Алеуметтик педагогика indd



Pdf көрінісі
бет79/103
Дата26.03.2024
өлшемі3,85 Mb.
#200307
түріОқулық
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   103
Байланысты:
Atemova-Aleumettik-ped

Тұжырым:
1. Девиантты мінез-құлықтың пайда болуы отбасындағы және 
қоғамдық ортадағы балаға деген мейірімділіктің тым аздығынан 
немесе тым көптігінен туындайды;
2. Девиантты мінез-құлықтың алдын алмаушылық қылмыстың 
артуына алып келеді;
3. Бала әлеуметтенуінде оның өмірлік ұстанымдарын берік 
қалыптастыру маңызды. Сондықтан отбасындағы балаға 
психологиялық кеңес беру жұмысын жүргізуге ата-аналарды даяр-
лау 

 әрбір тәрбие мекемелерінің алдында тұрған басты міндеті 
болуға тиіс.
Бақылау сұрақтары мен тапсырмалары:
1 «Девиация» ұғымының мәнін ашыңыз, оның құрылымын сипаттап 
түсіндіріңіз.
2. Халқымызда әлеуметтік қалыптан ауытқыған мінез-құлықтарды 
қалай реттеп отырғандығын мысалдармен дәлелдеп түсіндіріңіз.
3. Бүгінгі күні ғылымда айқындалған девиантты мінез-құлықтың 
түрлеріне сипаттама беріңіз, олардың пайда болуын бүгінгі күннің 
әлеуметтік мәселелерімен байланыстырып түсіндіріңіз.
4. Девиантты мінез-құлықты балалары бар ата-атаналарға олармен 
қандай бағытта және қалай жұмыс жүргізуді ұсынасыз?
5. Девиация құбылысы қоғамдық категория ретінде құбылмалы сипатқа 
ие дегенді қалай түсіндіресіз?
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Жарықбаев Қ. Б. Жантануға кіріспе: хрестоматия. – Алматы:Дарын. 
2005.– 191 б.
2. Спиваковская А. С. Психотерапия: игра, детство, семья. – М.: ЭКСМО-
Пресс. 2000. – 304 с. 


218
3. Невский И. А. Возрастные особенности психического развития детей. 
– М.:1992.
4. Кон И. С. Психология старшеклассника. – М.:Просвещение. 1987. – 
196 с.
5. Нұрмұхамбетова Т. Р. Тәжірибелік психология. Оқулық. 4-томдық. –
Шымкент:Нұрлы бейне. 2006. – 188 б.
3.3 Девиантты мінез-құлықтың пайда болу себептері
3.3.1 Девиантты мінез-құлықты балалардың пайда болу 
себептері
3.3.2 Девиантты мінез-құлыққа алып келетін факторлар
3.3.3 Девиантты мінез-құлықтың көрініс беру формалары 
В. Т. Кондрашенковтың тұжырымы бойынша балаларда кездесе-
тін өзін-өзі сыйлауының төмендігі девиантты мінез-құлықтың 
барлық түрінде көрініс береді, сондай-ақ қылмыстық топқа ену 
арқылы құқық бұзушылық әрекетінің болуы, наша қолдану, ішкіштік, 
агрессия, суицидті мінез-құлық және әртүрлі психикалық бұзылулар 
орын алады. Осыған байланысты әдебиеттерде девиацияға мынадай 
себептер негіз болады:
1. Девиантты мінез-құлық көрсетудің негізгі себебі – өзін-өзі 
сыйлауының төмен болуы, өйткені индивид қоғамдағы өзінің 
қылықтары арқылы жағымсыз қатынастарды табады;
2. Өз-өзін сыйлауы төмен антинормативті мінез-құлқының өсуіне 
байланысты анти әлеуметтік топтың әрекеттеріне қосылып, өзінің 
статусын құрдастарының арасында көтеруге тырысады; 
3. Кейбір жасөспірімдерде девиантты мінез-құлық өзін өзгелерге 
сыйлату үшін жасаған шаралар болуы мүмкін.
Жеткіншектердің мінез-құлқындағы ауытқулар туа пайда бол-
майды, олар физиологиялық ауытқулардан емес, отбасындағы және 
мектептегі дұрыс тәрбие бермеудің салдарынан пайда болады. Осы 
аталған ауытқу девиантты мінез-құлықтың шығуына алып келеді.
Қандай қоғамда болмасын, тіпті дамудың қандай сатысында бол-
са да өзіне ерекше назар аударуды қажет ететін адамдар кездеседі. 
Олар дене немесе психологиялық, әлеуметтік жағынан ауытқулары 
бар адамдар болып табылады. Ондай адамдар қашанда басқа адам-
дар тобынан ерекшеленіп тұрады. Мұндай адамдардың қасиеттері -


219
мен мүмкіндіктерін қалыпты жағдайдағы талаптарға сәйкес 
келмейді деп айтуға болады.
Көптеген ғалымдар (И. А. Невский, Л. С. Колесова) жүргізген 
зерттеулер барысындағы сауалнамалар девиантты мінез-құлық 
көрсетуге әсер ететін сырқы факторларды келесі топтарға бөліп 
көрсетуге мүмкіндік берді:
1. Индивидтің әлеуметтік бейімделуінде қиындық туғызатын, 
асоциалдық мінез-құлықтың алғышартының психобиологиялық 
деңгейіне ықпал ететін 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   103




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет