тағына тек Шыңғыс әулеттері ғана ие деген тәртіп қалыптасқан еді. Кенесары Қасымов — Шыңғысханның он тоғызыншы ұрпағы, яғни хан атаулының соңғы тұяғы. Ал, Оңтүстік Тұран жағына келсек, мұнда Шыңғ- ысхан әулеті Бұқара хандығы құлағанға дейін билік жүргізіп келді. Абылайдың немересі болып келетін Кенесары Қасымов өзін нағыз таза Шыңғысхан тұқымынан шыққанмын деп мәртебеленіп, хандық билікті қай- та орнатуға бел байлады. Кенесары Қасымов өзінің бұл ой-пікірін Ресейдің жергілікті әкімшілігіне, одан соң, Николай І-нің өзіне де жеткізді. Оның қол астына жинап жасақтағаны өзінің жақын туыстары Наурыз- бай, М ұса, Ержан, Құшақ, Бопай, Иса ж ән е басқалар болды. Әуелгідегі Абылай ханнан қалған төлеңгіттері мыңға жуық еді. Оған кейбір қазақ ша- руалары да қосылды. Жиналған жасакты өзі басқарды. Р есей ден қауіптенген К енесары Хиуа мен Бұқара хандығымен да келіссөз жүргізе бастады. Бірак олардан шынайы қолдау таппады. Ресей империясының қазақ ж еріне деген зорлық-зомбылығы күннен- күнге күшейе түсті. Патша әкімшілігі қазақтың шұрайлы жерлерін тартып алып, әскери бекіністерін салып, көшіп-қонған қазақ қауымын жер-суынан айыра бастады. Соны ң салдарынан ата қоныстарыыан, мал жаятын кең өрістерінен ығысып, жаңа жерлерді іздеуге мәжбүр болды. Ата-бабалардан қалған ата-мекендерінен айырылған халық ар мен на- мыс үшін күресуден басқа жол қалмағанын түсінді. Осындай аш у-к ек .
Үлы Тұранның Үлдары 123 кеуде толы ыза оларды 1837-1847 жылдардағы халықтық қозғалысқа косы- луга итермеледі. Кенесары Қасымовтың “патшаның ұрдажық сатыраптары тартып алған ж ерлерді қайтарамыз!” деген ұраны қарапайым халықтың ойынан дәл
