5 тапсырма. Шашырынды кенорындар



бет5/5
Дата04.11.2023
өлшемі86 Kb.
#189824
1   2   3   4   5
Байланысты:
Тапсырма СОӨЖ Алмас 001

Сирек металдар. Молибден кен орындары негізінен Ақшатау менКенді Аалтайда кездеседі. Молибденнің негізгі минералы молибденитт пен (жылтыр молибден) галениттің сырт көрінісі бір-біріне өте ұқсас болғандықтан бір-бірінен ажырату қиынға соғады.. Сондықтан бұл екеуі жалпы атпен «молибден» деген сөз. Молибденді элемент түрінде алғаш рет 1778 жылы швед химигі К.Шееле молибдениттен ажыратып алады. Ал 1782 жылы швед химигі П.Гельем алғаш рет көміртегінің әсерімен молибден тотығынан молибденді таза металл түрінде алған.
Қазіргі кезде өндіріліп алынатын молибденнің 70-80% қосындыланған болаттар дайындауға жұмсалады,өйткені жоғары температураға ондай болаттар төзімді. Мысалы ракета бөлшектерін әзірлеуге, ұшатын аспаптарда, жоғарғы температурада тотығудан сақтайтын бөлшектер ментетіктер әзірлеуге молибден қоспаларын пайдаланылады. Металл түріндегі молибденнен анодтар, әр түрлі торлар, электр лампасының жіптерін ұстататын тұтқыштар жасау үшін қолданалылады. Молибденитті үйкеліс тетіктерін майлауға, натрийлі-молибденді лак және бояу өндірісінде, молибден тотығы химия және мұнай өндірістерінде катализатор ретінде кең түрде қолданылады.
Вольфрам өте баяу балқитын ауыр металл. Оныңн кен орындары негізінен Ақшатауда шоғырланған.Табиғи вольфрам тұрақты бес изотоптан тұрады. Алғаш рет 1781 жылы швед химигі К.Шееле тунгстен (кейін шеелит деп аталады) минералынан волфрам тотығын бөліп шығарады. Кейін 1783 жылы испанияхимиктеріағайынды Д.Элуяр волфрамит минералынан таза металл бөліп алып, оны вольфрам деп атайды.Немісше «вольф-қасқыр», «рам-көбік» деген мағы-нада. Бұлай аталуы вольфрамит әрқашанда қалайы тасымен бірге кездеседі.
Вольфрамның жер қыртысындағы мөлшері орта есеппен 1◦10%. Көбінесе минерал түрінде кездеседі, солардың ішінде өндірістік маңызы бар вольфрамит, шеелит.
Қалайы. Иілгіш,созылғыш әрі жылдам балқитын метлдың бірі қалайы кенінің мол қоры Қалба-Нарым кенді белдеуінде шоғырланған.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет