Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы География 7-сынып Құрметті мұғалім!



бет15/34
Дата07.02.2023
өлшемі4,53 Mb.
#167770
түріСабақ
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   34
Байланысты:
fo geografiya 7-kl kaz

йкестендіріңіз.







Топырақ







Сипаттама







түрлері













1

Қаратопырақ

а

Құрамында минералды тұздар кең таралған. Өсімдіктерге













зиянды.



















2

Сұрғылт түсті

b




Топырақтың беткі қабаты, бұл қабатта өлген тірі







топырақ







организмдердің қалдықтары жиналып, қарашірік түзеді.
















Қарашірік қаншалықты көп болса, соншалықты өсімдіктер
















нәрлі заттарға толы болады.




3

Құмды топырақ

c

Топырақта саздар кең таралған. Жаңбыр болмаған кезде,
















саздар қатады да, тас сияқты қатты болады. Ал жауынды
















күндері саз байланған күйде болады да, суларды тереңге
















қарай өткізбейді. Сондықтан сулар тұрып қалады да,
















өсімдіктердің тамырлары шіри бастайды. Өсімдіктердің
















өмір сүруіне қолайсыздау .




4

Сазды топырақ

d




Нәрлі заттарға кедей болып келеді, себебі жоғарғы
















қарашірік қабаты жұқа. Топырақта ылғал жиналып, шіруге
















ықпал етеді.




5

Сортаң топырақ

e

Бұл топырақтарда құмдар кең таралған және бөлшектері
















әлсіз жалғанған, өсімдіктердің тамырларының бекінуі
















қиынға соғады. Мұндай топырақтар тез жылынады және
















құрғақ болады. Өсімдіктер аз таралған.













1 -__ 2-__3-__ 4-__ 5-__







57

  1. Топырақ кесіндісінің қимасы берілген, сызбаға сәйкес кесіндіні толтырыңыз.




  1. Сызбаға топырақ түзуші факторларды жазыңыз.




  1. Мына фотосуреттер арқылы топырақтың өзгеруі мен құнарсыздану себептерін анықтаңыз және топырақ құнарлығын арттыру жолдарын ұсыныңыз.



Дескриптор Білім алушы



  • мәтінді керекті сөздермен толықтырады;




  • топырақтың түрлерін сипаттамасымен сәйкестендіреді;




  • топырақ кесіндісінің қимасын толтырады;




  • топырақ кесіндісін қолдана отырып, топырақ түзуші факторларды анықтайды;




  • топырақ эрозиясының пайда болу жолдарын анықтау үшін зерттеулер жүргізеді;




  • құнарлығын арттыру жолдарын айтады;




  • қорғау шараларын ұсынады.

58

Бөлім 3. Физикалық география
Бөлімше 3.4 Биосфера


Тақырып Қазақстанның топырақ түрлері


Оқу мақсаты 7.3.4.3 Қазақстанда топырақ түрлерінің таралуын
анықтайды


Бағалау критерийі Білім алушы

• Қазақстанда кездесетін топырақ түрлерінің


таралуын зерттейді


Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі


Тапсырма



  1. Атласты қолданып, суретте көрсетілген топырақ түрлерінің қайсысы Қазақстанда кездесетінін анықтаңыз (күлгін топырақ, батпақты топырақ, орманның сұр топырағы, қара топырақ, сұр топырақ, қоңыр топырақ, күрең топырақ).




  1. Осы топырақ түрлерін кездесетін аймақтарына қарай топтастырыңыз.




  1. Қалыптасу себебін топырақ түзуші факторлармен сәйкестендіре отырып, зерттеңіз.



Дескриптор Білім алушы



  • атласпен жұмыс жасап, топырақтың Қазақсанда кездесетін түрлерін анықтайды;




  • осы топырақ түрлерін кездесетін аймақтарына қарай топтастырады;

− топырақ түзуші факторларды ескере отырып, таралу
себептерін зерттейді, қорытынды жасайды.

59


Бөлім 3. Физикалық география
Бөлімше 3.4 Биосфера


Тақырып Қазақстанның топырақ түрлері


Оқу мақсаты 7.3.4.4 Жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде
топырақ ресурстарына баға береді


Бағалау критерийі Білім алушы

• Топырақ ресурсының қолданылуы бойынша


қорытынды жасайды


Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі


Тапсырма


Суретте топырақтың түрлері берілген (егер мүмкіндік болса, бұл жұмысты далалық зерттеу орталығында жасауға болады, тек әр түрлі топырақ түрлерінің алынуы шарт).



  1. Берілген топырақтарды құнарлығына қарай: құнарлы, құнарсыз;

  2. Түсіне қарай: сары, қызыл, қара, қара қоңыр;

  3. Механикалық құрамына қарай: тасты, құмды, балшықты түрлерге топтастырыңыз.

b.Топтастырылған топырақтардың түрлерін қолданылуына қарай шаруашылықтың қандай саласын дамытуға болатынын талдаңыз.


c. Құнарсыз топырақты қалай құнарландыруға болатынына ұсыныс жасаңыз.


Дескриптор Білім алушы



  • әр топырақты түрлеріне қарай топтастырып, олардың сапалық құрамын бағалайды;




  • ауыл шаруашылығының қандай да саласын дамытуға (мал, егістік, суармалы егістік т.б.) қай топырақтың қолайлы болатынын талдайды;

  • топырақтың құнарлылығын арттыруға арналған шараларды ұсынады.

60


Бөлім 3. Физикалық география
Бөлімше 3.4 Биосфера


Тақырып Топырақтың экологиялық проблемалары


Оқу мақсаты 7.3.4.5 Топырақтардың экологиялық проблемаларын
жіктеп, шешу жолдарын ұсынады


Бағалау критерийі Білім алушы

• Топырақтың экологиялық проблемаларын


анықтайды

• Ұсынған шешу жолдарын дәлелдейді




Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі


Тапсырма


1.Төмендегі берілген суреттер бойынша талдау жасаңыз.

а. Топырақ қандай өзгерістерге ұшырайды?


b. Топырақтың өзгерісі қандай факторлардың әсерінен болған?
c. Осы әсерлерден қандай экологиялық мәселелер туындайды?



  1. Төмендегі суретте табиғаттағы тепе-теңдік берілген.

а. Топырақтың өзгерісі осы теп-теңдіктің өзгерісін туғызады. Сондықтан сіз осы тепе-теңдікті сақтау үшін, топырақтың экологиялық мәселесін қалай шешуге болатынын түсіндіріңіз.



  1. Алдын алу жолдарын ұсыныңыз.

61


Дескриптор Білім алушы



  • сурет бойынша топырақтағы өзгерістерді анықтайды;

  • топырақ өзгерісіне әсер ететін факторларды атайды;

  • сол факторларға байланысты туындайтын экологиялық мәселелерді айқындайды;

  • табиғат балансын сақтау үшін жасалатын іс-шараларды анықтайды;

  • өз ұсынысын айтады.



Бөлім 3. Физикалық география
Бөлімше 1. Географиялық зерттеу әдістері


Тақырып 1.1 Зерттеу және зерттеушілер


Оқу мақсаты 7.1.1.3 Географиялық дереккөздермен жұмыс істейді: карта,
сурет, мәтін, фотосуреттер, графикалық материалдар


Бағалау критерийі Білім алушы

Географиялық дереккөздерді қолданады




Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі


Тапсырма



  1. Суреттерде бейнеленген табиғат кешендерін, ерекшеліктеріне қарай топтастырыңыз (дала, биік таулық шалғын, өзен жайылмасы, антропогендік, батпақ).

а.Топтастыру белгілерін (критерийлерін) жазыңыз (қандай белгілеріне қарап топтастырдыңыз)


Жалпы белгілер __________________________________________________ Дала ____________________________________________________________ Биік таулы шалғын ________________________________________________ Өзен жайылмасы _________________________________________________ Антропогендік____________________________________________________ Батпақ __________________________________________________________





62


b. Суреттердегі табиғат кешендері топтарын, тиісті табиғат зоналарына сәйкестендіріп, кескін картада белгілеңіз.




Дескриптор Білім алушы



  • берілген суреттерден табиғат кешендерін анықтайды және белгілері бойынша топтастырады;




  • табиғат кешендерін топтастыру белгілерін атайды;

  • табиғат кешендерін, табиғат зоналарына сәйкестендіріп, кескін картада белгілейді.

63




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет