Қатты денелер физикасы
жүктеу/скачать 26,78 Mb.
|
| Кристалдық торлардағы олқылықтар (жетіспеушіліктер) мен дефектілер
Мозаикалық құрылым. Нақты кристалдарды жан-жақты, кең түрде талдаулар нәтижелері олардың ішкі құрылысының идеал кристалдар құрылысынан басқаша екендігін көрсетті. Ең бастысы, нақты кристалдар құрылымы мозайка құрайды, яғни бір-біріне шамамен параллельге жуықтап орналасқан, дұрыс құрылған блоктардан тұрады. Блоктар өлшемдері  м-ден  м аралығында, олардың арасындағы бұрыштар– бірнеше секундтан ондаған минутқа дейінгі аралықта болады. Себебі, бір-біріне тиісетін блоктардағы кристалдық торлардың орналасулары әртүрлі, кейде аралық қабат пайда болады, ондағы кристалдық тор бір блокқа сәйкес орналасудан екінші блокқа сәйкес орналасуға ақырындап ауысады. Сондықтан, осы қабаттағы тор идеал кристалдағы торға қарағанда ығысады.
Поликристалдар дәндері шекараларында торлар ығысуы көбірек болады, себебі дәндердің бір-біріне қатысты орналасу айырмашылықтары он градустай. Дәндер шекаралары мен блоктар артық еркін энергия тасушылар болып табылады, олар полиморфтық ауысулардың химиялық реакцияларының, диффузияның және т.б. үлкен жылдамдықпен жүруіне ықпалын тигізеді. Олар сонымен бірге, қатты денелердің (металл, жартылай өткізгіш) электрлік кедергісінің біршама үлесін анықтайтын ток тасушыларды шашыратудың эффективті орталықтары болып табылады. 
1.25 –сурет жүктеу/скачать 26,78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|