Сапалыядро мөлшері жарманың түрі мен сортына байланысты, алайда кем дегенде 98% болуға тиіс. Бұл көрсеткіш, басқалары сияқты, жарманы белгілі бір класқа жатқызуы үшін пайдаланылады.
Сапалы ядроның пайыз мөлшерін 100-ден пайызбен көрсететін барлық қоспалардың жиынтығын шегеріп анықтайды. Нәтижелерін 0,1% дәлдікпен көрсетеді.
Ірілігі. Кейбір жармалар үшін (бидай, арпа) стандартпен олардың ірілігін анықтау қарастырылған. Ірілігі біркелкі ядро бөліктері бір мезгілде піседі, сондықтан ядро бөліктерінен тұратын жарманы мөлшеріне қарай іріктейді. Жарманы ядро бөліктерінің мөлшеріне қарай перловка бес нөмірге, арпа үш, ажарландырылған жүгері бес нөмірге бөлінеді. Жарма ірілігін шөкімді жарманың түрі мен нөміріне қарай стандартпен қарастырылатын елеуіштер жиынтығында елеп анықтайды.
Күріш жармасындағы сарғайған және жабысқақ дәндердің мөлшері. Ақ түсті қалыпты күріш жармасының сыртқы түрін сарғайған дәндер қоспасы айтарлықтай нашарлатады және оның тауарлы сапасын төмендетеді. Сарғайған дәндердің мөлшері жоғарғы сортты күріш жармасында 0,5%-дан, бірінші сорты күріште 2%-дан, екінші сортты күріште 5%-дан аспауға тиіс.
Жабысқақ күріш құрамындағы крахмалдың ерекше қасиеттерінің арқасында жарманы пісіргенде жабысқақ масса түзеді, осыдан оның атауы таралған. Жабысқақ күріштің түсі күңгірт ақ болады, сындырғанда стеаринге ұқсас. Стандартпен мұндай күріштің мөлшері жоғарғы сортты жармада 1%-дан, бірінші класты жармада 2%-дан және екінші класта 5%-дан асырылмайды. Сарғайған және жабысқақ дәндерді, қоспаларды анықтаған шөкімнен анықтайды. Бөлінген дәндерді 0,01 гр дәлдікпен өлшейді де нәтижелерін пайызбен есептейді.
Қорытынды
Жарманың халық шаруашылығында маңызы зор, себебі оның тамақтық құндылығы жоғары, яғни үлкен сұранысқа ие. Жарманың көптеген түрлерінен тамақтық концентраттар дайындалады: оларды басқа құрауыштармен араластырады да толық немесе жартылай толық дайындығына дейін өндейді. Сондықтан оны өндіру кезінде барынша жоғары сапалы жарманы алу қажеттігі туындап отыр. Бірақ жарманың сапасы тек қана дәннің химиялық құрамы мен физикалық қасиеттеріне ғана байланысты емес. Дәндерді лас қоспадан тазалау деңгейі және таза дәндерді өндеу тәсілдерінің де үлкен маңызы бар.
Жарма дайын өнім, ол тек тағам дайындау барысында өнделеді, сондықтан жарма құрамындағы қандай болмасын қоспалар (лас қоспа, бүлінген дәндер, шөп қоспасы және т.б.) тағамдық сапасынан бірден байқалады.
Технологиялық үрдістедің ұйымдастырылуы да жарманың тағамдық құндылығы және сыртқы түріне аз емес ықпал етеді.
Қолданылған әдебиеттер тізімі 1. Әрінов Қ. және басқалары Ауыл шаруашылық өнімдерін сақтау және өндеу технологиясы. Ақмола – 1994 жылы.
2. Жүргенов Ж.С. Өсімдік шаруашылығы өнімдерін сақтау және өндеу технологиясы. Алматы – 2009 жылы Әдістемелік
3. Л.А.Трисвятский, Б.В. Лесик, В.Н.Кудрина Хранение и технология сельскохозяйственных продуктов. М., 1991 г