6. Тәжірибелік сабақтар орындауға арналған әдістемелік нүсқаулар


Тәжірибелік сабақ – 12. Рентген спектрлері және Паули принципі бойынша есептер шығару



бет13/15
Дата07.02.2022
өлшемі0,59 Mb.
#87029
түріСабақ
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Байланысты:
1602571454459 6. АиУ қ. физ.2 тәжірибелік сабақ
price-peneblokpolister-1-1-4, 1-билет. « аза станны азіргі заман ы тарихы» п ні, ма саты мен
Тәжірибелік сабақ – 12. Рентген спектрлері және Паули принципі бойынша есептер шығару.
1. Рентген сәулесінің спектріндегі толқыннның ең кіші ұзындығы 0,60 нм. Рентген түтігі қандай кернеуде жұмыс істейді?
Шешуі.

eU=hνmax (1)


e –электрон заряды, 6·10-19 Кл, h –Планка тұрақтысы, 6,62·10-34 Дж·с. с=3·108 м/с,


νmax=cλmin (2)
eU=hcλmin

U=hcλmin/e. U=6,62⋅10–34⋅3⋅108⋅0,6⋅10–9/1,6⋅10–19=2068,75В.


2. Қандай да бір элемент үшін характеристикалық рентген сәулесінің Кα – сериясы толқынының шекаралық ұзындығы 0,0205 нм. Осы элементті анықтау керек.


Шешуі: Мозли заңы:

1/ λ = R (Z – σ)2[1/i2 – 1/n2],


λ - характеристикалық рентген сәулесінің Кα – сериясы толқынының шекаралық ұзындығы, R – Ридберг тұрақтысы, Z – электрод жасалған элементтің реттік нөмірі, i – электрон көшіп баратын энергетикалық деңгейдің нөмірі, n - электрон көшетін энергетикалық деңгейдің нөмір (Кα – сериясы үшін i = 1, n = 2, σ=1).
Z – ті табамыз:

Z = + 1.


Жауабы: Z = 78 (платина).

3. Сутегі атомы 1s күйде тұр. Электронның ядродан ең ықтимал арақашықтығын анықтау керек.


Шешуі: 1s электрон мынадай толқындық функциямен сипатталады:

ψ (r) =1/( πa3/2)e-r/a. (1)


Ядродан r арақашықтықта тұрған электронның элементар dV = 4π r2 d r көлемнен – сфералық қабаттан табылу ықтималдығы:




dW=| ψ (r)|2 dr = (4/a3) e -2r/a r2 dr (2)

Ықтималдықтың сызықтық тығыздығы:




w(r) = dW/ dr=(4/a3) e -2r/a r2. (3)

(3) өрнектен r бойынша туынды тауып, оны нөлге теңестіреміз. Туынды r =а болғанда нөлге теңеледі. Демек, электронның ядродан ең ықтимал арақашықтығы а- Бор радиусына тең болғаны.


Жауабы: rы = a.
4. Қозған күйде тұрған сутегі атомындағы электронның Ll орбиталық импульс моментінің мүмкін мәндерін анықтау керек. Қозу энергиясы Е =12,09 эВ.
Шешуі. Орбиталық импульс моментінің мүмкін мәндерін анықтау үшін n бас кванттық санды мына өрнектен анықтаймыз:
Еn = - 13,6/ n2 эВ. (1)

Қозу энергиясы:


Еn Е1 = Е. (2)

(1) мен (2) ден мынаны табамыз:


- 13,6/ n2 + 13,6 =12,09,


осыдан n=3. Демек, l=0, 1, 2.




Ll =(h/2 π)[l(l + 1)]1/2 қатысын пайдаланып, орбиталық импульс моментінің мүмкін мәндерін анықтаймыз:
Жауаптары: 0; 1,49∙10-34 Дж∙с; 2,60∙10-34 Дж∙с.
1. Рентген түтігі U = 30 кВ кернеуде жұмыс істейді. Рентген сәулесінің ең қысқа толқын
ұзындығын табу керек.
А) 41,3 пм;
B) 20,6 пм;
C) 10,3 пм;
D) 82,3 пм;
Е)D) 41,3 пм.
2. Электронның s – күйдегі орбиталық импульс моменті?
A) 0h/π,
B) 1h/π,
C) 2h/π,
D) 3 h/π,
E) 4h/π.
3. Бас кванттық санның мәніне магниттік кванттық санның неше мәні сәйкес келеді?
A) 2 +1
B) -1
C) 2
D) 2 -1
E) +1


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет