Арман пв баспасы

257
Бу ын – өлең жо лын да ғы дау ыс ты ды быс тар са ны.
Бу нақ – өлең де гі дау ыс тол қын да ры ның ара сы, өлең нің ыр ға ғы.
Ги пер бо ла – кез кел ген нәр се ні, оқи ға ны ша ма дан тыс асы ра, 
ұл ғай тып көр се ту.
Гра да ция – (да мы ту) – ал дың ғы сөз ден соң ғы сөз ді, ал дың ғы 
ой дан соң ғы ны асы ра ай ту.
Ғақ лия – дү ние сы ры те рең та ра зы лан ған ой-пі кір лер. Про-
за ның ал ғаш қы нұс қа үл гі ле рі нің бі рі.
Ғұ мыр на ма – же ке тұл ға ның өмі рі мен ат қар ған жұ мыс тар 
жыл на ма сы.
Дас тан – өлең мен де, қа ра сөз бен де ай ты ла тын, бел гі лі бір 
сю жет ке құ рыл ған эпи ка лық жанр тү рі.
Диа лог – шы ғар ма кей іп кер ле рі нің өза ра ке зек те се сөй ле суі.
Дра ма – оқи ға тар тыс не тар тыс тар же лі сі не жи нақ та лып, 
кейіп кер лер әре ке ті ар қы лы да ми тын, театр ға ар на лып жа зы-
ла тын әде би ет те гі нің бі рі.
Ер те гі – ав то ры бел гі сіз, ха лық тың дү ни ета ны мын, тұр мы сы 
мен сал тын, әдет-ғұр пын, на ны мы мен се ні мін қи ял тұр ғы сы нан 
бей не лейт ін ау ыз әде бие ті нің тү рі.
Жа зу шы – кі тап ба сып шы ға ру ісі жү зе ге ас қан нан кей ін пай да 
бол ған көр кем әде би ет ті жа сау шы адам.
Жанр – өнер дің бар лық түр ле рін де та ри хи қа лып тас қан іш тей 
жік те лім жүй есі.
Жа ра па зан – ел ара сын да ора за ұс тала тын ра ма зан ай ын да 
ай ты ла тын тұр мыс-салт жыр ла ры ның бі рі.
Жар ғы – дәс түр лі қа зақ қо ға мын да ғы заң дар жи на ғы ның атауы.
Жар-жар – қыз ұза ту тойы аяқ та лып, ат та нар ал дын да ай ты-
ла тын тұр мыс-салт жыр ла ры ның тү рі.
Жыл на ма – оқи ға лар дың бол ған жы лы, кү ні бой ын ша ба ян-
дай тын ма ңыз ды жаз ба де рек тер.
Жыр – көне түркі тілінде «иыр»:
1) поэзиялық шығармалардың жалпы атауы. Көне түркі 
тіліндегі «иыр» сөзі қазіргі «поэзия» терминінің мағынасында 
қолданылған. Бұл атау дәл осы мағынада қазіргі қарақалпақ, 
қырғыз, ноғай, балқар, татар тілдерінде әлі күнге дейін 
қолданылады.
2) қазақ халық поэзиясындағы 7–8 буынды өлең өлшемі, 
поэзиялық шығарма жанры. Қазақ ауыз әдебиетіндегі 
батырлар жыры, тарихи жырлар, лиро-эпостық жырлар, 
жоқтаулар, жырау лар поэзиясы, толғаулар, термелер т.б. 
түгел дерлік поэзияның осы өлшемдегі үлгісіне құрылған.

жүктеу/скачать 4,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: