қанда: Грузия бөлігі, Ширван, Армения, Әзірбайжан, Дилем, Табаристан- ның батыс бөлігі, Қорасан, Иран, Ирак, Курдістан, Дисар, Ребия, Диар Модар, Жазира, Луристан, Хузистан. Сондықтан да оларға бұл өлкелер гео- графиялық жағынан тиімсіз болды ма, әлде Жалайырлар өздеріне өлердей өш халықтардың қоршауында тұрып, талауға түсті ме деген ой туады. Өйткені, олар өмір сүрген дәуірде шапқыншылықтың бәр і ата жаулары жақтан басталды. Қалай дегенде де Жалайырдың табандылығы мен қайсар, өжеттігі таңқалдырды. Бұрынғы көшпенділер тек мемлекет құрып қана қой- май, әртүрлі халқы бар ұлан-ғасыр орасан жерді уыстарында ұстап тұруы нағыз ерлік еді. Мен бұл Жалайырлар әулетіне арнайы көңіл бұрып тоқталған себебім, Тұранның ұрпақтары тек көшпенділер болып қана қоймай, олар мемлекет басқарған нағыз қайраткер атанғандарын айрықша атап көрсеткім келді. ОСМАН ИМПЕРИЯСЫ
Осман нем есе Оттоман түріктері моңғол шапқыншылығына ұшырап, Қ орасан аймағынан Батысқа қарай ығыса көш кен Оғыз тайпаларының үрім-бұтақтары. Бұл жырақтанып кеткен біршама тайпалар К іш і Азия жерінен жаңа Отанын тапты. Олардың басты тұрағы Сугут қаласы болды. Ол Византияның шекарасына жақын жерде орналасқан. Мұнда 1258 жылы осы әулеттің негізін қалаушы Осман дүниеге келді. Оның өзінен тараған тікелей ұрпақтары 35 сұлтанға дейін осы есім ім ен аталған империяны биледі. Осман дара туған ірі тұлға болды. Ө зі құрған империя оның есімімен аталып, бірнеше ғасырлар бойы билік жүргізді. Олардың үстемдігі XVI ғ. аяғына дейін өршіп тұрды. Османның өзі тірі кезінде Византия шека- расы батысқа қарай ығыстырылды, ал Османның ұлы Орхан тұсында Азияның Солтүстік батысындағы аса-ірі Бурсыны басып алып, баспана етті. Орхон көп ұзамай Никеяны, көрші мемлекет Карасиді бағындырды. “Жаңа
