«Ақбілек» романын ашқан кезде тамаша табиғатымен Алтай Күршімі мен Марқакөл қарсы алады



Дата07.02.2022
өлшемі18,18 Kb.
#84815
Байланысты:
Романға сұрақ-тапсырма түзу.Карсибаева Аружан


«Ақбілек» романы
«Ақбілек» романын ашқан кезде тамаша табиғатымен Алтай Күршімі мен Марқакөл қарсы алады.
1.Шұрайлы Марқакөл жағасында бейқам отырған Мамырбай ауылына ақтар шауып келуі…
а) Ақбілектің көзінің тартуы нені аңғартады?
ә) Шұбап келе жатқан 4 атты кімдер болып шықты?
б) Келген салт аттылар бірден Мамырбайдың үйіне келуінен нені аңғарамыз?

2. Ақбілек шұңқырда жатыр. Ақтар іздеп жүр. Анасының өлімі. Романда кездескен бірнеше қайғылы оқиғалар Ақбілектің көз алдынан өтті.
а) Ананың балаға деген махаббаты қандай оқиғамен байланысты көрінеді?
ә) Ақбілектің шұңқырда екенін кім білді?
б) «Қызын бүркітше бүріп жатқан 2 орысты анасы екпінмен келіп итеріп тастап, балапанын басқан ана құстай аласын бас салды» деген көріністің аяғы немен тынды?
в) Қазақтың бас араздығынан кек туатыны қай көрініс арқылы сипатталған?
3. Ақбілек ақтардың қолында. Ақбілекке таласып, жас жігіт мерт болады. Ақбілектің денесі түршігіп кетті. Романда бірінші өлімнің денесі суымай жатып, екінші өлімге кездестік.
4. Қарамұрт офицер 14 жасар Ақбілектің өміріне дақ түсірді.
а) Ақбілектің көрген зәбірін, арының аяқ асты болуын қай көріністер арқылы байқаймыз?
ә) Ақбілекке екі офицердің таласуы, Қарамұрттың жирен офицерді дуэльде атып өлтіруінің себебі неде?
5. Қарамұрт қоштасарда Ақбілекті атқалы тұр. Ақбілекке өлім қаупі төніп тұр.
Сұрақ: а) Өлім – суық сөз. Шығармада ол қандай образбен шендестіріледі?
ә) Ақбілектің өлімге қарсы әрекеті.
б) Оқиға барысында Қарамұрт офицер қай қырынан байқалады?
Ақбілектің азаппен өткізген түні. Табиғат көрінісі мен адам әрекетінің, көңіл - күйінің қатар суреттелуі, хикаяның психологиялық саралаумен берілуі.
«Ақбілектің жанын жынның ойнағындай ойрандап кеткен озбыр омырау, өксікті күндер орыс мінген аттардың аяғымен бірге алыстап бара жатты.
6. Ақбілек тауда жалғыз.Қою қараңғылық. Түн. Су арқырап ағып жатыр. Жел гуілдеп тұр. Жапырақтар тынымсыз сыбдырлауда. Кенет ұлыған қасқырлар даусы естілді. Олар бірте - бірте жақындап, Ақбілекті қоршап алды.
Қасқыр ненің белгісі?
7. Ақбілекті озбырлардың, қатыгездердің тобы қоршап алды. Сол топпен Ақбілек жалғыз күресуі керек. Ақбілекті олар талап жеп қоюы мүмкін еді. Егер де Ақбілек кенет аяқ астынан жылт еткен шоқты көрмесе.
Жылт еткен шоқ оқиғаны қалай өзгертті?
Шоқ ненің рәмізі деп ойлайсыз?
8. Ақбілек жолға шығады, оған диуана Ескендір кездеседі. Диуана Ескендір Ақбілекке қандай көмек берді?
9. Ақбілекті ағасы ауылға алып бара жатыр. Ақбілек неге мұңаяды? Қуану керек емес пе? ОЛ неге өз - өзіне ажал тілеп, өлім шақырып келе жатыр? Ақбілектің басындағы «бұлт» енді қоюлана түсті.
«.... бұрынғы кіршіксіз аппақ кеудесіне енді қара құзғын ұя салып кеткен тәрізді. Осы арам денеммен, арам аузыммен әкемнің иманды жүзіне қалай жақындаймын? Ойбай - ау! Менің күйеуім ше?» деген жолдардағы қазақ қыздарының ар - ұжданы туралы не айтасыз?
Ақбілектің басына түскен қайғының мәні неде?
10. Ақбілек ауылға барды. Әкесі арасындағы қарым - қатынас. Медеуі – Бекболат, Ұрқия.
Әкесінің өзгерісі мен салқындығы арқылы нені аңғартпақ?
Автор Ұрқия мен Ақбілектің жасырын сырын қандай мақсатта пайдаланған?
11. Өгей шеше.
Өгей шешенің тепкісін қандай суреттер арқылы сипаттаған?
12. Түс көру.
13. Азапты күндер. Жүкті екенін сезу.
14. Әкесінің қуып шығуы.
15. Босану сәті.
16. Қалаға келу.
17. Семей, Омбы, Ақмоладағы оқу.
18. Ақбала – Ақбілек – Балташ.
Ақбілектің Ақбаламен махаббаты. Оның сәтсіздікке ұшырау себебі неде?

Ақбілек ауылда.
Ақбілектің елге оралуы, ағасы мен жеңгесінің қарсы алуы қалай суреттеледі?
Ақбілектің Бекболат ауылына соғуы, Бекболатты пішіні Ақбілек арқылы сипатталуы неліктен?
Ақбілектің жеңісі, «тазару, жаңару» кезеңі.
Автор әке аузына «Ақбілек жат, өнерлі! Ол енді ақсақалдың ғана баласы емес, көптің баласы. Енді ақсақал именеді» деген сөз салу арқылы нені айтқысы келіп тұр?
Шығарма соңында Ақбілек кіммен қосылып, перзентін қолына алады?
Мол тауқыметті Ақбілектің бақытқа кенелуі қалай сипатталады?

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет