5 в 010200 «Бастауышта оқытудың педагогикасы мен әдістемесі» мамандығына арналған


-деңгейде оқушылардан 1-деңгейде меңгерген ақпараттық білімдерінің



бет39/54
Дата06.02.2022
өлшемі166,24 Kb.
#75724
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   54
2-деңгейде оқушылардан 1-деңгейде меңгерген ақпараттық білімдерінің себеп-салдарларын анықтайтын тапсырмаларды орындап, өз білімдерін түрлі жағдайда қолдана білуі, оқу материалын талдау біліктілігі (екінші деңгейде қалыптасатын біліктілігі) талап етіледі. Бұл жерде оқушының танымдық қызметіне оқу материалын өзгерту, оны сыни тұрғыдан ұғыну, шешім қабылдаудың тиімді жолдарын іздеу, білімді салыстыру арқылы мәтіннің негізгі ойын бөліп шығару әрекеттері жатады. Сұрақтар түрі: неге? неліктен? себебі? түсіндір, бірнеше тәсілмен шеш, тексер, салыстыр, талда, классификация жаса, т.б.
3-деңгейде оқушылар танымдык-ізденушілік сипаттағы білімнің тереңдеуіне, қорытындылауға бағытталған тапсырмаларды орындайды. Тапсырмалар түрі: өз шешіміңді тап, алгоритм жаса, жүйеле, зертте, қорытынды шығар, жетістіктерін сипатта, сәйкес келе ме?,... дұрыс па? т.б.
Аталған үш деңгейдің тапсырмалары, демек, ол - екінші кезеңнің мазмұны (ол жаңа тақырыптың мазмұны болып есептеледі).
4-деңгейдің тапсырмалары оқушылардан жаңа әдістерді пайдаланып, білімдерін негізгі калыптан тыс (стандарттан жоғары) шығармашылық жағдайында қолдана білуін талап етеді (шығармашылық тапсырмалар, ре-ферат жазу, т.б.).

Кейінгі жылдары білім беру жүйесі өз қызметінің барысында айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізді. Кеңестік білім беру саласында орын алған білім беру жүйесінің шектен тыс идеологияландырылуы, өмірден және әлемдік тәжірибеден алшақ болуы, тарихи-мәдени этнопедагогикалық құндылықтарды ескермей, т.б. кемшіліктерге жол бермей, бұрынғы қол жеткізген жетістіктерді сақтай отырып, білім жүйесін әрі қарай дамыту жолдары белгіленді. Білім берудің мазмұны мен мәнін ашуда, соңғы онжылдықта білім беруді ізгілендіру барысында жеке тұлғаны дамыту бірінші орынға қойылды.


Ғалымдар JL В. Занков, Д. Б. Элконин, В. В. Давыдовтың бірлесе жасаған «Дамыта окыту жүйесі» бір-бірімен тығыз байланысты. Л. В. Занковтың жүйесінде оқушы өзін емін-еркін сезінуі оның әлеуметтік мүмкіндігі мен дербестігінің дамуына жағдай жасалады. Осы жүйеде оқушы мен мұғалімнің арасындағы жаңаша қарым-қатынастың іргетасы қаланады. Мұғалім түсіндіруші, оқытушы тұрғысында ғана емес, оқушының оқу әрекетін ұйымдастырушы, бағыттаушы ретінде көрінеді.


Д. Б. Элконин мен В. В. Давыдовтың зерттеулері де оқушыны «субъект» ретінде тануға бағытталған. Дамыта отырып окытудың психологиялық негізін Л. С. Выготский жасаған. Көрнекті психологтің пікірінше, оқыту дамудың алдына шығып отырса, ол бала дамуының «ең таяу даму аймағын» жасайды, баланы іздендіруге талаптандырады және дамудың бірнеше ішкі процестерін қозғалысқа келтіреді. «Ең таяу даму аймағы» одан әрі актуальді даму аймағына көшуі тиіс, яғни бұл аймақта оқушы тиісті тапсырмаларды өз бетімен орындайды. Біз дамыта отырып оқытудың осы теориясына сүйене отырып, жаңа «Әдебиеттік оқу» пәнінде оқушылардың танымдық әрекетін дамытуға бағыттап, төрт деңгейге бөліп бердік.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   54




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет