 мин

«Көпір»

Мақсаты: Үй тапсырмасын қайталау арқылы жаңа сабаққа бастама беру.

«Символдарды тани біл!»

«Екі заңды ажырата біл!»

«Генетиканың негізін біл!»

Генетиканың негізін салушы чех ғалымы Грегор Мендель. Ол асбұршақтың 7 белгісін, яғни 1. Күлте мен бұршақтың түсі, 2. Бойыны аласа биік болуы, 3. Бұршақтың гүлінің түсі мен орналасуы, 4. Бұршаққаптың пішіні, 5. Бұршақппатың түсі, 6. Тұқымның пішіні, 7. Тұқымның түсін алып гибридологиялық әдіс арқылы тәжірибе жүргізді. Ата- енелер формалары тек бір жұп белгі бойынша ерекшеленетін шағылыстыру моногибридті будандастыру болса, екі жұп белгі бойынша дигибридті шағылыстыру деп атайды. Басым белгіні доминант десе, басылыңқы белгіні рецессивті деп атайды. Мендельдің тәжірибесінде бірінші ұрпақта барлығы сары болып шығып оны Мендельдің бірінші заңы немесе біркелкілік заңы, ал екенші ұрпақта екі сары ата – енеден жасыл ұрпақ түзілді, яғни мұны Мендельдің ІІ заңы немесе ажырау заңы деп атады.

Осы кестені алдымен басқа топтар қатесі бар ма бір қарап шығайық, енді өздеріңе ыңғайлы, өздерің көретіндей жерге орналастырыңдар, сабақ үстінде қажеттігі туындаса қарап қоярсыңдар.

Әр топ өзіне берілген кестелерді өз ұяшықтарына орналастырады

1-топтың тапсырмасында оқушылар әр символдың тұсына не мағына беретінін жазып шығады

В топтың тапсырмасында Мендельдің І заңына сәйкес деген сөйлемді ретімен жазып шығады. Мендельдің ІІ заңына сәйкестікті табады.

Кесте қателігін тексеріп керекті жерге орналастырады.

«Генетиканың негізін біл!» деген биологиялық диктантты толтырады. Содан қалаған жерлеріне қарай орналастырады.

4 мин

Білу

Түсіну кезеңі

Мақсаты: Тақырып ішіндегі негізгі деген мәліметтермен танысу.

Оқулықтағы 99-113 беттердегі тақырыптардан « Генотип, фенотип, аллельді гендер, талдаушы шағылыстыру, толық және толық емес доминаттылық, тәуелсіз тұқым қуалау, гендердің тіркесіп тұқым қуалау деген сөздерді бірлесе отырып тауып, жұмыс дәптерлеріңе түсіріңдер, анықтамасын жаттаңдар.

Бұл кезеңде оқушылар өздеріне бөлініп берілген тапсырмаларды орныдарында топ ішінде талдай отырып, негізгі дегенді басқа топ алдында түсіндіреді.

10 мин.

Қолдану кезеңі

Мақсаты: Оқушылар алған теориялық материялдарын практика жүзінде қолданады.

Толық және толық емес доминанттылық жайында постерге суреттерді орналастыру арқылы түсіндіріп беріңдер.

Тәуелсіз тұқым қуалау, бойынша кестені толтырыңдар ККСС Х кксс

Мұндағы К- бұршаққаптың жасыл түсі, к – бұршаққаптың сары түсі, С – бұршаққаптың тегіс пішіні, с- бұршаққаптың бұдыр пішіні.

гендердің тіркесіп тұқым қулауы

АА аа

Аа Аа Аа Аа 100%