2-кесте.
«Педагогика» және «әлеуметтік педагогика» ұғымдарының
ерекшеліктерін көрсететін кесте
Педагогика
Әлеуметтік педагогика
Кірген
ұғымдар
Төл ұғымдар
Кірген ұғымдар
Төл ұғымдар
Бала
Жеке адам
Даму
әрекет
қоғам
әлеумет-
тендіру
білім беру
оқыту
тәрбие
Педагогикалық
iс-әрекет
білім беру
оқыту
тәрбие
бала
жеке адам
даму
әрекет
қоғам
әлеуметтік орта
әлеуметтік институт
әлеуметтендіру
әлеуметтік бейімделу
әлеуметтік түзелу
әлеу-
меттік
оқыту
әлеумет-
тік
тәрбие
әлеуметтік-
педагоги-
калық
іс-әрекет
Ғылымның білім жүйесі оның негізгі түсініктері мен категория-
лары арқылы бейнеленеді.
Түсінік – бұл шындықты танып-білу процесінің санамызда
бейнеленуінің бір формасы болып табылады. Ғылыми түсінік бірден
қалыптаспайды. Түсініктің мәнін анықтау үшін оның белгілерін
ажыратып алу қажет.
Сонымен қатар, негiзгi ұғымдар деп тек сол ғылымға тән
түсiнiктерiнен туындайтын жаңа түсiнiктерге ие болады. Әлеуметтiк
27
педагогиканың түсiнiктерi педагогика ғылымының түсiнiктерiнен
туындайды, олай болса әлеуметтiк педагогика пәнiнiң өзi ғылыми
педагогиканың бiр саласы ретiнде көптеген зерттеу объектiсi жеке
адамның қалыптасуы болып табылатын басқа ғылымдармен тығыз
байланыста болады. Оны төмендегі схема түрiнде былай көрсетуге
болады:
1-схема.
Әлеуметтік педагогика түсініктерінің туындауын көрсететін
схема
философия
психология
ә
леуметтану
Мектепке дейінгі
педагогика
тарих
педагогика
Мектеп
педагогикасы
Арнайы
педагогика
К
ә
сіби
педагогика
Педагогика
тарихы
этнопедагогика
ә
леуметтік
педагогика
Тұжырым:
1. Әлеуметтік тәрбиенің мақсаты адамзат қоғамының барлық
кезеңiнде адамды өзi өмiр сүрiп отырған қоғамының талаптарына
сай етiп қалыптастыруды көздеген.
2. Әлеуметтік педагогика ғылдымының негізгі категориялары
педагогика ғылымы категорияларынан келіп туындайды, соны-
мен қатар олар да қоғамдық категория болып табылады. Өйткенi
әртүрлi қоғамдық талаптарға сай берiлген анықтамалар мазмұны
бiрдей емес. Бұдан байқайтынымыз, қоғамның мақсаты тәрбиенiң,
тұлғаны қоғам талабына сай етіп қалыптастырудың мақсатымен
сәйкес сабақтасып отырады.
28
3. Тәрбие үздiксiз және үзiлiссiз процесс болғандықтан, тұлға-
ны қоғам талабына сай әлеуметтендіру үрдісі де үздіксіз әрі
үзіліссіз процесс болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |