А. Соловьева, Б. Ибраимова

13
2 - с ы з б а
ДӘНЕКЕР ҰлПАСы 
ҚАСИЕТТЕРі 
Жасушааралық 
заттары өте көп
ТИПТЕРі 
1. Тығызталшықты 
2. Шеміршекті
3. Сүйекті
4. Борпылдақталшықты 
5. Сұйық (қан мен лимфа)
АТҚАРАТыН 
ҚыЗМЕТі 
1. Қорғаныш 
2. Тірек 
3. Заттардың және 
О
2
-нің тасымалдануын 
қамтамасыз етеді
4. Қоректік
ЭПИТЕлИй ҰлПАСы 
ҚАСИЕТТЕРі
1. Жоғары дәрежеде 
қалпына келу 
2. Қозғыштық 
ТИПТЕРі
1. Жабынды
2. Безді 
3. Кірпікшелі 
АТҚАРАТыН ҚыЗМЕТі 
1. Қорғаныш 
2. Заттарды синтездеу 
3. Шаң-тозаң бөлшектерін 
және т.б. заттарды ұстап 
қалады
АДАМ ҰлПАлАРы
ЖүйКЕ ҰлПАСы 
ҚАСИЕТТЕРі
1. Қозғыштық 
2. Өткізгіштік
3. Тежелу 
ЖАСуШАлАР ТИПі 
АТҚАРАТыН 
ҚыЗМЕТі 
Ағзаны басқару, 
мүшелер жұмысын 
үйлестіру
НЕйРОНДАР
1. Дене 
2. Дендриттер 
3. Аксон 
НЕйРОГлИЯ – 
қосалқы жасушалар
1. Тірек 
2. Қоректік
3. Қорғаныш 
БҰлШыҚ ЕТ ҰлПАСы 
ҚАСИЕТТЕРі 
1. Қозғыштық 
2. Жиырылғыштық 
3. Қажу
МИОцИТТЕР 
ҰлПАНың 
ТИПТЕРі
АТҚАРАТыН ҚыЗМЕТі 
Қимыл-қозғалысты 
қамтамасыз ету 
Көлденең жолақты 
қаңқа бұлшық еті
Дене және оның 
бөлімдерінің 
қимыл-қозғалысы 
Жүрек 
бұлшық еті 
Жүректің 
жиырылуы
Бірыңғай салалы 
іші қуыс мүшелердің, 
ішектің және т.б. жиырылуы 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

14
Өсімдік­ ұлпалары:­ түзуші,­ негізгі,­ жабын,­ тірек,­ өткізгіш,­
бөліп­ шығарушы;­ жануарлардың­ ұлпа­лары:­ эпителий,­ дәнекер,­
бұлшық­ет,­жүйке;­дендриттер,­аксон,­нейроглия.
Білу және түсіну:
1. «Ұлпа» түсінігіне анықтама беріңдер. 
2. Өсімдіктерде қанша ұлпа түрлері бар? 
3. Жануарларда қанша ұлпа түрлері бар? 
қолданылуы:
1. Өсімдіктердің жабын ұлпасының қызметін сипаттаңдар. 
2. Жануарлардың бұлшық ет ұлпасының қызметіне сипаттама беріңдер.
3. Өсімдіктердің негізгі ұлпасының қызметін сипаттаңдар.
4. Өсімдіктердің өткізгіш ұлпасының қызметіне сипаттама беріңдер.
Талдау:
1. Өсімдіктер мен жануар лардың жабын (эпителий) ұлпасының қызметін 
салыс тырың дар. 
2. Өсімдіктердің өткізгіш және тірек ұлпасының қызметі мен 
жануарлардың дәнекер ұлпасының қызметін салыс тырыңдар. 
3. «Ұлпа қызметі» деген сызба сызып, өсімдіктер мен жануар лардың 
ұқсас қызмет атқаратын ұлпаларын бейнелеңдер. 
Синтез:
1. Өсімдіктерде қандай ұлпалар қа лып таспайтынын талқылаңдар. 
2. Жануарларда қандай ұлпалар қалыптаспайтынын талқылаңдар. 
3. Ұлпаны түзетін жасушалар қызметі мен олардың пішіндерінің өзара 
байланысы туралы эссе жазыңдар. 
Бағалау:
1. Өсімдік тіршілігіндегі ұлпалардың әрбір типтерінің рөлін бағалаңдар. 
2. Қосымша ақпарат көздері мен өткен оқу жылындағы био логиядан 
алған білімдеріңді пайдаланып, реферат жазың дар. Жоғары сатыдағы 
өсімдік топтарының (мүк тер, қы рық жапы рақ тәрізділер, ашық тұ қым-
ды лар, жабықтұқымдылар) пайда болуына қарай өсім діктер дің әртүрлі 
ұлпа типтерінің қалып тасуы ның эво лю ция лық ре тін көрсетіңдер. 
3. Қосымша ақпарат көздері мен өткен оқу жылындағы биоло гиядан 
алған білімдеріңді пайдаланып, реферат жазыңдар. Көпжасушалылар 
топтарының: губкалардың, ішек қуыс тылард ың, жалпақ құрттардың 
пайда болуына қарай жануар лардың әртүрлі ұлпа типтерінің 
қалыптасуының эволю циялық ретін көрсетіңдер. 
№1 зертханалық жұмыс.
өсімдіктердің ұлпаларын жіктеу. 
246-бетті 
қараңдар.
№2 зертханалық жұмыс.
Жануарлардың ұлпаларын жіктеу. 
247-бетті 
қараңдар.
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

15
2-бөлім. МОлеКулАлық БиОлОгия

жүктеу/скачать 5,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: